Το ξέρω πως το γραπτό αυτό θα κόψει την ανάσα χιλιάδων Αθηναίων και
Πειραιωτών. Γι' αυτό δηλώνω εξ αρχής: Δεν είναι κυβερνητική εξαγγελία.
Μη φοβάστε!
Οσες φορές βλέπω την μπάρα στην Τραγάνα, στη Θήβα, στη Μαλακάσα, δεν ξέρω γιατί έρχονται στο νου μου τα λόγια ενός γέροντα: «Δεν είναι διόδια αυτά, λύτρα εξαγοράς είναι, που πληρώναμε παλιά στον Νταβέλη και τους κλέφτες που έπιαναν τα στενά και τα περάσματα και δεν άφηναν κανέναν να περάσει».
Και τι δεν ακούς από τους αγαναχτισμένους επαρχιώτες που είναι αναγκασμένοι να μεταβούν στην Αθήνα! Δεν τολμούν να ταξιδέψουν με δικό τους αμάξι. Τους πάει ο κούκος αηδόνι! Πολλοί μένουν αποκλεισμένοι στα χωριά τους, όπως στα χρόνια της Κατοχής. Αλλοι καταριούνται και βρίζουν τους Ισπανούς, που έχουν αναλάβει τα διόδια και κάθε χρόνο τ' ανεβάζουν. Κι άλλοι τα βάζουν με την τρόικα, που μας έχει καθίσει στο σβέρκο. Αυτό πίστευα κι εγώ. Πως τα διόδια είναι ευρωπαϊκή εφεύρεση. Ομως την απορία μού την έλυσε μια σύντομη αγγελία, που εντόπισα στο «Αθηναϊκόν Ημερολόγιον 1888» των Φ. Πρίντεζη και Γ. Μαυρογένους.
Θα μου πείτε: Τι σχέση έχουν τα διόδια του 2014 με την Αθήνα του 1888, όταν στους δρόμους της κυκλοφορούσαν σούστες, κάρα και τετράποδα; Εχει και παραέχει. Η αγγελία φέρνει τον τίτλο «Διόδια της Οδού Αθηνών - Πειραιώς».
Για να είμαι ειλικρινής, από καιρό ήθελα να το στείλω που εκτιμώ, φοβόμουν όμως τις ενδεχόμενες παρενέργειες. Υπήρχε κίνδυνος να το διαβάσει κάποιος υπουργός ή ακόμη και κάποιος παρατρεχάμενός του και να το σφυρίξει στην κυβέρνηση ώστε να το κάνουν πράξη. Να επισύρω έτσι την οργή του κόσμου, που τους «έβαλα τη διαβολοϊδέα». Τότε, σκέφτηκα, πρέπει ν' αλλάξω χώρα. Ξέρεις τι θα πει να σε καταραστούν δύο πόλεις, η Αθήνα και ο Πειραιάς, που είναι από τις πιο αγαπημένες μου; Διότι στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για τριχιά!
Παρ' όλα αυτά, βρήκα το κουράγιο και σας το στέλνω, για να μάθει ο κόσμος άλλη μία φορά τι εστί «αθάνατο ελληνικό δαιμόνιο», πως εμείς οι Ελληνες έχουμε και στα διόδια τα πρωτεία και δεν περιμένουμε από τους κουτόφραγκους να μας διδάξουν. Πολλοί συμπατριώτες μας νομίζουν πως τα διόδια έχουν σχέση με αυτοκίνητα και άλλα τροχοφόρα, όπως φορτηγά, νταλίκες, λεωφορεία κ.λπ. Δεν περίμεναν οι Ελληνες πολιτικοί να εφευρεθούν τα αυτοκίνητα για να βάλουν διόδια. Ηταν πρωτοπόροι. Είχαν βάλει διόδια πολλά χρόνια πριν εμφανιστούν στην Ελλάδα τα αυτοκίνητα, σε όλα τα τροχοφόρα και τετράποδα, άλογα, μουλάρια, γαϊδούρια, βόδια, πρόβατα, γουρούνια, γίδια. Αρκεί να είχαν την ατυχία να περάσουν την εθνική οδό Αθηνών - Πειραιώς, κάνοντας το τελευταίο τους ταξίδι πριν καταλήξουν στους χασάπηδες και τα σφαγεία! Και για του λόγου το αληθές, παραθέτουμε το κείμενο:
Τιμές ανά κεφάλι ζώου
«Επί των ιππασίμων, φορτηγών και υποζυγίων ζώων, των διαβαινόντων την εθνική οδόν την συνδέουσα τας Αθήνας με τον λιμένα Πειραιώς επιβάλλονται διόδια επί νέαν τριετίαν ως εξής:
1 Δι' έκαστον ίππον ή ημίονον, μετά ή άνευ φορτίου, μετά ή άνευ ιππέως, λεπτά πέντε (5).
