Διάβασα στον τοπικό τύπο κάποιο άρθρο, που,
αναλύει το θέμα του πλούτου (και των πλουσίων) της οικονομίας, μ έναν απίστευτα
απλό τρόπο, που θυμίζει παραμύθι. Πως δηλ οι πλούσιοι με τις ανακαλύψεις τους,
προσθέτουν πλούτο στην οικονομία και επομένως εισπράττουν το δίκαιο ποσοστό
τους. Και πως χάρη σ αυτούς οι φτωχοί γίνονται λιγότερο φτωχοί, αν και η
απόστασή τους απ τους πλούσιους μεγαλώνει (δίκαια σύμφωνα με τα παραπάνω). Όσο
κι αν ....
προσπάθησα ν αποφύγω τον πειρασμό ν απαντήσω, δεν τα κατάφερα, γιατί
ένοιωσα θιγμένος απ την κατηγορία που μου απευθύνεται: ότι δηλ φθονώ και
εποφθαλμιώ τον πλούτο των πλουσιότερων ανθρώπων του κόσμου, που τους
"ανήκει", γιατί είναι καινούργιος πλούτος, που παράγεται εξ αιτίας
"ανακαλύψεών τους".
Στην αρχή, το ομολογώ, με κατέλαβαν οι τύψεις, κι
αναρωτήθηκα μήπως αδίκως φθονώ κι εποφθαλμιώ τα κέρδη και τις περιουσίες
ανθρώπων για τους οποίους μόνο ευγνωμοσύνη θάπρεπε να αισθάνομαι. Αλλά
αισθάνθηκα και συγχυσμένος, κι αναρωτήθηκα αν είμαι ξύπνιος ή ονειρεύομαι.
Ποιος είναι ο πραγματικός και ποιος ο παραμυθένιος κόσμος;
Άρχισα λοιπόν να τσιμπιέμαι, και ω του θαύματος,
σε κάθε τσίμπημα, μούρχονταν στο νου και κάποια πλευρά της πραγματικότητας.
Στο πρώτο τσίμπημα σκέφτηκα την ανθρωπότητα με τις
γλώσσες της και τους πολιτισμούς της. Όσο και να το τραβήξεις, η οποιαδήποτε
γλώσσα ποτέ δεν προκύπτει σαν αποτέλεσμα της έμπνευσης κάποιων ιδιωτών, αλλά
είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας, της επικοινωνίας, της εργασίας και των αγώνων
κάθε κοινωνίας. Και είναι η γλώσσα και οι εγγράμματοι και εκπαιδευμένοι
άνθρωποι/φορείς της (το σύνολο δηλ των μελών της κοινωνίας) που αποτελούν το
θεμελιώδες εργαλείο (ή καλύτερα εργοστάσιο), που πάνω του πατάει και χτίζει ο
κάθε ιδιώτης την έμπνευσή του, την παραγωγή και την περιουσία του. Κι αν είναι
έτσι, ποια είναι τα δικαιώματα, το μερίδιο ή και η ιδιοκτησία της κοινωνίας, απ
τα κάθε είδους επιτεύγματα των ιδιωτών; Τα διεκδίκησε κανείς, ή μήπως τα
απέδωσε κάποια κυβέρνηση;
Αλλά κατά τους οπαδούς του καπιταλισμού, αυτό δεν
εγείρει δικαιώματα, αλλά είναι απλώς "το πλαίσιο" για την ανάδειξη
των ταλέντων (Γι αυτό και αφήνουν τη μισή ανθρωπότητα στην πείνα και την κακομοιριά,
"στα όρια" του θανάτου-ανά 36΄΄ και θάνατος από έλλειψη τροφίμων, ένα
παιδί πεθαίνει κάθε 3΄΄). Τι ταλέντα μπορεί αναδειχθούν από 3 δισεκατομμύρια
εγκεφάλους (που εγώ είχα την εντύπωση ότι αποτελούν τον πραγματικό πλούτο και
την ελπίδα της ανθρωπότητας), που βουτηγμένοι στη φτώχεια και την αμάθεια, το
μόνο που κάνουν είναι να εκλιπαρούν για βοήθεια; Μ αυτούς (τους εγκεφάλους) θ
ασχολούμαστε;
Το δεύτερο τσίμπημα, μούφερε στο νου τους
φορολογικούς παραδείσους, όπου λέγεται πως κάποιοι παρκάρουν αμέτρητες
περιουσίες, για να μην αποδώσουν στις κοινωνίες έστω εκείνους τους φόρους που
τους αναλογούν, σύμφωνα με την καπιταλιστική "λογική" (που υπόψη
βαίνουν μειούμενοι με το χρόνο).
Τρίτο τσίμπημα και στο νου μου ήρθαν οι
αποικιοκρατικές πρακτικές κάποιων εκπροσώπων των "εμπνευσμένων", που
αρπάζουν τις πρώτες ύλες και τον πλούτο καθυστερημένων εθνών, με όχι και τόσο
εμπνευσμένο τρόπο.
Τέταρτο τσίμπημα και θυμήθηκα τις χρηματιστηριακές
εμπνεύσεις που οδήγησαν στη φούσκα του 2008 και την κατάρρευση του συστήματος,
και τη διάσωσή του με τα χρήματα του δημοσίου και των πολιτών. Φτωχαδάκια θα
μου πείτε οι χρηματιστές...
Αλλά με το πέμπτο τσίμπημα θυμήθηκα τους
μεγιστάνες απ τη Ρωσία, που απ τη μια νύχτα στην άλλη, με μερικά ψωροδολάρια,
απέκτησαν επιχειρήσεις αξίας δισεκατομμυρίων. Εκεί να δεις έμπνευση κι εκτίναξη
στην κορυφή.
Θα συνέχιζα να τσιμπιέμαι, αλλά τα γονίδιά μου
άρχισαν να διαμαρτύρονται ότι δεν τους έχω πλέον εμπιστοσύνη και κινδύνευα να
χάσω την αυτοπεποίθησή μου. Και σταμάτησα.
Λάρισα 21 Γενάρη 2017
Γιώργος Παπανικολάου