απο τον Δημητρη Γερονικο
Κάθε χρόνο η Μεγάλη Παρασκευή για τους χριστιανούς ορθόδοξους στο Αγρίνιο είναι συνδεδεμένη με το κάψιμο χαλκουνιών. Τα χαλκούνια είναι αυτοσχέδιες εκρηκτικές κατασκευές που αποτελούνται από ένα μεγάλο κύλινδρο γεμάτο με ένα μείγμα μπαρουτιού και ένα φιτίλι στο άκρο. Η ετοιμασία του χαλκουνιού ξεκινάει 1-2 μήνες νωρίτερα από τη Μεγάλη Παρασκευή. Αναζητείται ο καλός «χαρτός», το κατάλληλο μείγμα μπαρουτιού που δοκιμάζεται ώστε να είναι ασφαλές, αλλά και να προσφέρει εντυπωσιακό κάψιμο-θέαμα. Το φτιάξιμο του χάρτινου «σωλήνα», το «σφίξιμο», το «τάπωμα» και το «γέμισμα», είναι μια διαδικασία χαράς, κεφιού και επιμόρφωσης για τους νεώτερους χαλκουνάδες... Όταν τα χαλκούνια δεν ήταν καλογεμισμένα, ή όταν το μείγμα από τις μπαρούτες δεν πετύχαινε, έσκαγαν στα χέρια και δεν έλειπαν τα δυστυχήματα. Το βράδυ μετά τον Επιτάφιο της κάθε ενορίας, οι «χαλκουνάδες» κατεβαίνουν στους δρόμους του Αγρινίου για να ανταμώσουν στην πλατεία Μαρίας Δημάδη.
Παλαιότερα δύο ομάδες έπαιρναν μέρος στη μάχη των χαλκουνιών. Τη μία ομάδα αποτελούσαν οι ενορίες Αγίου Χριστοφόρου, Αγίας Τριάδας και Αγίου Γεωργίου και την άλλη οι ενορίες Αγίου Δημητρίου και Παναγίας. Οι επιτάφιοι από όλα τα σημεία της πόλης συναντιόνταν στο κέντρο της και εκεί άρχιζε ο χαλκουνοπόλεμος. Όταν είχαν περάσει πια από την πλατεία οι Επιτάφιοι όλων των ενοριών, οι δύο ομάδες έπιαναν θέσεις στις δύο μεριές της πλατείας. Άρχιζε η μεγάλη μάχη, με επιθέσεις κι αντεπιθέσεις• κι όταν έφτανε το κρίσιμο χρονικό σημείο γίνονταν προσπάθειες κυκλωτικών κινήσεων. Η ομάδα που έμενε κυρίαρχη στην πλατεία ήταν νικήτρια. Σήμερα πλέον είναι μια γιορτή επίδειξης, χωρίς την ύπαρξη αντιμαχόμενων ομάδων ενώ πλήθος κόσμου συρρέει κάθε χρόνο στην πόλη για να παρακολουθήσει τα θεαματικά πυροτεχνήματα. Η ιστορία των χαλκουνιών έχει τις ρίζες της στα χρόνια της Τουρκοκρατίας όταν οι Αγρινιώτες τα άναβαν κατά την περιφορά του Επιταφίου για να απομακρύνουν τους αλλόθρησκους. Παράλληλα δοκίμαζαν την ποιότητα της Δημητσάνικης μπαρούτης που χρησιμοποιούσαν ενάντια στους Τούρκους κατακτητές.
http://enterioni.blogspot.com/2012/04/los-fuegos-artificiales-jalkunia-de.html