Για την επιστολή των ιδιοκτητών ακινήτων της Λάκκας Μεγάρων για το Βουρκάρι και το Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία του υγροβιοτόπου
Με αφορμή την πρόσφατη επιστολή ιδιοκτητών της Λάκκας Μεγάρων επιθυμούμε να κάνουμε για ακόμα μια φορά γνωστές τις θέσεις μας αναφορικά με την αναγκαιότητα υποβολής της περιοχής του Βουρκαρίου σε ειδικό νομικό καθεστώς προστασίας (μέσω της ψήφισης του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος το οποίο έχει ήδη εγκριθεί από την Εκτελεστική Επιτροπή του Οργανισμού Αθήνας) με σκοπό τη διάσωση, διατήρηση, προστασία και ανάδειξη του υγροβιότοπου των Μεγάρων.
Α) Η προστασία μιας περιοχής συνεπάγεται αναγκαστικά και περιορισμούς στη χρήση γης. Για το λόγο αυτό είναι δεδομένο ότι πάντα δημιουργούνται σχετικά προβλήματα με διάφορες ιδιοκτησίες αλλά και προσωπικά συμφέροντα.
Οι χρήσεις γης αλλάζουν ανάλογα με τις ζώνες προστασίας που προβλέπονται ενώ ταυτόχρονα οι όροι δόμησης ακόμα και για τις ζώνες που διατηρούν τις πρότερες χρήσεις τους γίνονται πιο αυστηροί (π.χ. μικραίνει το ύψος των οικοδομών, περιορίζεται η οικοδομική κάλυψη των οικοπέδων, μειώνεται ο συντελεστής δόμησης, γίνεται υποχρεωτική η περιμετρική πρασιά, η κεραμιδωτή σκεπή κ.α.).
Είναι αλήθεια επομένως ότι τα μέτρα - αλλαγές που συνοδεύουν την απόφαση για την προστασία μιας περιοχής αφορούν και επηρεάζουν τους περισσότερους αν όχι όλους τους κατοίκους της.
Θεωρούμε όμως ότι παρά τον φαινομενικό περιορισμό του ιδιοκτησιακού δικαιώματος, τα μέτρα προστασίας σημαντικών περιοχών (όπως οι υγρότοποι) είναι στις μέρες μας απολύτως επιβεβλημένα και αναγκαία. Θεωρούμε επίσης, ότι η συνολική αναβάθμιση μιας περιοχής, εκτός από το πρώτιστο γενικό δημόσιο όφελος που υπηρετεί, μεσομακροπρόθεσμα ωφελεί και τις ιδιοκτησίες της περιοχής, αφού μια αναβάθμιση της περιοχής οδηγεί ακολούθως σε αναβάθμιση της χρηστικής αξίας των ιδιοκτησιών των κατοίκων της.
Θυμίζουμε επιπρόσθετα ότι το Σύνταγμα της Χώρας μας προβλέπει ότι «η ιδιοκτησία τελεί υπό την προστασία του Κράτους, τα δικαιώματα όμως που απορρέουν από αυτή δεν μπορούν να ασκούνται σε βάρος του γενικού συμφέροντος» (άρθρο 17 του Συντάγματος), ενώ ταυτόχρονα επισημαίνει ότι «η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας» (άρθρο 24 του Συντάγματος).
Β) Το τελευταίο χρονικό διάστημα, τέθηκε ξανά στο προσκήνιο το αίτημα για εκπόνηση ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης ως προϋπόθεσης για το σχεδιασμό των μέτρων προστασίας για τον υγροβιότοπο του Βουρκαρίου.
Ο Οργανισμός Αθήνας βέβαια έχει απαντήσει με τρόπο πειστικό και ταυτόχρονα νομικά τεκμηριωμένο ότι οι μέχρι σήμερα εκπονηθείσες μελέτες για το Βουρκάρι* αποτελούν επαρκή επιστημονική βάση για την εκπόνηση του σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος για την προστασία του.
Θεωρούμε επομένως ότι η επαναφορά της συζήτησης για την εκπόνηση νέας μελέτης είναι προσχηματική και αποσκοπεί στην εκ νέου αναβολή της έγκρισης ενός νομοθετήματος κρίσιμου για την προστασία του. Κάποιοι πιθανόν να ονειρεύονται την εκπόνηση μιας νέας μελέτης που θα καταλήγει σε συμπεράσματα και προτεινόμενες ζώνες που να βολεύουν και να εξυπηρετούν τα ιδιαίτερα μικροσυμφέροντά τους, καθώς αντιμετωπίζουν κάθε τι διαφορετικό ως περίεργο, διαβλητό και ύποπτο!
Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι οι περισσότεροι από αυτούς που σήμερα μιλούν με θέρμη για την αναγκαιότητα πρόσθετης ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης δεν έχουν συμμετάσχει ούτε κατ’ ελάχιστον στον πολύχρονο αγώνα για τη διάσωση, προστασία και ανάδειξη του υγροβιότοπου των Μεγάρων. Ανάμεσά τους και στελέχη δημοτικών διοικήσεων, που αν και είχαν εξαγγείλει και είχαν όλο το χρόνο, τη δυνατότητα και τους πόρους για την εκπόνηση μιας τέτοιας μελέτης δεν έπραξαν το παραμικρό.
Ενώ δηλαδή είχαν τη δυνατότητα αλλά και την υποχρέωση να προβάλλουν δυναμικά το πάγιο αίτημα της Μεγαρικής κοινωνίας και να απαιτήσουν τη νομοθετική κατοχύρωση της προστασίας του Βουρκαρίου, προκλητικά σιώπησαν, αδιαφόρησαν, είτε κωλυσιέργησαν. Τώρα όμως που το Προεδρικό Διάταγμα βρίσκεται προ των πυλών, ξύπνησαν μεν "ως δια μαγείας" από το χρόνιο λήθαργό τους, αλλά με τη στάση τους κάθε άλλο παρά το ενισχύουν.
Η άκαιρη και υποκριτική επομένως προβολή του αιτήματος για εκπόνηση ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης το μόνο που θα μπορούσε να επιφέρει ως αντικειμενικό αποτέλεσμα θα ήταν μια περαιτέρω καθυστέρηση και ακύρωση τελικά στην πράξη των όποιων προσπαθειών καταβάλλονται χρόνια τώρα από συλλόγους, φορείς και ευαισθητοποιημένους πολίτες των Μεγάρων -και όχι μόνο- για την προστασία και αναβάθμιση της περιοχής.
Το Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία του υγροβιότοπου «Βουρκάρι» Μεγάρων, πρέπει άμεσα να προχωρήσει ώστε να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο νομικής προστασίας ικανό να αποτρέψει την παραπέρα υποβάθμιση του μεγαλύτερου μεταναστευτικού σταθμού πουλιών στη Δυτική Αττική και να ανοίξει το δρόμο για την αναβάθμιση αυτής της τόσο σημαντικής οικολογικά περιοχής της Μεγαρίδας.
*1. Mελέτη του Εργαστηρίου Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας(2003-2004),
2. Μελέτη του τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου(2004),
3. Γνωμοδότηση του Συνηγόρου του Πολίτη(ΣτΠ)-2005,
4. Μελέτη του Ινστιτούτου Εσωτερικών Υδάτων του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.)-2006,
5. Γνωμοδότηση του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας-2008,
6. Πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη(ΣτΠ)-2008,
7. Μελέτη της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας(Ε.Ο.Ε.)-2009.
vourkari.blogspot.com
