Προχθές κατηφόριζα τη Συγγρού και λίγο μετά το ΦΙΞ, έπεσε το μάτι μου σε
μία είσοδο πολυκατοικίας. Από εκείνες τις τσιμεντένιες και γκρίζες που
τώρα με τη ζέστη, αχνίζουνε θερμότητα. Ωραία δεν θα την επείς, σε καμία
περίπτωση. Αλλά αν την καλοπροσέξεις, έχει κάτι ενδιαφέρον απάνου της...
Και συγκεκριμένα δίπλα στην εξώπορτα. Δύο χαρακτικά. Με γεωμετρικά σχήματα, γωνίες, πλευρές και φωτοσκιάσεις. Θυμίζει Μόραλη και εκείνη τη γραμμική εικαστική προσέγγισή του στη διαμόρφωση των προσόψεων. Εξού κι απεφάσισα να πλησιάσω.
Περιεργάστηκα τις επιφάνειες και εντόπισα την υπογραφή του καλλιτέχνη στο κομμάτι της σύνθεσης, άνωθεν της πόρτας. Όχι Μόραλης, αλλά Βαλάκας. Δεν τον ήξευρα. Είχε και ημερομηνία: 72. Πριν σαράντα χρόνια περίπου.
Ύστερα κοίταξα το κάθετο τμήμα του έργου που έφθανε ως κάτω στο πεζοδρόμιο. Κι εντόπισα ακόμη μία υπογραφή του καλλιτέχνη. Παραποιημένη από κάποιον νεάντερνταλ που θέλησε να οικειοποιηθεί προφανώς το έργο, περιγράφοντας τον εαυτό του. Ευτυχώς η άνωθεν υπογραφή, του έπεφτε ψηλά και δεν έφθασε ο κρετινισμός του ως εκεί. Αλλά εδώ στα χαμηλά, φρόντισε να αποδείξει πόσο εξυπνάκιας είναι. Θλιμμένος έβγαλα ετούτες τις φωτογραφίες και συνέχισα το δρόμο μου.
Αλλά επειδής εγώ είμαι επιμελής σε κάτι τέτοια, αποτύπωσα το όνομα στη μνήμη μου. Σημείωσα και τη διεύθυνση της πολυκατοικίας (Συγγρού 110) και ναι, τον αναζήτησα. Και ιδού. Λευτέρης Βαλάκας. Γεννήθηκε το 1944 στον Πύργο της Τήνου, στο μαγικό εκείνο χωριό που έχει προσφέρει σε ετούτη τη χώρα, τόσους και τόσους καλλιτέχνες. Σπούδασε εκεί το μάρμαρο κι αργότερα, στην Αθήνα και το Παρίσι. Συμμετείχε σε εκθέσεις, έσιαξε μεγάλη πληθώρα από γλυπτά και μνημειακά έργα που κοσμούν υπαίθριους χώρους σε όλη την Ελλάδα, από την Κω ως τη Ζάκυνθο και από την Αθήνα ως την Ηλεία. Κι ύστερα εντελώς αναπάντεχα, στα τριάντα οκτώ του, πεθαίνει. Το Νοέμβριο του 1982. Δέκα χρόνια αφότου είχε φτιάξει εκείνο το τοιχανάγλυφο στην πολυκατοικία της λεωφόρου Συγγρού 110.
Ετούτο είναι ένα από τα ποστ που πραγματικά δεν ξεύρω πώς να τα τελειώσω. Διαπιστώνοντας με θλίψη την αχαρακτήριστη αλητεία εξ αφορμής της παραποίησης της υπογραφής; Επισημαίνοντας με έκπληξη την ανεύρεση της καλλιτεχνικής σφραγίδας ταλαντούχων ανθρώπων, ακόμα και μέσα σε ετούτη την αγέλαστη πόλη;
Όχι, τίποτε από όλα αυτά. Αλλιώς θα το τελειώσω.
