Από το 1933 ως το 1945, η ναζιστική κυβέρνηση της Γερμανίας υπό τον Αδόλφο Χίτλερ έθεσε ως στόχο την εξαφάνιση από το γερμανικό έδαφος όσων ανθρώπων δεν ταίριαζαν στο «όραμα» της «κυρίαρχης Άριας φυλής». Μεταξύ των λεγόμενων «φυλετικών εχθρών», σύμφωνα με τη ναζιστική ιδεολογία, τη χειρότερη θέση κατείχαν οι Εβραίοι. Όταν ο στόχος του Χίτλερ να αναδημιουργήσει τη Γερμανία, αποκτώντας τον αναγκαίο «ζωτικό χώρο» (Lebensraum), οδήγησε στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο και την...*Το Μουσείο Μνήμης του Ολοκαυτώματος των ΗΠΑ παρουσιάζει οnline έκθεση στην οποία εξετάζεται η εκστρατεία δίωξης εναντίον των ομοφυλοφίλων της ναζιστικής Γερμανίας. Το tvxs.gr μεταφέρει μεταφρασμένα αποσπάσματα της έκθεσης καθώς και σημαντικά ντοκουμέντα. (Πατήστε επάνω στις εικόνες).
κατάκτηση μεγάλου μέρους της Ευρώπης, οι ναζί προχώρησαν στη συστηματική δολοφονία Εβραίων σε όλη την ήπειρο, δηλαδή στη γενοκτονία τους. Πολλές ακόμη ομάδες αποτέλεσαν στόχους διώξεων και δολοφονιών από τους ναζί, συμπεριλαμβανομένων γερμανών με νοητικές και σωματικές αναπηρίες, ομοφυλόφιλων, μαρτύρων του Ιεχωβά, Ρομά, πολονών και σοβιετικών αιχμαλώτων πολέμου, με αποτέλεσμα εκατομμύρια άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους.
1930, Ζευγάρι στο Βερολίνο
-Εισαγωγή
Η ναζιστική εκστρατεία εναντίον των ομοφυλοφίλων στοχοποιούσε τους πάνω
από ένα εκατομμύριο γερμανούς άνδρες που, όπως υποστήριζε το ναζιστικό
καθεστώς, κουβαλούσαν έναν «εκφυλισμό» που απειλούσε τον «πειθαρχημένο ανδρισμό» της Γερμανίας.Αφού αποκηρύχθηκαν ως «αντικοινωνικά παράσιτα» και ως «εχθροί του κράτους», περισσότεροι από 100.000 άνδρες συνελήφθησαν. Περίπου 50.000 άνδρες εξέτισαν ποινές φυλάκισης έχοντας καταδικαστεί ως ομοφυλόφιλοι, ενώ άγνωστος αριθμός κλείστηκε σε ψυχιατρικές κλινικές.
Άλλοι ευνουχίστηκαν με δικαστικές αποφάσεις ή κατ’ εξαναγκασμό. Εκτιμήσεις βασισμένες σε αποσπασματικά στοιχεία δείχνουν ότι 5.000 ως 15.000 άνδρες φυλακίστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου πολλοί εξ αυτών δολοφονήθηκαν ή πέθαναν από την πείνα, τους ξυλοδαρμούς και την εξάντληση.
Στη ρατσιστική πρακτική της ευγονικής, οι γυναίκες αξιολογούνταν κυρίως από την ικανότητά τους ή μη να κάνουν παιδιά. Το ναζιστικό καθεστώς θεωρούσε ότι οι ομοφυλόφιλες γυναίκες ήταν σε θέση να μπουν στη διαδικασία της αναπαραγωγής. Γι’ αυτό και οι λεσβίες δεν διώχθηκαν τόσο συστηματικά όσο οι άνδρες ομοφυλόφιλοι. Παρ’ όλ’ αύτα οι ενώσεις τους και τα σημεία συναναστροφών τους έκλεισαν.
-1933-1939
Οι ναζί πήραν την εξουσία τον Ιανουάριο του 1933 στοχεύοντας να βάλουν σε εφαρμογή τη ρατσιστική ιδεολογία τους: τη φυλετική καθαρότητα, τον αντισημιτισμό και τη δίωξη και αφανισμό των ανεπιθύμητων κοινωνικών ομάδων.
Από τα πρώτα βήματα για τη δημιουργία της «Νέας Τάξης», το χιτλερικό καθεστώς έκλεισε μέρη συνάντησης ομοφυλοφίλων, οργανώσεις και έντυπά τους, στο πλαίσιο της γενικής επίθεσης κατά της «προσβολής της δημόσιας αιδούς». Η ναζιστική επίθεση στην ομοφυλοφιλία είχε ξεκινήσει.
Ενώ το καθεστώς ενοποιούσε τις εξουσίες και συγκεντροποιούσε την κρατική εξουσία, έβρισκε νέους τρόπους δίωξης. Η προπαγάνδα, στον απόηχο μιας μεγάλης πολιτικής κρίσης στα μέσα του 1934, συνέδεσε την ομοφυλοφιλία με τη υπονόμευση της ναζιστικής εξουσίας και με την προδοσία, ενθαρρύνοντας έτσι την ευρύτερη κοινωνική μισαλλοδοξία.
