Ο ανυπάκουος Τιμ ΝτεΚρίστοφερ
Της Μαρίας Πνευματικού (Ποντικι)
Θέλω να πιστεύω ότι εάν ο Τιμ ΝτεΚρίστοφερ ήταν ακτιβιστής στην Ελλάδα, αλλά νομίζω και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, δεν θα βρισκόταν σήμερα στη φυλακή επειδή τίναξε στον αέρα δημοπρασία εκτάσεων για την εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Η ευφυής του κίνηση, όπως και το χιούμορ του, θέλω να πιστεύω ότι θα είχαν εκτιμηθεί δεόντως ώστε να μην καταλήξει στη «στενή» επειδή γελοιοποίησε τη διαδικασία και τους πετρελαιάδες που ήθελαν να καταστρέψουν παρθένα γη. Στις ΗΠΑ, όμως, τα πράγματα είναι διαφορετικά, γι' αυτό και ο Τιμ ΝτεΚρίστοφερ τιμωρήθηκε σκληρά με την κατηγορία της «πολιτικής ανυπακοής» που επιφέρει «χάος». Δεν είναι, λοιπόν, καθόλου τυχαίο που οι αναγνώστες της αμερικανικής ιστοσελίδας TreeHugger, από τις καλύτερες στην κατηγορία του περιβάλλοντος, ψήφισαν τον Τιμ ως το πρόσωπο του 2011. Πώς αντιλαμβάνονται, όμως, οι αμερικανικές αρχές την «πολιτική ανυπακοή»;
Ας δούμε από την αρχή την ιστορία του φυλακισμένου ακτιβιστή και την, επί της ουσίας, πολιτική δίκη που ακολούθησε...
Πολιτική ανυπακοή
Τον Δεκέμβριο του 2008 ο Τιμ ΝτεΚρίστοφερ, συνιδρυτής της περιβαλλοντικής οργάνωσης Peaceful Uprising, αποφάσισε να παρακολουθήσει μια δημοπρασία αδειών για εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου σε εκτάσεις που προστατεύονται ως εθνικά πάρκα στη Γιούτα.
Αρχικά η πρόθεση του 31χρονου ακτιβιστή ήταν να εκφράσει μαζί με άλλους τη διαμαρτυρία του για το ξεπούλημα και την καταστροφή των εκτάσεων από τις εταιρείες πετρελαίου. Κάποιος, όμως, από τους υπεύθυνους της δημοπρασίας όταν τον είδε να μπαίνει στην αίθουσα τον ρώτησε εάν είναι «πλειοδότης», ο Τιμ απάντησε απλά «ναι» και έκπληκτος διαπίστωσε ότι χωρίς να του ζητήσουν χαρτιά, διαπιστευτήρια κ.λπ., του έδωσαν το νούμερο «70» και το δικαίωμα να συμμετάσχει στη δημοπρασία των εκτάσεων και των δικαιωμάτων τους.
Ο Τιμ τότε αποφάσισε να παίξει μέχρι τέλους το παιχνίδι και άρχισε να «χτυπάει» αλύπητα τα δικαιώματα εξόρυξης... Το αποτέλεσμα ήταν να κερδίσει δικαιώματα εξόρυξης σε διάφορες προστατευόμενες εκτάσεις πλειοδοτώντας στη δημοπρασία με 1,8 εκατομμύρια δολάρια.
Το τέχνασμα του Τιμ ανακαλύφθηκε έπειτα από λίγο και η δημοπρασία σταμάτησε. Το θέμα πήρε μεγάλη δημοσιότητα και χιλιάδες υποστηρικτές του ακτιβιστή αποφάσισαν να συγκεντρώσουν τα χρήματα για να αποκτήσουν τα δικαιώματα, έτσι ώστε οι προστατευόμενες εκτάσεις να μην θυσιαστούν στο όνομα του πετρελαίου.
Οι αμερικανικές αρχές, όμως, αν και τα 1,8 εκατομμύρια δολάρια είχαν συγκεντρωθεί, όχι μόνο αρνήθηκαν να εισπράξουν το ποσό, αλλά άσκησαν δίωξη στον Τιμ για δύο κακουργήματα. Τρία χρόνια μετά ο Τιμ οδηγήθηκε σε δίκη - παρωδία με στόχο μόνο και μόνο να καταδικαστεί, αφού ο δικαστής δεν επέτρεψε στους ενόρκους να λάβουν υπόψη τους δυο βασικά σημεία της υπόθεσης και συγκεκριμένα:
♦ Ότι η κυβέρνηση Ομπάμα ακύρωσε την όλη διαδικασία εκμίσθωσης των προστατευόμενων εκτάσεων στη Γιούτα δικαιώνοντας τους πολίτες που διαμαρτύρονταν για την καταστροφή.
♦ Το γεγονός ότι τελικά ο Τιμ συγκέντρωσε τα χρήματα που απαιτούνταν για να αγοράσει τα δικαιώματα εξόρυξης.
Έτσι το δικαστήριο τον καταδίκασε σε 2 χρόνια φυλακή και σε πρόστιμο 10.000 δολαρίων με αποτέλεσμα ο ακτιβιστής να βρίσκεται στις φυλακές Herlong της Καλιφόρνιας. Το «κλειδί» της υπόθεσης βρίσκεται στη φράση που διατύπωσε ο εισαγγελέας: «Η πολιτική ανυπακοή δεν μπορεί να αποτελεί μια αποδεκτή δραστηριότητα, γιατί οδηγεί σε χάος». 0 ακτιβιστής δηλαδή, αν και ακολούθησε τους όρους της δημοπρασίας και μπορούσε να πληρώσει τελικά για τα δικαιώματα, οδηγήθηκε στη φυλακή γιατί, σύμφωνα με τον εισαγγελέα, η πρόθεσή του να αγοράσει τα δικαιώματα εξόρυξης για να μην γίνει εξόρυξη θεωρήθηκε εχθρική πολιτική πράξη που εάν δεν τιμωρούνταν παραδειγματικά θα οδηγούσε και άλλους σε τέτοιου είδους ακτιβιστικές πράξεις και τελικά στο χάος...
Το νόμιμο και το ηθικό
Ο ακτιβιστής σχολιάζοντας την καταδικαστική απόφαση έθεσε το θέμα στις πραγματικές του διαστάσεις. Η πραγματικότητα είναι, είπε, «ότι δεν έχω έλλειψη σεβασμού για τον νόμο, αλλά έχω μεγαλύτερο σεβασμό για τη δικαιοσύνη. Όπου υπάρχει σύγκρουση μεταξύ του δικαίου και του υψηλότερου ηθικού κώδικα που όλοι μοιραζόμαστε, πιστεύω ότι πρέπει να ακολουθούμε τον ηθικό μας κώδικα». Και ο Τιμ συνέχισε: «Ο εισαγγελέας διαφωνεί με αυτό και υποστηρίζει ότι το κράτος δικαίου είναι το θεμέλιο της πολιτισμένης κοινωνίας μας και οι πράξεις ανυπακοής δεν μπορούν να αποτελούν αποδεκτή δραστηριότητα. Η άποψη αυτή, όμως, είναι άκρως αντιφατική, αφού ο εισαγγελέας εκπροσωπεί τις ΗΠΑ, ένα κράτος δικαίου που δημιουργήθηκε με πράξεις πολιτικής ανυπακοής. Η εξουσία της κυβέρνησης υπάρχει στον βαθμό που το κράτος δικαίου αντανακλά τον υψηλότερο ηθικό κώδικα των πολιτών. Και σε όλη την αμερικανική ιστορία η πολιτική ανυπακοή ήταν αυτή που τους κράτησε ενωμένους».
Η περίπτωση του Τιμ ΝτεΚρίστοφερ δεν είναι μόνον η πλέον αντιπροσωπευτική ενός τρομακτικά άδικου συστήματος αλλά και η πιο τρανταχτή επιβεβαίωση της τρομακτικής ισχύος που έχουν στις ΗΠΑ οι επιχειρήσεις - κολοσσοί που στην ουσία συνιστούν τη λεγόμενη «εταιρική δημοκρατία». Γιατί επί της ουσίας ο ακτιβιστής έχει οδηγηθεί στη φυλακή και χάνει δυο χρόνια από τη ζωή του επειδή αμφισβήτησε τη δυνατότητα των πετρελαϊκών εταιρειών να καταλαμβάνουν ακόμα και προστατευόμενες εκτάσεις, να καταστρέφουν παρθένα γη. Και θεωρήθηκε η πράξη του ως πολιτική ανυπακοή που πρέπει να τιμωρηθεί, παρά το γεγονός ότι η ίδια η κυβέρνηση Ομπάμα αναγνώρισε ως παράνομες τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εξόρυξης στις προστατευόμενες περιοχές της Γιούτα.
