ΒΙΚΥ ΣΑΜΑΡΑ
Έξι μήνες έκλεισαν χθες από την ημέρα του δολοφονικού ξυλοδαρμού του Ζακ Κωστόπουλου, από τον κοσμηματοπώλη και το μεσίτη γείτονα του μπροστά σε περαστικούς που ...
κοίταζαν και δεν παρενέβησαν για να σώσουν την “αδερφή”, το “πρεζόνι” που τελικά ούτε υπό την επήρεια ήταν ούτε είχε μπει για να ληστέψει.
Στην επέτειο αυτή ένας άνδρας (Έλληνας όπως έσπευσαν να τονίσουν ορισμένοι και δη αντιπτέραρχος λες και μας ενδιαφέρει) πυροβόλησε μία γυναίκα (Βουλγάρα, έσπευσαν να προσθέσουν, λες και είχε σημασία) και εκείνη αιμόφυρτη μπήκε σε ένα ταξί ζητώντας βοήθεια, για να λάβει από τον ταξιτζή την καθόλου ανθρώπινη απάντηση “κυρία μου βγείτε έξω”. Ανησυχούσε μήπως το αίμα της λερώσει το ταξί του, ο θάνατος της δεν ξέρουμε εάν λέρωσε καθόλου τη συνείδηση του.
Εν τω μεταξύ κάποιοι γονείς στη Σάμο έχουν σταματήσει εδώ και καποιες εβδομάδες τα παιδιά τους από το σχολείο για να μην «μολυνθούν» από τα προσφυγόπουλα και κάποιοι ροπαλοφόροι στην Κόνιτσα έσπασαν στο ξύλο κάποια άλλα προσφυγόπουλα, που έπαιζαν μπάσκετ αλλά είχαν την ατυχία να μην προλάβουν να γίνουν Αντετοκούμπο.
Η απανθρωπιά απέναντι στον αδύναμο (γιατί πάντα οι δειλοί, απάνθρωποι και ρατσιστές με τον αδύναμο, τον “άλλο”, τα βάζουν) και η έλλειψη αλληλεγγύης μας τρομάζουν και προκαλούν αντιδράσεις. Αλλά αυτό είναι και το παρήγορο, ότι η ελληνική κοινωνία σε μεγάλο βαθμό αντέδρασε και χθες όπως είχε αντιδράσει και στην υπόθεση του Ζακ Κωστόπουλου. Βεβαίως υπήρξαν και αυτοί που αδιαφόρησαν, όμως είμαστε περισσότεροι. Αρκεί να μιλάμε, να μην κοιτάζουμε τη δουλίτσα μας, να μη σκεφτόμαστε που θα μπλέξουμε, όταν δούμε την επόμενη φορά τη φρίκη, την αδικία, το ρατσισμό, δίπλα μας.
Αυτός που μιλά απέναντι στο ρατσιστή, το φασίστα, τον ανάλγητο με τους πιο αδύναμους από εκείνον, είναι ένας μικρός ήρωας της καθημερινότητας. Άλλωστε οι αδύναμοι εμείς με τους αδύναμους “άλλους” τι έχουμε στα αλήθεια να χωρίσουμε; Η αλληλεγγύη και η ανθρωπιά δεν είναι μάλιστα μόνο θέμα ηθικής. Είναι εξελικτικά πλεονεκτήματα που βοήθησαν στην επιβίωση του ανθρώπου. Ο κόσμος δεν προχωρεί μπροστά μόνο με φωτιά και με μαχαίρι.
Στην έξοδο του μετρό πριν λίγες ημέρες, σταμάτησα στον πωλητή της Σχεδίας, του περιοδικού των αστέγων. Ένας μεσήλικας κύριος με στρογγυλό κι ευγενικό πρόσωπο, ντροπαλό χαμόγελο και σκεπτικά μάτια. Δίπλα του είχε στήσει τον πάγκο του Νιγηριανός πωλητής, πανύψηλος με πολύ σκούρο δέρμα, όλο νεύρα, κόκαλα και λίγοι μυς, με πλατύ χαμόγελο και ταμπεραμέντο. “Η Σχεδία το καλύτερο περιοδικό, να το πάρετε όλοι, είναι πολύ καλό” άρχισε να διαφημίζει στους περαστικούς με στεντόρεια, βαθιά, τυμπανιστή φωνή. Ο πωλητής της Σχεδίας γέλασε, γέλασα κι εγώ, γέλασε και ο Νιγηριανός. “Φίλε” είπε στον πωλητή, “είμαστε μαζί σε αυτό. Πελάτες εσύ, πελάτες κι εγώ. Να ζήσεις κι εσύ, να ζήσω κι εγώ. Είμαστε μαζί σε αυτό”.
Ο πωλητής δεν απάντησε αλλά σιγά σιγά στάθηκε πιο κοντά στο πάγκο του νέου φίλου του. Δεν ήταν πάντα άλλωστε άστεγος, όπως και ο νέος φίλος του δεν ήταν πάντα μετανάστης. Κανείς από τους δύο δεν το επέλεξε, κανείς από εμάς δεν ξέρει εάν θα βρεθεί στη θέση τους. Στη θέση των παιδιών που δέχθηκαν επίθεση τεράτων. Στη θέση του ανέργου που δεν μπορεί να ζήσει. Στη θέση του εργαζόμενου, που και πάλι δεν μπορεί να ζήσει. Στη θέση της γυναίκας που ζήτησε απεγνωσμένα βοήθεια και άκουσε μόνο “κυρία μου βγείτε έξω”. Στη θέση του Ζακ που τον έδερναν πάνω σε γυαλιά.
Είμαστε μαζί σε αυτό. Κι αυτό καλά θα κάνουμε να το καταλάβουμε και να το φωνάζουμε. Διότι όσο δεν φωνάζουμε μπροστά στο τέρας, αρχίζουμε να το συνηθίζουμε. Και μετά θα αρχίσουμε να του μοιάζουμε. Τότε, θα καταβροχθίσει κι εμάς.
Ρωτήστε και τους Γερμανούς πόσο καλά τελικά πέρασαν με το τέρας
κοίταζαν και δεν παρενέβησαν για να σώσουν την “αδερφή”, το “πρεζόνι” που τελικά ούτε υπό την επήρεια ήταν ούτε είχε μπει για να ληστέψει.
Στην επέτειο αυτή ένας άνδρας (Έλληνας όπως έσπευσαν να τονίσουν ορισμένοι και δη αντιπτέραρχος λες και μας ενδιαφέρει) πυροβόλησε μία γυναίκα (Βουλγάρα, έσπευσαν να προσθέσουν, λες και είχε σημασία) και εκείνη αιμόφυρτη μπήκε σε ένα ταξί ζητώντας βοήθεια, για να λάβει από τον ταξιτζή την καθόλου ανθρώπινη απάντηση “κυρία μου βγείτε έξω”. Ανησυχούσε μήπως το αίμα της λερώσει το ταξί του, ο θάνατος της δεν ξέρουμε εάν λέρωσε καθόλου τη συνείδηση του.
Εν τω μεταξύ κάποιοι γονείς στη Σάμο έχουν σταματήσει εδώ και καποιες εβδομάδες τα παιδιά τους από το σχολείο για να μην «μολυνθούν» από τα προσφυγόπουλα και κάποιοι ροπαλοφόροι στην Κόνιτσα έσπασαν στο ξύλο κάποια άλλα προσφυγόπουλα, που έπαιζαν μπάσκετ αλλά είχαν την ατυχία να μην προλάβουν να γίνουν Αντετοκούμπο.
Η απανθρωπιά απέναντι στον αδύναμο (γιατί πάντα οι δειλοί, απάνθρωποι και ρατσιστές με τον αδύναμο, τον “άλλο”, τα βάζουν) και η έλλειψη αλληλεγγύης μας τρομάζουν και προκαλούν αντιδράσεις. Αλλά αυτό είναι και το παρήγορο, ότι η ελληνική κοινωνία σε μεγάλο βαθμό αντέδρασε και χθες όπως είχε αντιδράσει και στην υπόθεση του Ζακ Κωστόπουλου. Βεβαίως υπήρξαν και αυτοί που αδιαφόρησαν, όμως είμαστε περισσότεροι. Αρκεί να μιλάμε, να μην κοιτάζουμε τη δουλίτσα μας, να μη σκεφτόμαστε που θα μπλέξουμε, όταν δούμε την επόμενη φορά τη φρίκη, την αδικία, το ρατσισμό, δίπλα μας.
Αυτός που μιλά απέναντι στο ρατσιστή, το φασίστα, τον ανάλγητο με τους πιο αδύναμους από εκείνον, είναι ένας μικρός ήρωας της καθημερινότητας. Άλλωστε οι αδύναμοι εμείς με τους αδύναμους “άλλους” τι έχουμε στα αλήθεια να χωρίσουμε; Η αλληλεγγύη και η ανθρωπιά δεν είναι μάλιστα μόνο θέμα ηθικής. Είναι εξελικτικά πλεονεκτήματα που βοήθησαν στην επιβίωση του ανθρώπου. Ο κόσμος δεν προχωρεί μπροστά μόνο με φωτιά και με μαχαίρι.
Στην έξοδο του μετρό πριν λίγες ημέρες, σταμάτησα στον πωλητή της Σχεδίας, του περιοδικού των αστέγων. Ένας μεσήλικας κύριος με στρογγυλό κι ευγενικό πρόσωπο, ντροπαλό χαμόγελο και σκεπτικά μάτια. Δίπλα του είχε στήσει τον πάγκο του Νιγηριανός πωλητής, πανύψηλος με πολύ σκούρο δέρμα, όλο νεύρα, κόκαλα και λίγοι μυς, με πλατύ χαμόγελο και ταμπεραμέντο. “Η Σχεδία το καλύτερο περιοδικό, να το πάρετε όλοι, είναι πολύ καλό” άρχισε να διαφημίζει στους περαστικούς με στεντόρεια, βαθιά, τυμπανιστή φωνή. Ο πωλητής της Σχεδίας γέλασε, γέλασα κι εγώ, γέλασε και ο Νιγηριανός. “Φίλε” είπε στον πωλητή, “είμαστε μαζί σε αυτό. Πελάτες εσύ, πελάτες κι εγώ. Να ζήσεις κι εσύ, να ζήσω κι εγώ. Είμαστε μαζί σε αυτό”.
Ο πωλητής δεν απάντησε αλλά σιγά σιγά στάθηκε πιο κοντά στο πάγκο του νέου φίλου του. Δεν ήταν πάντα άλλωστε άστεγος, όπως και ο νέος φίλος του δεν ήταν πάντα μετανάστης. Κανείς από τους δύο δεν το επέλεξε, κανείς από εμάς δεν ξέρει εάν θα βρεθεί στη θέση τους. Στη θέση των παιδιών που δέχθηκαν επίθεση τεράτων. Στη θέση του ανέργου που δεν μπορεί να ζήσει. Στη θέση του εργαζόμενου, που και πάλι δεν μπορεί να ζήσει. Στη θέση της γυναίκας που ζήτησε απεγνωσμένα βοήθεια και άκουσε μόνο “κυρία μου βγείτε έξω”. Στη θέση του Ζακ που τον έδερναν πάνω σε γυαλιά.
Είμαστε μαζί σε αυτό. Κι αυτό καλά θα κάνουμε να το καταλάβουμε και να το φωνάζουμε. Διότι όσο δεν φωνάζουμε μπροστά στο τέρας, αρχίζουμε να το συνηθίζουμε. Και μετά θα αρχίσουμε να του μοιάζουμε. Τότε, θα καταβροχθίσει κι εμάς.
Ρωτήστε και τους Γερμανούς πόσο καλά τελικά πέρασαν με το τέρας