Το 1935 οι ναζιστικές νομικές αρχές κατάργησαν το μέχρι τότε ισχύον άρθρο 175 του ποινικού κώδικα αντικαθιστώντας το με νέο άρθρο στο οποίο διευρύνθηκε το φάσμα όσων τιμωρούνταν για «απρέπεια μεταξύ ανδρών». Η εκτέλεση του νέου πλέον άρθρου 175 ήταν ευθύνη της δικαστικής αστυνομίας και της Γκεστάπο, ενοποιημένες από το 1936 υπό την SS (Ες-Ες) και τον αρχηγό της Χάινριχ Χίμλερ.
Οι εθνικές αστυνομικές δυνάμεις απέκτησαν αξιοσημείωτα μεγάλες εξουσίες στην παρακολούθηση υπόπτων και στη σύλληψη και κράτηση «εχθρών του έθνους». Κατά τη διάρκεια των 30 μηνών από τις αρχές του 1937 ως τα μέσα του 1939, η γερμανική αστυνομία συνέλαβε περίπου 78.000 άνδρες υπό το άρθρο 175, το ένα τρίτο των οποίων καταδικάστηκαν και φυλακίστηκαν. Άλλοι εστάλησαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Όλοι υποβλήθηκαν σε βάναυση κακοποίηση στα χέρια της αστυνομίας, των ανακριτών και των φρουρών των φυλακών.
-Η ναζιστική ιδεολογία πίσω από τους διωγμούς
Το ναζιστικό κράτος, σύμφωνα με τα λόγια του ίδιου του Χίτλερ, είχε την πρόθεση «να προωθήσει την υπεροχή των καλύτερων και δυνατότερων και να απαιτήσει την υποταγή των κατώτερων και ασθενέστερων». Με βάση την «επιστήμη» της ευγονικής -δηλαδή της μελέτης για τη βελτίωση της κληρονομικότητας μέσω επιλεκτικής αναπαραγωγής – οι ναζιστικές αρχές αξίωσαν ένα νόμιμο δικαίωμα να αναλάβουν δράση εναντίον όσων πίστευαν ότι θα εξασθένιζαν την «Άρια Φυλή».
Όπως τα «επιθυμητά» χαρακτηριστικά θεωρούνταν ως κληρονομικά το ίδιο συνέβη και για τα «ανεπιθύμητα». Αυτό το γράφημα είχε ως στόχο να αποδείξει τη δήθεν κληρονομική εγκληματικότητα και τον κληρονομικό αλκοολισμό, χαρακτηριστικά τα οποία ήταν συγκρίσιμα, κατά τη ναζιστική ευγονική, με την «προδιάθεση για ομοφυλοφιλία».
Σύμφωνα με τους ναζί, η ομοφυλοφιλία αποδυνάμωνε τη Γερμανία με διάφορους τρόπους. Κατηγορήθηκε ως παράγοντας μείωσης των γεννήσεων, η οποία απειλούσε την επιβίωση του έθνους, όπως πίστευαν. Θεωρήθηκε επίσης ως «μόλυνση» που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια επικίνδυνη «επιδημία», ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους. Επιπλέον, πιστευόταν ότι θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα επικίνδυνο κράτος εν κράτει, καθώς θεωρείτο ότι οι ομοφυλόφιλοι σχημάτιζαν δικές τους ιδιοτελείς ομάδες. Έτσι, οι ναζί επικαλούμενοι τον δήθεν κίνδυνο για τη δημόσια ηθική και το ίδιο το γερμανικό έθνος αποφάσισαν ότι η ομοφυλοφιλία έπρεπε να εξαλειφθεί.
1940. Διάγραμμα που απεικονίζει τη «μετάδοση» της ομοφυλοφιλίας από μεμονωμένες περιπτώσεις αριθμημένες από το 1 ως το 28. Οι ναζί πίστευαν ότι ο παράγοντας της «μόλυνσης» ήταν η «αποπλάνηση» ενός άντρα από έναν άλλον.
Η ευγονική νοοτροπία του καθεστώτος για την επίθεση κατά της ομοφυλοφιλίας προσπάθησε επίσης να επωφεληθεί από προκαταλήψεις και στερεότυπα για τους ομοφυλόφιλους που πολλοί συμμερίζονταν στη γερμανική κοινωνία. Με άλλα λόγια, η ναζιστική ιδεολογία της εξαφάνισης των «κατώτερων και ασθενέστερων» της κοινωνίας, εξέθρεψε την αποδοχή της κρατικής μισαλλοδοξίας και βαρβαρότητας.
-Καταστολή, παρακολούθηση και αστυνομικές λίστες
Οι ομοφυλόφιλοι της Γερμανίας ένιωσαν τον αντίκτυπο του νέου καθεστώτος μέσα σε λίγες εβδομάδες από τον διορισμό του Χίτλερ ως καγκελαρίου. Τον Φεβρουάριο του 1933, αστυνομία και ειδικές δυνάμεις άρχισαν να εφαρμόζουν διαταγές για το κλείσιμο bar και νυχτερινών μαγαζιών για ομοφυλόφιλους, καθώς και να σταματούν την πώληση εκδόσεων με σεξουαλικό περιεχόμενο. Στη διάρκεια των επόμενων μηνών, τα περισσότερα μαγαζιά, όπου συναντιόνταν ομοφυλόφιλοι άνδρες και γυναίκες, είχαν κλείσει και η δημόσια ζωή τους είχε καταπατηθεί.
Κολάζ για το κλείσιμο των gay και λεσβιακών bar στο Βερολίνο από τη βιεννέζικη εφημερίδα Der Notschrei (Η Κραυγή για Βοήθεια), 4 Μαρτίου 1933.
Στις 6 Μαΐου του 1933 ναζιστικές φοιτητικές ομάδες και οπαδοί τους εισέβαλαν και λεηλάτησαν το Ινστιτούτο για την σεξουαλική επιστήμη Magnus Hirschfeld, το κυριότερο σύμβολο της σεξουαλικής μεταρρύθμισης στο Βερολίνο. Τέσσερις ημέρες αργότερα, μεγάλο μέρος της μοναδικής αξίας βιβλιοθήκης του Ινστιτούτο είχε καταστραφεί σε μια δημόσια τελετή καψίματος βιβλίων που προωθούσαν το «αντι-γερμανικό πνεύμα».
Βιβλία μεταφέρονται σε φορτηγό πριν το κάψιμό τους στις 10 Μαΐου του 1933.
Κάψιμο βιβλίων που θεωρήθηκαν «αντιγερμανικά», από μέλη της παραστρατιωτικής οργάνωσης του ναζιστικού κόμματος, SA, από ναζιστικές φοιτητικές οργανώσεις και υποστηρικτές του καθεστώτος, στο Βερολίνο. 10 Μαΐου 1933.
Ο ίδιος ο Hirschfield, που βρισκόταν τότε στο Παρίσι, ανακηρύχθηκε εξόριστος. Η Επιστημονική-Ουμανιστική του Επιτροπή και άλλες οργανώσεις για τα σεξουαλικά δικαιώματα σταμάτησαν τις εργασίες τους στη Γερμανία.
Τα αρχικά βήματα του καθεστώτος για την αποκατάσταση του «νόμου και της τάξεως» επικεντρώθηκαν σε επαγγελματίες κακοποιούς και σε «συνήθεις δράστες σεξουαλικών αδικημάτων». Η δεύτερη κατηγορία συμπεριέλαβε όχι μόνον άνδρες που είχαν καταδικαστεί με το άρθρο 175 αλλά επίσης άνδρες που αναμενόταν «με μεγάλο ποσοστό πιθανότητας» να παραβιάσουν τον εν λόγω νόμο. Από τον Φεβρουάριο του 1934 τέτοια άτομα παρακολουθούνταν και οι δραστηριότητές τους τίθεντο υπό περιορισμό.
Τον Οκτώβριο του 1934 η Γκεστάπο άρχισε να συγκεντρώνει πληροφορίες σχετικά με ομοφυλόφιλους άνδρες. Τηλεγραφήματα σε όλα τα τοπικά αστυνομικά τμήματα διέταξαν οι νέες ή ήδη υπάρχουσες λίστες ανδρών υπόπτων ως ομοφυλόφιλων να προωθούνται στο Ειδικό Τμήμα ΙΙ-1 στο Βερολίνο. Επόμενα τηλεγραφήματα ζητούσαν οι λίστες να περιέχουν και τις πολιτικές πεποιθήσεις, κυρίως την ένταξη ή μη στο ναζιστικό κόμμα.
Το ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον της αστυνομίας για τη ζωή τους οδήγησε αρκετούς ομοφυλόφιλους να μεταναστεύσουν όπου μπορούσαν. Πάντως στη συντριπτική τους πλειοψηφία, άρχισαν να κρύβουν την ομοφυλοφιλία τους. Πολλοί παντρεύτηκαν. Άλλοι αυτοκτόνησαν.
Μία πρακτική για να ξεφύγουν από τις διώξεις της αστυνομίας ήταν ο «προστατευτικός γάμος» ομοφυλοφίλων με γυναίκες, ώστε να δοθεί η εντύπωση της «συμμόρφωσης». Εδώ, ο Paul Otto (αριστερά) με τη σύζυγό του (πίσω του), η οποία είχε πλήρη γνώση ότι ο σύντροφός του ήταν ο Harry (δεξιά). Βερολίνο, 1937.
-Οι καταδότες
Η αστυνομία βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό, για τον εντοπισμό «υπόπτων» ομοφυλοφίλων, σε καταγγελίες απλών πολιτών. Η ναζιστική προπαγάνδα που στοχοποιούσε τους ομοφυλόφιλους ως «αντικοινωνικά παράσιτα» και «εχθρούς τους κράτους» πυροδότησε, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, τις ήδη υπάρχουσες προκαταλήψεις της γερμανικής κοινωνίας της εποχής.
