Αντιμέτωποι με την ανεργία στην Ελλάδα χιλιάδες μορφωμένοι νέοι οδηγούνται στη Γερμανία με σκοπό την εύρεση δουλειάς. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή δυσκολεύει για όσους δε μιλούν τη γερμανική γλώσσα.
Τον Οκτώβριο του 2011, όταν το γερμανικό... κοινοβούλιο ενέκρινε επιπλέον δισεκατομμύρια για βοήθεια στην Ελλάδα και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Θάλεια Παρασκευά, 24 χρονών , αποφάσισε να εγκαταλείψει την πατρίδα της με εξοπλισμό ζεστές μπότες, μερικά φορέματα, ένα σακάκι και ένα ελληνικό-γερμανικό λεξικό.Για μήνες, ο Τύπος στην Αθήνα παρουσίαζε κινούμενα σχέδια που απεικόνιζαν τους Γερμανούς ως Ναζί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Όμως οι φίλοι και γνωστοί της Παρασκευά της αφηγήθηκαν μία διαφορετική ιστορία στην οποία η Γερμανία παρείχε δουλειά σε όλους όσοι επιθυμούσαν να εργαστούν. Της είπαν για τους θείους και τις θείες που είχαν φύγει από την Ελλάδα για τη Γερμανία μετά τον πόλεμο και βρήκαν εκεί την ευτυχία με πρώτο προορισμό το Βερολίνο.
Η Παρασκευά εργάζεται σε εστιατόριο του Βερολίνου
Η Παρασκευά σπούδασε γραφικές τέχνες στην Αθήνα· όταν, όμως, ήρθε η κρίση κανείς δεν ήθελε να την προσλάβει. Σέρβιρε τραπέζια και κέρδισε λίγα χρήματα με δουλειές του ποδαριού. Πλέον όμως ούτε και αυτές οι δουλειές έχουν ζήτηση κι έτσι έβγαλε ένα εισιτήριο για το Βερολίνο με την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον.
Ονειρικός προορισμός
Πολλοί Έλληνες, όπως η Θάλεια έχουν φτιάξει τη ζωή τους στη Γερμανία, παρά την κακή εικόνα της χώρας στην πατρίδα τους. Περίπου 25.000 νέοι Έλληνες μετανάστες έχουν καταχωρηθεί από τις γερμανικές αρχές το περασμένο έτος, διπλάσιος αριθμός από το 2010.
Τα στοιχεία αυτά, λέει ο εμπειρογνώμονας της μετανάστευσης στο Αμβούργο, Βασίλης Τσιάνος, «δεν περιλαμβάνουν τους μετανάστες που δεν έχουν ακόμα εγγραφεί από τις γερμανικές αρχές», στοιχείο βάσει του οποίου εκτιμά ότι υπήρχαν 60.000 νέοι Έλληνες μετανάστες στη Γερμανία πέρυσι.
Οι περισσότεροι είναι οικονομικοί πρόσφυγες με πτυχία: δικηγόροι, μηχανικοί και αρχιτέκτονες. Εξοπλισμένοι με ίσα ποσά θάρρους και αφέλειας, ελπίζουν να βρουν τις ίδιες ευκαιρίες που περίμεναν και οι Έλληνες εργαζόμενοι «καλεσμένοι» που έφθασαν με τα κύματα μετανάστευσης της δεκαετίας του 1960 και 1970.
Το Βερολίνο αποτελεί πρώτη επιλογή, επειδή πολλοί θεωρούν ότι ως πρωτεύουσα είναι μια εύπορη χώρα. Αλλά μόνο αφού έχουν φτάσει εκεί, συνειδητοποιούν ότι ο προορισμός των ονείρων των νέων νότιο-Ευρωπαίων, είναι στην πραγματικότητα μια φτωχή πόλη με μια σφιχτή αγορά εργασίας.
Η Παρασκευά αντιμετώπισε δυσκολία στο να βρει να μείνει σε κάποιο διαμέρισμα ακούγοντας συχνά από τα χείλη των Γερμανών «Εμείς δε νοικιάζουμε σε Έλληνες». Έτσι η κοπέλα γρήγορα συνειδητοποίησε την αξία της ιδέας της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως μιας κοινής αγοράς στην οποία καθένας έχει δικαίωμα να εργάζεται σε οποιοδήποτε κράτος-μέλος. Όποτε έκανε αίτηση για δουλειά απορριπτόταν λόγω έλλειψης γερμανικών δεξιοτήτων .
Η Πηγή Μουρμούρη, η οποία εργάζεται για μια χριστιανική οργάνωση κοινωνικής πρόνοιας στην συνοικία Neukölln, είναι εξοικειωμένη με την αφθονία των περιπτώσεων όπως της Παρασκευά. Ως Ελληνίδα κοινωνική λειτουργός στο Βερολίνο, η δουλειά της έχει τώρα μεγάλη ζήτηση, καθώς τα παιδιά της ελληνικής κρίσης συνεχώς στρέφονται στο γραφείο της.
Δύσκολο να αποκτήσουν πρόσβαση
Η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ επικαλείται συχνά την αίσθηση της «ευρωπαϊκής αλληλεγγύης» που καθιστά επιτακτικό για τη Γερμανία να στηρίξει την ελληνική οικονομία. Αλλά δεν πρόκειται να προσφέρει την ίδια στήριξη στους πρόσφυγες από την ελληνική κρίση.