Κατά τη σύντομη έρευνά μου, εντόπισα μία ιστοσελίδα. Που με αγάπη και σεβασμό, έφτιαξαν τα παιδιά του Λευτέρη Βαλάκα για να την αφιερώσουν στον πατέρα τους. Αντίς λοιπόν δικού μου επιλόγου, θα σε παραπέμψω απλώς εκεί. Είναι το μόνο ωφέλιμο πράγμα που μπορώ να κάμω.
http://lefteris.valakas.com/
Και συγκεκριμένα δίπλα στην εξώπορτα. Δύο χαρακτικά. Με γεωμετρικά σχήματα, γωνίες, πλευρές και φωτοσκιάσεις. Θυμίζει Μόραλη και εκείνη τη γραμμική εικαστική προσέγγισή του στη διαμόρφωση των προσόψεων. Εξού κι απεφάσισα να πλησιάσω.
Περιεργάστηκα τις επιφάνειες και εντόπισα την υπογραφή του καλλιτέχνη στο κομμάτι της σύνθεσης, άνωθεν της πόρτας. Όχι Μόραλης, αλλά Βαλάκας. Δεν τον ήξευρα. Είχε και ημερομηνία: 72. Πριν σαράντα χρόνια περίπου.
Ύστερα κοίταξα το κάθετο τμήμα του έργου που έφθανε ως κάτω στο πεζοδρόμιο. Κι εντόπισα ακόμη μία υπογραφή του καλλιτέχνη. Παραποιημένη από κάποιον νεάντερνταλ που θέλησε να οικειοποιηθεί προφανώς το έργο, περιγράφοντας τον εαυτό του. Ευτυχώς η άνωθεν υπογραφή, του έπεφτε ψηλά και δεν έφθασε ο κρετινισμός του ως εκεί. Αλλά εδώ στα χαμηλά, φρόντισε να αποδείξει πόσο εξυπνάκιας είναι. Θλιμμένος έβγαλα ετούτες τις φωτογραφίες και συνέχισα το δρόμο μου.
Αλλά επειδής εγώ είμαι επιμελής σε κάτι τέτοια, αποτύπωσα το όνομα στη μνήμη μου. Σημείωσα και τη διεύθυνση της πολυκατοικίας (Συγγρού 110) και ναι, τον αναζήτησα. Και ιδού. Λευτέρης Βαλάκας. Γεννήθηκε το 1944 στον Πύργο της Τήνου, στο μαγικό εκείνο χωριό που έχει προσφέρει σε ετούτη τη χώρα, τόσους και τόσους καλλιτέχνες. Σπούδασε εκεί το μάρμαρο κι αργότερα, στην Αθήνα και το Παρίσι. Συμμετείχε σε εκθέσεις, έσιαξε μεγάλη πληθώρα από γλυπτά και μνημειακά έργα που κοσμούν υπαίθριους χώρους σε όλη την Ελλάδα, από την Κω ως τη Ζάκυνθο και από την Αθήνα ως την Ηλεία. Κι ύστερα εντελώς αναπάντεχα, στα τριάντα οκτώ του, πεθαίνει. Το Νοέμβριο του 1982. Δέκα χρόνια αφότου είχε φτιάξει εκείνο το τοιχανάγλυφο στην πολυκατοικία της λεωφόρου Συγγρού 110.
Ετούτο είναι ένα από τα ποστ που πραγματικά δεν ξεύρω πώς να τα τελειώσω. Διαπιστώνοντας με θλίψη την αχαρακτήριστη αλητεία εξ αφορμής της παραποίησης της υπογραφής; Επισημαίνοντας με έκπληξη την ανεύρεση της καλλιτεχνικής σφραγίδας ταλαντούχων ανθρώπων, ακόμα και μέσα σε ετούτη την αγέλαστη πόλη;
Όχι, τίποτε από όλα αυτά. Αλλιώς θα το τελειώσω.
Κατά τη σύντομη έρευνά μου, εντόπισα μία ιστοσελίδα. Που με αγάπη και σεβασμό, έφτιαξαν τα παιδιά του Λευτέρη Βαλάκα για να την αφιερώσουν στον πατέρα τους. Αντίς λοιπόν δικού μου επιλόγου, θα σε παραπέμψω απλώς εκεί. Είναι το μόνο ωφέλιμο πράγμα που μπορώ να κάμω.
http://lefteris.valakas.com/
ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΙΓΚΟΥΙΝΟ
