Μάχη για τη μείωση των διοδίων
19-03-2011 FREE SUNDAY
Μπορεί το υπουργείο Υποδομών να ευελπιστεί ότι έως το τέλος Μαρτίου ή το αργότερο μέχρι τον Απρίλιο θα έχει βρει τη χρυσή τομή στο θέμα των μεγάλων οδικών έργων παραχώρησης και της μείωσης των διοδίων, ωστόσο η άλλη πλευρά, αυτή των εργολάβων και των τραπεζών, φαίνεται ότι έχει αντίθετη άποψη, θεωρώντας το θέμα πιο σύνθετο. Εκπρόσωποι των κατασκευαστών ανέφεραν την περασμένη εβδομάδα ότι μπορεί στο άμεσο μέλλον να υπάρξουν τα πρώτα αποτελέσματα, ωστόσο η επαναδιαπραγμάτευση των συμβάσεων θα τραβήξει σε μάκρος κι ενδεχομένως να διαρκέσει αρκετούς μήνες ακόμη.
Στο τραπέζι έχουν πέσει πολλά σενάρια, με το θέμα της χρηματοδότησης από τις τράπεζες, όπως είναι φυσικό, να βρίσκεται στο επίκεντρο, αφού είναι κι αυτό που θέτει σε κίνδυνο την ολοκλήρωση των έργων, ενώ η μείωση των διοδίων, ιδιαίτερα στη φάση της κατασκευής των οδικών αξόνων και της έλλειψης παράπλευρου οδικού δικτύου, περιλαμβάνεται στα υπεσχημένα του υπουργείου Υποδομών.
Η χρηματοδότηση
Πέραν της εγγύησης του ελληνικού Δημοσίου, που έχει κατατεθεί ως πρόταση, σημαντικό ρόλο στο θέμα της χρηματοδότησης θα μπορούσε να παίξει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, με τη σύναψη δανείου με χαμηλό επιτόκιο και εγγύηση τα μελλοντικά έσοδα από τα διόδια, ώστε να καλυφθούν τα απολεσθέντα έσοδα των κοινοπραξιών. Στα προς εξέταση σενάρια είναι το Δημόσιο να προχωρήσει σε τιτλοποίηση μελλοντικών εσόδων του από τα διόδια, που συνολικά για τα επόμενα 25- 30 χρόνια υπολογίζονται στα 23 δισ. ευρώ. Σημειώνεται εδώ ότι το ελληνικό Δημόσιο, με βάση τις ισχύουσες συμβάσεις, θα ξεκινούσε την είσπραξη μέρους των εσόδων από τα διόδια σταδιακά από τον επόμενο χρόνο (το 2012 από τον άξονα Μαλιακός - Κλειδί, το 2013 από την Ιόνια Οδό, το 2022 από τον άξονα Ελευσίνα - Πάτρα - Πύργος).
Μία ακόμη πρόταση είναι η ίδρυση φορέα ειδικού σκοπού όπου θα εισφερθούν τα μελλοντικά έσοδα του κράτους από τα διόδια, με προοπτική ο φορέας αυτός να πουληθεί στη συνέχεια ακόμη και σε ιδιώτες επενδυτές. Επισημαίνεται εδώ ότι το θέμα της τιτλοποίησης των διοδίων δεν είναι καινούργιο, καθώς η συγκεκριμένη πρόταση είχε πέσει στο τραπέζι και στο παρελθόν, επί υπουργίας Γ. Αλογοσκούφη στο τότε υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, όταν τα έσοδα του προϋπολογισμού το 2005 παρουσίαζαν σημαντική υστέρηση.
Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι του πολυσυζητημένου πλέον κινήματος «Δεν πληρώνω», που συνεχίζει ακάθεκτο τις κινητοποιήσεις του, υποστηρίζουν ότι «η τιτλοποίηση εισπράξεων διοδίων είναι αντίθετη με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, που προβλέπει ότι ο χρήστης πληρώνει διόδια για την υποδομή που χρησιμοποιεί και ότι τα τέλη δεν μπορούν να αφορούν κάποιον άλλο σκοπό πέρα από τη συντήρηση και την κατασκευή του δρόμου. Εκτίμησή μας είναι ότι, ακόμη και να προχωρήσει το όχημα ειδικού σκοπού, δεν θα βρεθεί κανένας να αγοράσει τους τίτλους-σκουπίδια», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Ανοιχτή Πρωτοβουλία Πολιτών Βόρειας Αττικής - Ευβοϊκού».Η μείωση των διοδίωνΜάλιστα, πλέον το κίνημα προτείνει σε όσους έχουν αποφασίσει να κινηθούν δικαστικά με αγωγές κατά των εταιρειών διαχείρισης των εθνικών οδών, και να απαιτήσουν αποζημιώσεις, να προτιμήσουν και για οικονομικούς λόγους την κατάθεση ομαδικής αγωγής, που προτίθεται να αναλάβει το νομικό τμήμα των Επιτροπών Αγώνα «Δεν πληρώνω». Για την απρόσκοπτη συνέχιση των έργων στόχος των ενδιαφερόμενων πλευρών, της κυβέρνησης και των παραχωρησιούχων είναι να διατηρηθεί η ισορροπία του χρηματοοικονομικού μοντέλου ως προς τις δαπάνες, τα έσοδα από τα διόδια, τα τραπεζικά δάνεια και τις κρατικές ενισχύσεις.
Εκτός της τιτλοποίησης, που αφορά κυρίως τη χρηματοδότηση, ένα ακόμη θέμα που απασχολεί τις ενδιαφερόμενες πλευρές είναι οι αλλαγές στο τεχνικό και κατασκευαστικό αντικείμενο των οδικών αξόνων, με ενδεχόμενη μείωσή τους, αλλά και στη διάρκεια των παραχωρήσεων, με ανοιχτό το ενδεχόμενο επέκτασής της.
Ακόμη πάντως και με αυτά τα δεδομένα και ακόμη και στην περίπτωση που το Δημόσιο μεταθέσει χρονικά την είσπραξη των εσόδων του από τα διόδια, οι εκπρόσωποι των κατασκευαστών θεωρούν ότι οι μειώσεις στις τιμές δεν μπορούν να φτάσουν το 50% που είχε αναφέρει ως στόχο ο υφυπουργός υποδομών κ. Ι. Μαγκριώτης για τα υπό κατασκευή τμήματα, αλλά στην καλύτερη περίπτωση το 30%.