Στα τέλη Φεβρουαρίου, το γερμανικό Υπουργείο Εργασίας εξέδωσε μια οδηγία που καθιστά πιο δύσκολο για τους πολίτες της Ε.Ε. να λάβουν τα γερμανικά επιδόματα ανεργίας γνωστά ως Hartz IV. Η κίνηση αυτή αποσκοπεί να αποτρέψει την είσοδο φτωχών μεταναστών από τη νότια Ευρώπη. Είναι επίσης πολύ δύσκολο για τους μη Γερμανούς να λάβουν χρηματοδότηση για προγράμματα εκμάθησης γλωσσών. «Χωρίς την υποστήριξη, είναι σχεδόν αδύνατο να αποκτήσουν πρόσβαση στη Γερμανία», λέει η κοινωνική λειτουργός Πηγή Μουρμούρη.
Το παράδειγμα των μορφωμένων Ελλήνων οικονομικών μεταναστών δείχνει πόσο απέχει η Γερμανία από την εικόνα μιάς σύγχρονης χώρας μετανάστευσης, που πολλοί άνθρωποι έχουν για αυτή. Αντί της αποδοχής των νέων μεταναστών, βοηθώντας τους να ενσωματωθούν στη γερμανική κοινωνία, όπως προσπάθησε να κάνει στο παρελθόν για τους Τούρκους μετανάστες, η Γερμανία το μόνο που κάνει είναι να δημιουργεί υψηλότερους φραγμούς.
Δεν αναλαμβάνει την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρονται από μορφωμένους αλλοδαπούς εργαζόμενους. Η γερμανική πολιτική υποστηρίζει επίσημα μία ενωμένη Ευρώπη, ανοιχτά σύνορα και μια ενιαία αγορά. Ωστόσο, η χώρα είναι κάπως απρόθυμη να επωμιστεί τα βάρη που προκύπτουν από μια τέτοια πολιτική.
Ο γνωστός στη Γερμανία ηθοποιός Κώστας Παπαναστασίου που προσπαθεί να βοηθήσει τους νεομετανάστες
Διχασμένες κοινότητες
Εξαιτίας της δεινής τους θέσης, πολλοί νέοι μετανάστες στρέφονται στην τοπική ελληνική κοινότητα για υποστήριξη. Όμως, η έδρα της κοινότητας, η οποία αποτελείται κυρίως από πρώην εργαζόμενους και τα παιδιά τους, έρχεται σε αντίθεση με το πώς να μεταχειριστεί τους νεοεισερχόμενους. Ως αποτέλεσμα, παρατηρείται ένα ρήγμα στις γερμανο-ελληνικές κοινότητες, στα πλαίσια ενώσεων. Υπάρχουν εκείνοι που θέλουν να βοηθήσουν, όπως και τα μέλη της ένωσης «Εξάντας», η οποία δραστηριοποιείται για τους Έλληνες που ζουν στο Βερολίνο.
«Όταν φτάσαμε στη Γερμανία, είχαμε τις συμβάσεις εργασίας και ό,τι μας χρειαζόταν», λέει ο Κώστας Κουβέλης, ο πρόεδρος του συλλόγου. «Αλλά εκείνοι που φθάνουν σήμερα δεν έχουν σχεδόν τίποτα και χρειάζονται τη βοήθειά μας». Αυτός και οι συνεργάτες του σχεδιάζουν να εφαρμόσουν μια υπηρεσία στην οποία οι άνθρωποι μπορούν να δημοσιοποιούν τις ευκαιρίες απασχόλησης και δουλεύουν επίσης πάνω σε μια ιστοσελίδα με συμβουλές για τους νεοεισερχόμενους.
Αλλά υπάρχουν και άλλοι που δεν καταλαβαίνουν γιατί θα πρέπει να αισθάνονται υπεύθυνοι για τους νέους μετανάστες, μόνο και μόνο επειδή οι γονείς και οι παππούδες τους μετανάστευσαν από την Ελλάδα. Έχουν ζήσει στη Γερμανία για δεκαετίες, έχουν δημιουργήσει τη ζωή τους εκεί και ξαφνικά αναμένεται να δικαιολογήσουν τις οικονομικές πολιτικές της χώρας καταγωγής τους.
Όχι άλλο μόνος
Τα μέλη της ένωσης «Εξάντας» επιθυμούν να βοηθήσουν τους συμπατριώτες τους. Αλλά τι μπορούν να κάνουν για κάποιον σαν τον 31χρονο πολιτικό μηχανικό Βασίλειο Τζιμιρόπουλο, ο οποίος μιλάει τέσσερις γλώσσες, αλλά έχει μόνο στοιχειώδη γνώση της γερμανικής; Επειδή η Ελλάδα δεν χρειάζεται πλέον ανθρώπους σαν τον Τζιμιρόπουλο σε περιόδους λιτότητας, ήρθε στη Γερμανία. «Θα βρείτε μια θέση εργασίας οπουδήποτε, με τα προσόντα σας» είχαν προβλέψει οι άνθρωποι στην Ελλάδα. Αλλά τώρα ξέρει ότι ήταν λάθος.
Νέοι μετανάστες, όπως ο Τζιμιρόπουλος οργανώνουν μια ομάδα που ονομάζεται "Έλληνες Βερολινέζοι" και έχουν δημιουργήσει μια σελίδα στο Facebook, όπου τα μέλη μπορούν να μοιραστούν εμπειρίες για το πώς τα βγάζουν πέρα στο Βερολίνο, καθώς και να βοηθήσει ο ένας τον άλλον να βρει διαμερίσμα και απασχόληση.
Η Θάλεια Παρασκευά έχει επίσης προσχωρήσει στην ομάδα. Λέει ότι δεν πιστεύει ότι θα βρει μια θέση εργασίας μέσω του Facebook. «Αλλά τουλάχιστον δεν είμαι πια μόνη με τα προβλήματά μου».
Πηγή: Der Spiegel
Επιμέλεια: Μαργαρίτα Τζαβάρα