Πολίτες κατέδιδαν άνδρες, βασισμένοι ακόμη και στην παραμικρή ένδειξη. Αντανακλώντας τη δραματική αύξηση των νομικών διώξεων και ποινών εναντίον ομοφυλοφίλων από το 1933, ο Josef Meisinger του Κεντρικού Γραφείου του Ράιχ για την καταπολέμηση της ομοφυλοφιλίας και των αμβλώσεων, παρατήρησε με υπερηφάνεια τον Απρίλιο του 1937: «Πρέπει φυσικά να λάβουμε υπόψη μας τη μεγάλη ετοιμότητα της κοινωνίας να καταδώσει (την ομοφυλοφιλία) ως αποτέλεσμα της εθνικοσοσιαλιστικής εκπαίδευσης».
Ενεργώντας βάσει αυτών των πληροφοριοδοτών, η Γκεστάπο και η Αστυνομία Δίωξης Εγκλήματος συνέλαβαν και ανέκριναν αυθαίρετα υπόπτους όπως και πιθανούς μάρτυρες. Αυτοί που είχαν καταγγελθεί ως ύποπτοι, συχνά αναγκάζονταν να δώσουν ονόματα φίλων και γνωστών, με αποτέλεσμα να γίνονται με τη βία και οι ίδιοι πληροφοριοδότες. Στις ποινικές διαδικασίες παλαιότερα απαιτείτο μία αποδεδειγμένη πράξη. Πλέον αρκούσε μία (μη αποδεδειγμένη) κατηγορία.
Ένας συγγραφέας από το Ντίσελντορφ που συνελήφθη για ομοφυλοφιλία. 1938.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του ναζιστικού καθεστώτος, συνελήφθησαν περίπου 100.000 άνδρες για παραβίαση του άρθρου 175. Από αυτούς, γύρω στους 78.000 συνελήφθησαν στα τρία χρόνια μεταξύ του διορισμού του Χίμλερ ως αρχηγού της γερμανικής αστυνομίας το 1936 και του ξεσπάσματος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το 1939.
Τα περισσότερα θύματα προέρχονταν από την εργατική τάξη, δεδομένου ότι δεν ήταν σε θέση οικονομικά να έχουν ιδιωτικά διαμερίσματα ή σπίτια, συναντιόνταν με τους συντρόφους τους σε ημι-δημόσια μέρη που τους έβαζαν σε μεγαλύτερο κίνδυνο να παγιδευτούν από την αστυνομία ή να καταδοθούν από πολίτες.
Εργαζόμενος σε bar που συνελήφθη για ομοφυλοφιλία. 27 Αυγούστου 1936.
Όπως ακριβώς επιθυμούσε το καθεστώς, η καταστολή της μειονότητας των ομοφυλοφίλων εξυπηρετούσε επίσης τον περιορισμό των δραστηριοτήτων και της πλειοψηφίας των πολιτών. Από τους περίπου 100.000 άνδρες που συνελήφθησαν υπό το άρθρο 175, μεταξύ του 1933 και του 1945, οι μισοί καταδικάστηκαν για παραβίαση του νόμου. Όπως και οι συλλήψεις, οι καταδίκες πολιτών αυξήθηκαν κατά δέκα φορές σε σχέση με τα τελευταία χρόνια της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, ενώ το 1938 έφτασαν τις 8.500.
Οι ποινές φυλάκισης –οι συνηθέστερες από τις τιμωρίες των ναζί κατά των ομοφυλοφίλων- ποίκιλαν ανάλογα με το την σεξουαλική πράξη και τον πρότερο βίο του συλληφθέντα.
Για τους περισσότερους, η φυλάκιση σήμαινε σκληρή δουλειά –ως μέρος του προγράμματος ναζιστικής «επανεκπαίδευσης». Οι συνθήκες στις γερμανικές φυλακές και στα σωφρονιστικά ιδρύματα και στρατόπεδα ήταν εμφανώς άθλιες. Όσοι, δε, φυλακίζονταν με το άρθρο 175 αντιμετώπιζαν εκτός από τη σκληρότητα των φρουρών και το μίσος πολλών συγκρατουμένων τους.
Σε μικρό αριθμό περιπτώσεων, ειδικοί γιατροί κατέθεσαν ότι ένα είδος ομοφυλοφιλίας αποτελούσε σοβαρή ψυχική ασθένεια και εξέθετε σε κίνδυνο την κοινωνία. Υπό το άρθρο 42b του Ποινικού Κώδικα του Ράιχ, μερικοί άνδρες μπήκαν σε ψυχιατρικά ιδρύματα, μια μοίρα που είχε γι’ αυτούς καταστροφικές συνέπειες (συμπεριλαμβανομένου του θανάτου) κατά τη διάρκεια του πολέμου.
