μακρόχρονη μάχη με τον καρκίνο. Ήταν 40 ετών. Το Fields Medal, το οποίο απονέμεται κάθε τέσσερα χρόνια και θεωρείται ισότιμο του Νόμπελ στον τομέα των μαθηματικών, δόθηκε στην ιρανικής καταγωγής μαθηματικό το 2014.
Η Mirzakhani, καθηγήτρια μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Stanford, ήταν εξειδικευμένη στα θεωρητικά μαθηματικά : τη γεωμετρία παραμετρικών χώρων, τη Θεωρία Teichmüller, την Υπερβολική Γεωμετρία, την Εργοδική Θεωρία και τη Συμπλεκτική Γεωμετρία.
Συνοπτικά, θα λέγαμε ότι η Mirzakhani είχε γοητευτεί από την ομορφιά της γεωμετρικής και της δυναμικής πολυπλοκότητας των καμπύλων επιφανειών, τις σφαίρες, τις επιφάνειες torus κ.ά. Παρά τη θεωρητική φύση των ενδιαφερόντων της, το έργο της αξιοποιείται στη φυσική, τη κβαντική μηχανική και σε άλλους τομείς εκτός των μαθηματικών. Οι συνάδελφοί της στο Πανεπιστήμιο του Stanford τη χαρακτηρίζουν τολμηρή και αποφασιστική. Θυμούνται ότι ήταν έτοιμη ανά πάσα στιγμή να αναμετρηθεί με επιστημονικά προβλήματα που άλλοι δεν θα τολμούσαν να προσεγγίσουν.
« Η Maryam έφυγε από κοντά μας τόσο γρήγορα, αλλά το φωτεινό παράδειγμά της θα παραμείνει ζωντανό και θα εμπνέει χιλιάδες γυναίκες σε όλο τον κόσμο, εκείνες που θα θελήσουν να ακολουθήσουν το δρόμο των μαθηματικών και της επιστήμης», δήλωσε ο πρόεδρος του Stanford, Marc Tessier-Lavigne. Και πρόσθεσε : « Ήταν μια λαμπρή επιστήμονας αλλά κι ένας εξαιρετικά σεμνός άνθρωπος, που αποδέχτηκε τις τιμές και τις διακρίσεις με την ελπίδα ότι το παράδειγμά της θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους άλλους να ακολουθήσουν το δρόμο της επιστήμης. Η συνεισφορά της παραμένει ανεκτίμητη».
Λογοτεχνία και Μαθηματικά
Η Maryam Mirzakhani γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ιράν. Η πορεία της στον κόσμο των μαθηματικών δεν ήταν δεδομένη. Το μεγάλο της πάθος όταν ήταν παιδί δεν ήταν οι αριθμοί, αλλά η λογοτεχνία. Το σχολείο της στην Τεχεράνη βρισκόταν κοντά σε έναν δρόμο με βιβλιοπωλεία. Επειδή, όμως, το να ξεφυλλίζεις βιβλία δεν επιτρεπόταν στη χώρα της, άρχισε να αγοράζει στην τύχη διαφόρων ειδών εκδόσεις. « Ονειρευόμουν να γίνω συγγραφέας », έλεγε σε μια παλαιότερη συνέντευξή της. «Δεν είχα σκεφτεί να συνεχίσω τις σπουδές μου στα μαθηματικά πριν από την τελευταία τάξη του γυμνασίου ».
Το τέλος του Πολέμου Ιράν – Ιράκ, όταν η πολιτική, οικονομική και κοινωνική κατάσταση στη χώρα της άρχισε, κατά κάποιο τρόπο, να ομαλοποιείται της επέτρεψε να επικεντρωθεί στις σπουδές της. Από το Πανεπιστήμιο Sharif βρέθηκε στο Πανεπιστήμιο του Harvard, στο πλευρό του κορυφαίου μαθηματικού, βραβευμένου επίσης με το Fields Medal, Curtis McMullen. Εκεί, η Mirzakhani ξεχώρισε για την αποφασιστικότητά της και τις αδιάκοπες ερωτήσεις της, παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε από το φράγμα της γλώσσας. Συνήθως, τα ερωτήματα που έθετε ήταν στα αγγλικά και οι σημειώσεις της στα φαρσί.
Ο McMullen την χαρακτήριζε επιστήμονα « ατρόμητης φιλοδοξίας », ενώ μιλώντας, παλαιότερα, για τη διατριβή της, την οποία ολοκλήρωσε στο Harvard, έκανε λόγο για ένα αριστούργημα και ένα σπουδαίο επίτευγμα, αφού η Mirzakhani είχε καταφέρει να λύσει δύο από τα δυσκολότερα επιστημονικά προβλήματα που αναζητούσαν επί πολλά χρόνια μια λύση.
ΠΗΓΗ
