Τώρα αν σου πω ότι είμαστε στην Αλεξάνδρεια, δεν θα με πιστέψεις. Πού
είναι ο Καβάφης, θα αναρωτηθείς. Που είναι το Αμπούλ Αμπάς και το Κάιτ
Μπέι; Κι αν δεν βλέπεις κελεμπία και Μεσόγειο, μην μου ανησυχείς
αναγνώστα: ετούτη η Αλεξάνδρεια δεν βρίσκεται στην Αίγυπτο, αλλά στη
Βιρτζίνια. Στις Γιουνάιτεντ Στέιτς οφ Αμέρικα, ντε! (και πάνω που έλεγες
ότι θα παλουκωθούμε σπίτια.... μας αυτήν την εβδομάδα και δεν θα τρέχουμε
στις ξενιτιές...)
Σταμάτα να χλιμιντρίζεις, δεν σε κουβάλησα μέχρις εδώ χωρίς λόγο. Α,
σόρι. Δεν ήσουν εσύ, αλλά η Ντόλι. Χελόου Ντόλι! Ιτς σόου νάις του χαβ
γιου μπακ!
Η Αλεξάνδρεια είναι μία μικρή τυπική πόλη του αμερικανικού Βορρά. Μερικά χιλιόμετρα μακριά από την Ουάσινγκτον, στις όχθες του Πότομακ Ρίβερ και με αρκετά υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα, ετούτη η πόλη των εκατόν πενήντα χιλιάδων κατοίκων, μοιάζει με σκηνικό ταινίας ή τηλεοπτικού σήριαλ.
Μεγάλα πεζοδρόμια, όμορφα αποικιακά σπίτια, γκαλερίς, καλαίσθητα μαγαζάκια, ήσυχος κόσμος που περπατά χαζεύοντας την αγορά. Και κάμποσα εστιατόρια: ιταλικά, μεξικάνικα, ινδικά, κινέζικα, αργεντίνικα, καμποτζιανά, μπουρκινοφασικά, κόμπος το στομαχάκι σου.
Φυσικά και ελληνικά! Για εσένα που επιμένεις να φας μουζάκα και γκρικ
σάλαντ, υπάρχει η επιλογή της Taverna Cretekou. Ναι, μπορείς να βρεις
και χοχλιούς μπουρμπουριστούς (λέμε τώρα)! Πέραν της πλάκας, είναι από
τις λίγες φορές που ο μουζάκας δεν είναι πλάστικ και τα σουτζουκάκια δεν
κάμουν γκελ. Γιατί συνήθως η γκρικ τάβερν στα εξωτερικά, είναι από το
χάλια και κάτω.
Μην ξεγελιέσαι πάντως από τους χοχλιούς και τα τζατζίκια. Μήτε από το όνομα της πόλης: ετούτη η Αλεξάνδρεια δεν έχει σχέση με την Ελλάδα, ούτε αποτελεί τρίμπιουτ στο Μεγαλέξανδρο. Απλώς αυτά εδώ τα μέρη ανήκαν σε έναν άγγλο αποικιοκράτη ονόματι Peter Alexander, ο οποίος έστησε εδώ το κονάκι του και μας έμεινε ως τοπωνύμιο.
Όλο αυτό το τουβλάκι, θα σου θυμίσει Αγγλία και δικαίως. Η πόλη από εκεί έλκει τις καταβολές της. Εντούτοις, στο Λονδίνο δεν είσαι σίγουρα: αν καλοπροσέξεις, θα ιδείς ότι πολλά σπίτια -κατά το σύνηθες στο Γιουνάιτεντ Στέιτς, είναι ξύλινα και στέκονται απλώς σε μία τούβλινη βάση. Στον τυφώνα, κλαίμε.
Οι γειτονιές είναι καλοφροντισμένες και καθαρές -μεταξύ μας, και ελαφρώς μπόρινγκ. Το πιο εξτρίμ πράμα που μπορείς να κάμεις είναι να παραγγείλεις πίτσα με τριπλή μοτσαρέλα στην Pizza Hut. Ή να ζητήσεις φραπόγαλα στα Starbucks. Διότι εδώ είμαστε σε μία από εκείνες τις περιπτώσεις αμερικανικών πόλεων που ζουν σε μία νον-στοπ νιρβάνα.
Όταν λέμε ότι δεν γίνεται τίποτα, δεν-γίνεται-τίποτα! Το πολύ πολύ να πας ως το πορτ να ιδείς αν κουνιούνται οι βάρκες. Να κάτσεις στο παγκάκι με ένα παγωτό ράζμπερι-μπλούμπερι και να χαζεύεις τα πουλιά.
Οι περισσότεροι από τους κατοίκους της πόλης ασχολούνται με εμπορική δραστηριότητα ή είναι δημόσιοι υπάλληλοι -στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ή στο Πεντάγωνο (με το τρένο είσαι σε μισή ώρα στην Ουάσινγκτον, επομένως βολεύει να μένεις και εδώ).
Επειδής με ξεύρεις πόσο μου αρέσει να χώνω το ράμφος μου παντού και να ανακαλύπτω το απειροελάχιστο στα διάφορα μέρη, είπα μιας και βρέθηκα σε ετούτη την πόλη, να ανακαλύψω βρε αδελφέ κάνα μουσειάκι, να μάθω για την ιστορία της, να καταλάβω πώς περνάνε την ώρα τους εδώ στο Βιρτζίνια. Τσάλεντζινγκ;
Λοιπόν, ετούτο είναι το Carlyle House. Ένα πέτρινο σπίτι του 18ου αιώνα, εξαιρετικό δείγμα της Palladian αρχιτεκτονικής (σε έσβησα;), τύπου Ντάουντον Άμπεϊ στο πιο μικρό του. Με τους υπηρέτες, τους κηπουρούς, την κιουρία Carlyle με τα επτά παιδιά (στο έβδομο, τη χάσαμε) και τουρς για να θαυμάσεις τις καρέκλες και τα σεμεδάκια.
Ο κήπος του εστέιτ είναι μαγευτικός. Με ωραιότατο κιόσκ, να έρθεις να κάμεις το πικ νικ σου, με το κεφτεδάκι, τη ντοματούλα και τη μορταδέλα. Θα πεις, πόσο ιμπόρταντ είναι ωρέ πτηνό ετούτο το σπίτι: σε όρους Ευρώπης, καθόλου. Σε όρους Αμερικής, όπου το οτιδήποτε πιο παλιό από τον Έλβις είναι αρχαιότητα, πέφτουμε κάτω και παραληρούμε με το οίκημα.
Αυτό είναι το Δημαρχείο της Αλεξάνδρειας. Όχι, δεν είναι γραμμένο με γκράφιτι, πού νομίζεις ότι βρίσκεσαι;
Μία τεράστια αμερικάνικη σημαία χύνεται στο κτήριο. Μπροστά έχουμε
ειδική εξέδρα για τη μπάντα του δήμου. Εδώ λοιπόν, στην κεντρική πλατεία
είναι που μαζευόμαστε όλοι οι κάτοικοι για τα φεστίβιτις. Την 4η
Ιουλίου, το Halloween, τα γενέθλια του Γιώργου το Φλεβάρη (του Τζορτζ
Ουάσινγκτον ντε, που ήταν από εδώ).
Το βλέπεις έτσι ειδυλλιακό το μέρος και μήτε που φαντάζεσαι πως σε
ετούτη εδώ την πλατεία λειτουργούσε ένα από τα δύο μεγαλύτερα παζάρια
δούλων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σου κέντρισα ξαφνικά την περιέργεια;
Μέχρις και σήμερα, η πλατεία αυτή λέγεται Market Square και για να
αποκτήσεις εικόνα, φαντάσου την πολύ πιο βρώμικη, γιομάτη κόσμο και με
μεγάλους ξύλινους πάγκους, όπου ανέβαζαν τους προς πώληση δούλους για να
τους προμοτάρουν στο αγοραστικό κοινό. Αν ήσουν ένας κτηματίας από τη
Λουιζιάνα ή το Τέξας, μπορεί να ερχόσουν ως εδώ για να αποκτήσεις
μερικούς δύστυχους μαύρους -απευθείας παραλαβή από την Αφρική- για να
μαζεύουν το βαμβάκι σου.
Εκατόν τόσα χρόνια μετά, πολιτισμός. Όχι να πουλήσεις άνθρωπο, ούτε
ποδήλατο δεν επιτρέπεται να κάμεις εδώ. Επίσης, βάλε τ'ακουστικά σου στο
ipod.
Δεν είναι τυχαίο που σε ετούτη την πόλη, έπεσαν τα πρώτα μπαμ-μπουμ επί
Πολέμου Βορείων και Νοτίων. Η Αλεξάνδρεια λόγω της υπαγωγής της στους
Γιάνκηδες, αποτέλεσε κατά τη διάρκεια των εχθροπραξιών, καταφύγιο για
αρκετούς μαύρους που είχαν αποδράσει από τις φυτείες του Νότου και
έφθαναν με τις αλυσίδες τους μέχρις εδώ. Στα τέλη του 19ου αιώνα, ο
μαύρος πληθυσμός της πόλης ήταν σχεδόν το 50% του πληθυσμού της.
Σήμερις όλα αυτά μοιάζουν τόσο μακρινά -θαρρείς πως δεν συνέβησαν ποτέ. Η
πόλη ζει μέσα στη μακαριότητα της ευμάρειάς της και οι κάτοικοι -παρότι
πολύ κοντά στην πρωτεύουσα- απολαμβάνουν εκείνη τη γλυκιά αποχαύνωση
της αμερικανικής επαρχίας. Όπου η έξοδός σου είναι το μολ, το μόνο που
έχεις να κάμεις τα σαββατοκύριακα είναι μπάρμπεκιου και η μόνη
πολιτιστική κίνηση είναι το μούλτιπλεξ με ταινίες για ζόμπι.
Την τελευταία πράξη αυτής της βόλτας θα την παίξουμε στο λιμανάκι. Κοιτώντας το ποτάμι.
Ξεύρεις, η ζωή στην Ελλάδα είναι μία διαρκής περιπέτεια. Αυτή η χώρα παράγει περισσότερη ιστορία από όση μπορεί να καταναλώσει -που έλεγε και ο Τσώρτσιλ (όχι για εμάς, αλλά το βουτάω γιατί μας ταιριάζει). Τουναντίον εδώ στη Βιρτζίνια, βρίσκεσαι σε ένα μέρος που έχει να παράξει ιστορία περίπου 150 χρόνια. Και όλα είναι ήσυχα και οργανωμένα και προβλέψιμα.
Παρακολουθώ το ποταμόπλοιο να ξανοίγεται και αναρωτιέμαι. Αν θα
μπορέσουμε κι εμείς να γίνουμε ποτέ έτσι -έστω μετά από ζίλιον γίαρς. Θα
μου πεις, θέλεις ωρέ πτηνό την αποχαύνωση και τη νιρβάνα; Τη φλατ
αντίληψη της κοινωνίας; Τη μούλτιπλεξ αισθητική και το τουβλάκι; Το
μπάρμπεκιου και την πλάστικ γειτόνισσα που κάμει γιόγκα και θέραπι και
χειροτεχνίες στον κήπο της;
Ε λοιπόν ναι. Τα θέλω όλα αυτά. Όχι γιατί μετατράπηκα εξάφνου σε
απολιτίκ αμοιβάδα. Αλλά γιατί βαρέθηκα. Και κουράστηκα. Με όλους εμάς
τους έξυπνους. Και πολυπράγμωνες. Και πολιτιστικά πλούσιους και
ενδιαφέροντες. Που ζούμε μέσα σε μία χαβούζα. Και που η καθημερινότητά
μας δεν έχει μήτε τουβλάκι, μήτε ποταμόπλοιο. Μονάχα μούτζες και
χριστοπαναγίες.