O ναζιστικός διωγμός των ομοφυλόφιλων & τα στρατόπεδα συγκέντρωσης (μέρος Β΄)
Εκτιμάται ότι 5.000 ως 15.000 ομοφυλόφιλοι άνδρες φυλακίστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια του ναζιστικού καθεστώτος. Υπό την πρακτική της «προστατευτικής κράτησης» (Schutzhaft), που ήταν φαινομενικά σχεδιασμένη για να προστατεύει άτομα από την «αγανάκτηση της κοινωνίας», η Γκεστάπο συνέλαβε ύποπτους για ομοφυλοφιλία, χωρίς εντάλματα και τους έκλεισε σε στρατόπεδα μαζί με πολιτικούς αντιπάλους του ναζισμού και άλλους «ανεπιθύμητους» -κυρίως Εβραίους μετά το 1938 (μετά το 1942 στρατόπεδα εξόντωσης) - οι οποίοι «προσέβαλαν» τον λαό. Συνέχεια από το πρώτο μέρος.Από τη στιγμή του εγκλεισμού τους, βάσει των αποσπασματικών καταγραφών, οι ομοφυλόφιλοι άνδρες είχαν πολύ χαμηλό προσδόκιμο ζωής. Τα υψηλά ποσοστά θανάτου οφείλονταν στην υπερκόπωση, τη σωματική κακοποίηση, την πείνα και βεβαίως τη δολοφονία.
--Αναγνωριστικές φωτογραφίες κρατουμένου που κατηγορήθηκε για ομοφυλοφιλία. Έφτασε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς στις 6 Δεκεμβρίου του 1941. Πέθανε εκεί τρεις μήνες αργότερα--
Τα πρώτα αυτοσχέδια στρατόπεδα συγκέντρωσης ήταν τοπικές φυλακές, στρατώνες, ακόμη και εγκαταλελειμμένα εργοστάσια. Ξεκινώντας το 1934, ο αρχηγός των SS Χάινριχ Χίμλερ, επέβλεπε τη συστηματοποίηση των στρατοπέδων συγκέντρωσης υπό τον έλεγχο των SS. Tα κύρια στρατόπεδα συγκέντρωσης -το Ζάξενχαουζεν για τον βορρά, το Μπούχενβαλντ για το κέντρο και το Νταχάου για τον νότο- είχαν δήθεν ως στόχο να «ανα-μορφώσουν» τους κρατουμένους μέσω της πειθαρχίας και της σκληρής δουλειάς.
Εύκολα αναγνωρίσιμοι από τα ροζ τριγωνα που αναγκάζονταν να φορούν, ως αναγνωριστικά σήματα, οι ομοφυλόφιλοι κρατούμενοι υπόκειντο σε σωματική και σεξουαλική κακοποίηση από τους φρουρούς των SS στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Φοβούμενοι ότι θα θεωρηθούν και οι ίδιοι ομοφυλόφιλοι, οι περισσότεροι συγκρατούμενοί τους, τους απέφευγαν, αφήνοντάς τους απομονωμένους και εντελώς αδύναμους στην εσωτερική ιεραρχία των κρατουμένων.
--Το ροζ τρίγωνο (δεύτερη στήλη από τα δεξιά) ήταν το αναγνωριστικό σήμα για τους ομοφυλόφιλους άνδρες στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπως φαίνεται σε αυτό το αχρονολόγητο διάγραμμα με τίτλο «Διακριτικά Σήματα για τους Κρατούμενους Προστατευτικής Κράτησης». Εκτός από το βασικό σήμα (στην κορυφή), διαφοροποιήσεις του σημείωναν τους κατ' επανάληψη "παραβάτες", τους φυλακισμένους σε τάγματα τιμωρίας και τους ομοφυλόφιλους Εβραίους. Τα άλλα χρώματα ήταν τα χαρακτηριστικά πολιτικών κρατουμένων, ήδη καταδικασμένων εγκληματιών, μεταναστών, μαρτύρων του Ιεχωβά και των λεγόμενων «ακοινώνητων»--
Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Από τον στρατό στο στρατόπεδο συγκέντρωσης και αντίστροφα
Ο στόχος του Χίτλερ να αποκτήσει «ζωτικό χώρο» σε γειτονικές χώρες της Γερμανίας έθεσε τη χώρα σε τροχιά πολέμου. Πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, που ξεκίνησε με την εισβολή στην Πολωνία την 1η Σεπτεμβρίου του 1939, περισσότεροι από 2.000.000 άνδρες -συμπεριλαμβανομένων χιλιάδων ομοφυλόφιλων- επιστρατεύθηκαν. Κατά τη διάρκεια του πολέμου περίπου 20.000 πολίτες καταδικάστηκαν με το άρθρο 175 (βλ. μέρος πρώτο). Επίσης, πάνω από 7.000 στρατιώτες καταδικάστηκαν σε φυλάκιση και στη συνέχεια αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στο μέτωπο.
Με την επαναφορά το 1935 της υποχρεωτικής στράτευσης για όλους τους άνδρες ηλικίας 18 ως 45 ετών, οι ομοφυλόφιλοι άνδρες στη Γερμανία μπορούσαν να ενταχθούν στις ένοπλες δυνάμεις, στη Βέρμαχτ. Ο γερμανικός στρατιωτικός κώδικας δεν εμπόδιζε τους ομοφυλόφιλους, ακόμη και όσους είχαν καταδικαστεί, να υπηρετήσουν στις ένοπλες δυνάμεις. Ως αποτέλεσμα, χιλιάδες ομοφυλόφιλοι άνδρες αναγκάστηκαν να συνταχθούν με ένα καθεστώς από το οποίο διώκονταν ως πολίτες.
