Η ΝΕΑ ΑΔΕΙΑ για εξόρυξη χρυσού στο
Πέραμα Εβρου ετοιμάζεται πυρετωδώς για να ικανοποιήσει τα αιτήματα της
Eldorado Gold και τους επενδυτές της, την ίδια στιγμή που η κοινή
υπουργική απόφαση (ΚΥΑ) για μεταλλευτικά τέλη και έσοδα υπέρ του
Δημοσίου φαίνεται πως έχει «κόκαλα». Αλλά το Δημόσιο χάνει ήδη χρήματα,
αφού νόμος και υπουργική απόφαση θα έχουν, σύμφωνα με πληροφορίες, ισχύ
από 1/1/2013. «Η εκμετάλλευση ξεκίνησε και φέρνει κιόλας τα πρώτα
έσοδα», ανακοίνωσε η Eldorado.
Γι' αυτό στην εταιρεία είναι «άνετοι». Δείχνουν ότι θα πάρουν
ό,τι θέλουν και δεν... χολοσκάνε με τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
(ΜΠΕ) και τις τεχνικές εκθέσεις. Στο εξωτερικό, χρηματιστής τούς ρώτησε
για το Πέραμα Εβρου: «Μα δεν πρέπει να εγκρίνουν πρώτα την
περιβαλλοντική μελέτη ή απλώς την υποβάλλετε για να την εγκρίνουν
αμέσως;»
Η απάντηση από τον διευθύνοντα σύμβουλο της Eldorado, Πολ Ράιτ, ήταν: «Ναι, απαιτείται μία έγκριση, αλλά αυτό είναι απλώς τυπικό. Δεν μας ζητούν κάποια νέα πληροφορία - καμία λεπτομέρεια»...
Στο μεταξύ, κύκλοι του υπουργείου Περιβάλλοντος επιχειρούν να διασκεδάσουν τις ανησυχίες. Ανεξάρτητα από την αργοπορία, όλες οι αναμενόμενες διατάξεις, είτε πρόκειται για την ΚΥΑ (αφορά τα μεταλλευτικά τέλη υπέρ του Δημοσίου για ιδιωτικά ορυχεία) είτε για το νέο νόμο, λένε ότι «όλα θα έχουν αναδρομική ισχύ από την 1/1/2013». Αλλά κάπως έτσι το Δημόσιο χάνει ήδη λεφτά. Από όσα είπαν, ο πρόεδρος της Eldorado, Νόρμαν Πίτσερ, ο διευθύνων σύμβουλος, Πολ Ράιτ, και η οικονομική τους διευθύντρια, Φαμπιάν Τσαμπς, προέκυψαν τα εξής δύο στοιχεία:
Πρώτον, είπαν, ότι «η Βιλανόβα και το Στρατώνι συνέβαλαν με 95 εκατ. δολάρια στα έσοδα της εταιρείας το 2012». Μάλιστα, το ορυχείο της Βιλανόβα στη Βραζιλία, ανεξάρτητα από το μέγεθος της παραγωγής του, δεν μπορεί να δώσει πολύ μεγάλα έσοδα, γιατί δεν είναι ορυχείο χρυσού. Το ορυχείο παράγει σιδηρομεταλλεύματα πολύ μικρότερης αξίας.
Δεύτερον, είπαν, ότι από τα περίπου 400 εκατ. δολάρια που προστέθηκαν στο ρευστό της Eldorado το 2012, «τα 70 εκατ. δολάρια είναι από τις πωλήσεις στο Στρατώνι και το Efemcukuru». (Το δεύτερο είναι ορυχείο χρυσού στην Τουρκία, κοντά στην Εφεσο).
Το είδος του μετάλλου έχει μεγάλη σημασία. Ετσι, η αναμενόμενη κοινή υπουργική απόφαση -όταν με το καλό ανακοινωθεί- θα προβλέπει, σύμφωνα με πληροφορίες, διαφορετικά ποσοστά για μεταλλευτικά τέλη υπέρ του Δημοσίου, σε σχέση με τα βιομηχανικά μέταλλα. Μέχρι τώρα ο νόμος για τα μεταλλευτικά τέλη στα δημόσια μεταλλεία δίνει βάρος στο κόστος εξόρυξης, ανάλογα με το οποίο οι απαιτήσεις του Δημοσίου επί της παραγωγής ποικίλλουν από 1,5% έως και 12%.
Στο μεταξύ, ακόμα και η αύξηση του φόρου από 20% σε 26% δεν πτόησε την Eldorado. «Είναι η τρόικα», είπαν στους επενδυτές τους. «Δεν φταίει η κυβέρνηση»...
Χτύπησαν φλέβα στην Πιάβιτσα
Η Πιάβιτσα, στην οποία δεν είχε βρεθεί ποτέ χρυσός, είναι ο κρυφός άσος της Eldorado στην περιοχή. Ανέλπιστα χτύπησαν εκεί νέα φλέβα χρυσού, ενώ αρχικά ήξεραν και πίστευαν ότι το βασικό μετάλλευμα στην περιοχή είναι ψευδάργυρος.
Η Πιάβιτσα είναι στη βορειοανατολική Χαλκιδική και βρίσκεται δυτικότερα από το Στρατώνι, δυτικότερα και δίπλα από τις Σκουριές-Στάγειρα. Περισσότερο μεσόγεια. Είναι στην κορυφή ενός νοητού τριγώνου που κοιτάζει προς τις ανατολικές ακτές, με την παραλιακή Ολυμπιάδα, βόρεια της χερσονήσου, και το επίσης παραλιακό Στρατώνι, νοτιότερα, στο μυχό του κόλπου.
Το σημείο που τους ενδιαφέρει βρίσκεται μεταξύ Ολυμπιάδας και Πιάβιτσας, όπου ετοιμάζουν ένα εντελώς διαφορετικό πλάνο εκμετάλλευσης, με πρόγραμμα επιθετικής γεώτρησης μόλις ανακάλυψαν ότι εκεί υπάρχει χρυσάφι.
Πολύ χαρακτηριστικά, ο πρόεδρος της Eldorado, Νόρμαν Πίτσερ, είπε στους χρηματιστηριακούς οίκους: «Στην Πιάβιτσα είμαστε πολύ ευχαριστημένοι με τα πρώτα ευρήματα, γιατί αποδείχθηκε ότι υπάρχουν 1,7 εκατ. ουγκιές».
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, Πολ Ράιτ, η εταιρεία αναζητούσε κάτι καλύτερο στην ευρύτερη περιοχή της Ολυμπιάδας, με τη βασική φλέβα ψευδαργύρου και μολύβδου να μην την ικανοποιεί. «Σε εξέλιξη βρίσκεται μία μεγάλη επιχείρηση 70 στρεμμάτων. Είμαστε αισιόδοξοι ότι αυτή θα αλλάξει το γεωλογικό μοντέλο. Κάναμε καλή αρχή στην Πιάβιτσα. Αναμένουμε, λοιπόν, μεγαλύτερη απόδοση και παραγωγή».
Τα νέα για την Πιάβιτσα και την έγκριση άδειας στο Πέραμα Εβρου δόθηκαν από την Eldorado την κατάλληλη στιγμή. Η μετοχή τους έχει πέσει από τα 16 δολάρια τον περασμένο Σεπτέμβριο στα 10 δολάρια τώρα. Αν έχουν βρει χρυσάφι, θα βγάλουν κέρδη. Διαφορετικά, μπορούν να βγάλουν κέρδη αν κάνει ξανά ράλι η μετοχή.
Η πρακτική αυτή άνθησε, άλλωστε, κι άλλες φορές ιστορικά, με χειρότερη φούσκα μέχρι στιγμής την περίοδο της δεκαετίας του 1980 στις ΗΠΑ. Τότε οι εταιρείες εξαγόραζαν ορυχεία, βιάζονταν να εκμεταλλευτούν, αλλά με την πτώση της τιμής, που διήρκεσε 20 χρόνια, οι μεν επενδυτές έμειναν με την «ταπετσαρία» των χαρτιών και τα ορυχεία να χάσκουν. Το μέταλλο είχε γίνει φθηνό και η εξόρυξή του δεν συνέφερε. Μερικές δεκαετίες μετά, οι χρυσοθήρες επανήλθαν...