Η ομοφυλοφιλική δραστηριότητα, πάντως, στο στρατό «ρυθμιζόταν» από τα άρθρα (ή παραγράφους) §175 και §175a. Καθώς τεράστιος αριθμός ανδρών καλούνταν να υπηρετήσουν, οι καταδίκες αυξήθηκαν. Η θεωρία των ναζί ότι η ομοφυλοφιλία θα εξαπλωνόταν σαν «επιδημία», μέσα στο στρατιωτικό περιβάλλον όπου πολλοί άντρες βρίσκονταν μαζί και ήταν απομονωμένοι, αποδείχθηκε αβάσιμη.
Ωστόσο, οι στρατιώτες που συνελήφθησαν ήρθαν αντιμέτωποι με σκληρότατες τιμωρίες. Όσοι καταδικάστηκαν ως «αδιόρθωτα ομοφυλόφιλοι» ή για κατάχρηση εξουσίας σύμφωνα με την §175a, διώχτηκαν από τον στρατό, φυλακίστηκαν και στη συνέχεια στάλθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Όσοι καταδικάστηκαν με την κατηγορία ότι «υπέπεσαν σε αποπλάνηση» εξέτισαν ποινές φυλάκισης και μετά επέστρεψαν στον στρατό.
Μάλιστα, σε όσους είχαν καταδικαστεί υπό το άρθρο 175 για οποιοδήποτε «έγκλημα» εκτός των χειρότερων, δινόταν η «εναλλακτική επιλογή» να «ξεφύγουν» από τις άθλιες συνθήκες των φυλακών, αιτούμενοι να ενταχθούν σε τάγματα αυτοκτονίας. Οι στρατηγοί χρησιμοποιούσαν δίχως κανένα έλεος τέτοια τάγματα σε μάχες στέλνοντάς τα σε αποστολές αυτοκτονίας.
--1938-1941. Φυλακισμένοι σε αναφορά στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ. Οι στολές τους φέρουν τα αναγνωριστικά τριγωνικά σήματα και αριθμούς αναγνώρισης--
Ο πόλεμος βοήθησε να συγκαλυφθούν οι ακραίες διώξεις και τιμωρίες των ναζί στη Γερμανία. Η εξάλειψη των «ανεπιθύμητων» ξεκίνησε με την επιλεκτική δολοφονία των ατόμων με αναπηρίες, μεταξύ των οποίων ήταν και ομοφυλόφιλα άτομα που είχαν κλειστεί σε ψυχιατρικές κλινικές. Το καλοκαίρι του 1940, ο αρχηγός των SS Χάινριχ Χίμλερ διέταξε να σταλούν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης μετά το πέρας της ποινής φυλάκισής τους όσοι ομοφυλόφιλοι άνδρες «είχαν αποπλανήσει πάνω από έναν ερωτικό σύντροφο». Η «προστατευτική κράτηση» εκεί, θα μπορούσε να μειωθεί εάν υποβάλλονταν με τη θέλησή τους σε ευνουχισμό ή, μετά το 1942 έπειτα από διαταγή (να ευνουχιστούν) του διοικητή του εκάστοτε στρατοπέδου συγκέντρωσης.
--Η αίθουσα του χειρουργείου στο κτίριο του θεραπευτηρίου στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Ζάξενχαουζεν. Ένα μυστικό διάταγμα της SS τον Νοέμβριο του 1942 έδινε στους διοικητές των στρατοπέδων συγκέντρωσης το δικαίωμα να διατάξουν τους ευνουχισμούς κρατουμένων για απροσδιόριστες «ειδικές περιπτώσεις», επιτρέποντας δηλαδή τον υποχρεωτικό ευνουχισμό ομοφυλοφίλων κρατουμένων--
Τον Σεπτέμβριου του 1942, μία συμφωνία μεταξύ του Χίμλερ και γερμανού υπουργού δικαιοσύνης οδήγησε στη μεταφορά «συνήθων εγκληματιών», και όσων είχαν καταπατήσει κατ’ επανάληψη το περιβόητο άρθρο 175, από φυλακές και σωφρονιστικά ιδρύματα του υπουργείου δικαιοσύνης στα στρατόπεδα των SS στο πλαίσιο του προγράμματος «εξόντωσης μέσω εργασίας» για να αφανίσει τους φυλακισμένους «συνήθεις εγκληματίες» της Γερμανίας. Περίπου 15.000 κρατούμενοι, ανάμεσά τους και ομοφυλόφιλοι, στάλθηκαν από τις φυλακές στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου σχεδόν όλοι χάθηκαν μέσα σε λίγους μήνες, καθώς ήταν αναγκασμένοι να δουλεύουν με εξαντλητικούς ρυθμούς, ασταμάτητα και κάτω από εξαιρετικά επικίνδυνες συνθήκες.
--Αναγνωριστικές φωτογραφίες κρατουμένου που κατηγορήθηκε για ομοφυλοφιλία. Έφτασε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς στις 6 Ιουνίου 1941. Πέθανε εκεί έναν χρόνο αργότερα--
Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης ως βιομηχανίες
Τα μεγάλα στρατόπεδα συγκέντρωσης στο γερμανικό Ράιχ έγιναν επίσης μεγάλες βιομηχανικές επιχειρήσεις στη διάρκεια του πολέμου. Μετά το 1938, η SS ανέγειρε αρκετά νέα στρατόπεδα συγκέντρωσης κοντά σε λατομεία ενώ άλλα εργοστάσια συνδέθηκαν με ήδη υπάρχοντα στρατόπεδα στη Γερμανία.
Τεχνολογικά πρωτόγονη, η παραγωγή αυτή στηρίχθηκε σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στη χειρωνακτική εργασία των υπεράριθμων κρατουμένων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης που δούλευαν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες.
--Τα πλινθοποιεία κοντά στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Ζάξενχαουζεν έξω από το Βερολίνο. Τουλάχιστον 1.000 ομοφυλόφιλοι άνδρες κρατήθηκαν στο Ζάξενχαουζεν από το άνοιγμά του το 1936 ως το τέλος του πολέμου. Πολλοί πέθαναν από την εξαντλητική εργασία στο εργοστάσιο--
Στους ομοφυλόφιλους των στρατοπέδων αυτών ανατίθεντο οι χειρότερες και πιο επικίνδυνες εργασίες. Εργάζονταν συνήθως περισσότερες ώρες, με μικρότερα διαλείμματα και συχνά έτρωγαν μειωμένες μερίδες φαγητού. Εξάλλου, τα λατομεία και πλινθοποιεία πήραν τις ζωές πολλών και στη διάρκεια της εργασίας αλλά και από τα χέρια των φρουρών των SS που προκαλούσαν σκόπιμα «ατυχήματα».
Ναζιστικές διώξεις στις υπό κατοχή χώρες
Ενώ οι γερμανικές δυνάμεις κινούνταν προς όλη την Ευρώπη, το άρθρο 175 και παρόμοιοι νόμοι εφαρμόζονταν επιλεκτικά σε πολιτικούς στόχους των ναζί. Σε περιοχές που προσαρτήθηκαν στο Ράιχ -κυρίως στην Αυστρία, τη δυτική Τσεχοσλοβακία, τη δυτική Πολωνία, την Αλσατία-Λωρραίνη και το Λουξεμβούργο- ο γερμανικός νόμος επιβλήθηκε, επεκτείνοντας την ποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας στην επικράτεια του Μείζονος Γερμανικού Ράιχ (Großgermanisches Reich).
--Οι ευρωπαϊκές χώρες υπό γερμανική κατοχή. 1939-1942--
Σε χώρες υπό ναζιστική κατοχή, η κατάσταση ποικίλε. Σε γενικές γραμμές, το ναζιστικό καθεστώς ήταν κυρίως επικεντρωμένο στην ομοφυλοφιλία μεταξύ γερμανών ανδρών. Δεν είχε μεγάλη σημασία για τους ναζί εάν ο γηγενής πληθυσμός κουβαλούσε τον «ομοφυλοφιλικό εκφυλισμό», εκτός εάν διέφθειρε τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής και τους αξιωματούχους τους στα ξένα εδάφη.
Στην Αυστρία διώκονταν οι σεξουαλικές σχέσεις «μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου», συμπεριλαμβανομένων των γυναικών, στο πλαίσιο άρθρου 129lb του ποινικού της κώδικα, από το 1852. Μετά την προσάρτηση της Αυστρίας από τους ναζί, οι καταδίκες για ομοφυλοφιλία αυξήθηκαν κατά 50%.
Το Vichy στη Γαλλίας δεν είχε καταληφθεί αλλά η φιλογερμανική κυβέρνηση υπό τον Φιλίπ Πεταίν, που συνθηκολόγησε με τη ναζιστική Γερμανία εισήγαγε το 1942 τον πρώτο γαλλικό νόμο μετά από περίπου 150 χρόνια που καθιστούσε παράνομη την ομοφυλοφιλία. Το νέο άρθρο 334 του Ποινικού Κώδικα επέβαλλε ποινές φυλάκισης από έξι μήνες έως τρία χρόνια.
Ο μοναδικός νόμος στην Ολλανδία περί ομοφυλοφιλίας έθετε εκτός νόμου τις σχέσεις ενήλικου με ανήλικο (κάτω των 21 ετών). Μετά την κατάληψη της χώρας την άνοιξη του 1940, οι ναζιστικές αρχές θεσμοθέτησαν τους όρους του άρθρου 175 αλλά άφησαν την εκτέλεσή του στην ολλανδική αστυνομία. Η αστυνομία, που οι ναζί κατηγορούσαν για έλλειψη «επαγγελματικού ζήλου» για αυτού του είδους τις περιπτώσεις, έστειλε σε δίκη 132 ομοφυλόφιλους άνδρες από το 1940 ως το 1943, εκ των οποίων οι 90 οδήγησαν σε καταδίκες.
Το γερμανικό υπουργείο δικαιοσύνης έδωσε εντολή τον Σεπτέμβριο του 1942 στην Γενική Κυβέρνηση της υπό κατοχή Πολωνίας: «Όσοι έχουν προβεί σε σεξουαλικά αδικήματα μεταξύ ανδρών... να μην διώκονται όταν οι παραβάτες και αυτοί που αποπλανήθηκαν είναι όλοι Πολωνοί. (Οι παραβάτες θα πρέπει, ωστόσο, να απελαθούν και να σταλούν σε περιοχές έξω από το Ράιχ, όπου δεν θα αποτελούν κίνδυνο για τη γερμανική φυλετική κοινότητα)».
Μετά τον πόλεμο
Οι Σύμμαχοι προχωρούσαν στην αντεπίθεση και την απόβαση στην κατεχόμενη Ευρώπη από τον Ιούλιο του 1943. Έχοντας φτάσει κοντά στη νίκη επί του ναζιστικού καθεστώτος στις αρχές του 1945, εκατοντάδες χιλιάδες κρατούμενοι των στρατοπέδων συγκέντρωσης απελευθερώθηκαν. Τα στρατόπεδα απελευθερώθηκαν από τις Συμμαχικές δυνάμεις κατά τα έτη 1943-1945, συνήθως όμως ήταν πολύ αργά για να σωθούν οι εναπομείναντες κρατούμενοι.
Μετά τη νίκη των Συμμάχων, η Συμμαχική Στρατιωτική Κυβέρνηση της Γερμανίας κατάργησε αμέτρητους νόμους και διατάγματα. Ωστόσο, το αναθεωρημένο από τους ναζί, το 1935, άρθρο 175 παρέμεινε αμετάβλητο. Μάλιστα, ορισμένοι ομοφυλόφιλοι αναγκάστηκαν να εκτίσουν τις ποινές φυλάκισής τους, χωρίς να λαμβάνεται καν υπόψη το χρονικό διάστημα (και οι κακοποιήσεις) που είχαν περάσει όντας έγκλειστοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Το ναζιστικό άρθρο 175 παρέμεινα στα βιβλία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (Δυτική Γερμανία) μέχρι την αναθεώρηση του νόμου το 1969, όταν πλέον αποποινικοποιήθηκαν οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις μεταξύ ανδρών ηλικίας 21 ετών και άνω.
--Αφίσα σχετική με σειρά από δίκες που έλαβαν χώρα βάσει του άρθρου 175 στη Φρανκφούρτη το 1950 και 1951. Ο δικαστής, πρώην εισαγγελέας του ναζιστικού καθεστώτος, που συμμετείχε στη σύλληψη άνω των 400 ομοφυλόφιλων ανδρών το 1938 και το 1939, καταδίκασε τους πρώτους 100 κατηγορούμενους ως ενόχους για "εκφυλισμό" ικανού «να καταστρέψει τα θεμέλια του κράτους». Τουλάχιστον πέντε κατηγορούμενοι αυτοκτόνησαν πριν πάνε στη δίκη. Τα περιστατικά έγιναν γνωστά από τον Τύπο και ο δικαστής απομακρύνθηκε από τη θέση του--
Οι συνεχείς νομικές και κοινωνικές απαγορεύσεις κατά της ομοφυλοφιλίας στη Γερμανία παρεμπόδισαν την αναγνώριση του γεγονότος ότι οι ομοφυλόφιλοι υπήρξαν θύματα των ναζί. Τον Ιούνιο του 1956, ο Ομοσπονδιακός Νόμος Αποκατάστασης των Θυμάτων του Εθνικοσοσιαλισμού, της Δυτικής Γερμανίας, διακήρυσσε ότι ο εγκλεισμός σε στρατόπεδο συγκέντρωσης εξαιτίας ομοφυλοφιλίας δεν καθιστούσε ένα άτομο ικανό να λάβει αποζημίωση.
Τελικά, μόλις στις 8 Μάιου του 1985, οι ομοφυλόφιλοι που δολοφονήθηκαν από τους ναζί έλαβαν την πρώτη τους δημόσια μνημόνευση, κατά την ομιλία του Προέδρου της Δυτικής Γερμανίας, Richard von Weizsδcker, στην 40η επέτειο λήξης του πολέμου. Τέσσερα χρόνια μετά την επανένωση το 1990, η Γερμανία κατήργησε το άρθρο 175.
--Αναμνηστική πλάκα στο Βερολίνο με το ροζ τρίγωνο στην κορυφή, εις μνήμην των ομοφυλόφιλων που βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν στα Ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης. 1989--
Τον Μάιο του 2002, το γερμανικό Κοινοβούλιο αναγνώρισε τους ομοφυλόφιλους ως θύματα της ναζιστικής θηριωδίας καθώς και δικαιούχους αποζημιώσεων για όσους ζούσαν ακόμα, ενώ στις 27 Ιανουαρίου του 2005, στην επέτειο των 60 χρόνων από την απελευθέρωση του Άουσβιτς, ήρθε και η επίσημη αναγνώριση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πηγή: Μουσείο Μνήμης του Ολοκαυτώματος των ΗΠΑ
tvxs.gr