2 Δι' έκαστον όνον ωσαύτως λεπτά τρία (3).
3 Δι' έκαστον βουν προς εμπορίαν ή κρεουργίαν λεπτά οκτώ (8).
4 Δι' έκαστον προς εμπορίαν ή κρεουργίαν πρόβατον, αίγα, χοίρον και λοιπά μικρά ζώα λεπτόν εν (1).
5 Δι' έκαστον δίτροχον ή τετράτροχον όχημα συρόμενον υφ' ενός ίππου ή ημιόνου, λεπτά δέκα (10).
6 Ομοίως συρόμενον υπό δύο ίππων λεπτά δέκα πέντε (15).
7 Δι' έκαστον περιπλέον ίππον εζευγμένον εις τα ειρημένα οχήματα λεπτά πέντε (5).
8 Δι' εκάστην φορτηγόν δίτροχον άμαξαν συρομένην υφ' ενός ίππου ή ημιόνου ή δύο βοών, εάν μεν η άμαξα η κενή λεπτά επτά (7), εάν δ' έχει φορτίον, λεπτά δέκα (10).
9 Δι' εκάστην τοιαύτην τετράτροχον άμαξαν, συρομένην υπό δύο ίππων ή ημιόνων ή τεσσάρων βοών, εάν μεν η κενή λεπτά δέκα (10), εάν δ' έχει φορτίον, λεπτά δέκα πέντε (15).
10 Δι' έκαστον περιπλέον ίππον ή ημίονον ή ζεύγος βοών, εάν μεν η άμαξα η κενή λεπτά δύο (2), μετά φορτίου λεπτά τέσσαρα (4).
Τετράτροχος άμαξα, συρομένη υφ' ενός ίππου ή ημιόνου ή δύο βοών εξομοιούται προς δίτροχον».
Οσες φορές βλέπω την μπάρα στην Τραγάνα, στη Θήβα, στη Μαλακάσα, δεν ξέρω γιατί έρχονται στο νου μου τα λόγια ενός γέροντα: «Δεν είναι διόδια αυτά, λύτρα εξαγοράς είναι, που πληρώναμε παλιά στον Νταβέλη και τους κλέφτες που έπιαναν τα στενά και τα περάσματα και δεν άφηναν κανέναν να περάσει».
Και τι δεν ακούς από τους αγαναχτισμένους επαρχιώτες που είναι αναγκασμένοι να μεταβούν στην Αθήνα! Δεν τολμούν να ταξιδέψουν με δικό τους αμάξι. Τους πάει ο κούκος αηδόνι! Πολλοί μένουν αποκλεισμένοι στα χωριά τους, όπως στα χρόνια της Κατοχής. Αλλοι καταριούνται και βρίζουν τους Ισπανούς, που έχουν αναλάβει τα διόδια και κάθε χρόνο τ' ανεβάζουν. Κι άλλοι τα βάζουν με την τρόικα, που μας έχει καθίσει στο σβέρκο. Αυτό πίστευα κι εγώ. Πως τα διόδια είναι ευρωπαϊκή εφεύρεση. Ομως την απορία μού την έλυσε μια σύντομη αγγελία, που εντόπισα στο «Αθηναϊκόν Ημερολόγιον 1888» των Φ. Πρίντεζη και Γ. Μαυρογένους.
Θα μου πείτε: Τι σχέση έχουν τα διόδια του 2014 με την Αθήνα του 1888, όταν στους δρόμους της κυκλοφορούσαν σούστες, κάρα και τετράποδα; Εχει και παραέχει. Η αγγελία φέρνει τον τίτλο «Διόδια της Οδού Αθηνών - Πειραιώς».
Για να είμαι ειλικρινής, από καιρό ήθελα να το στείλω που εκτιμώ, φοβόμουν όμως τις ενδεχόμενες παρενέργειες. Υπήρχε κίνδυνος να το διαβάσει κάποιος υπουργός ή ακόμη και κάποιος παρατρεχάμενός του και να το σφυρίξει στην κυβέρνηση ώστε να το κάνουν πράξη. Να επισύρω έτσι την οργή του κόσμου, που τους «έβαλα τη διαβολοϊδέα». Τότε, σκέφτηκα, πρέπει ν' αλλάξω χώρα. Ξέρεις τι θα πει να σε καταραστούν δύο πόλεις, η Αθήνα και ο Πειραιάς, που είναι από τις πιο αγαπημένες μου; Διότι στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για τριχιά!
Παρ' όλα αυτά, βρήκα το κουράγιο και σας το στέλνω, για να μάθει ο κόσμος άλλη μία φορά τι εστί «αθάνατο ελληνικό δαιμόνιο», πως εμείς οι Ελληνες έχουμε και στα διόδια τα πρωτεία και δεν περιμένουμε από τους κουτόφραγκους να μας διδάξουν. Πολλοί συμπατριώτες μας νομίζουν πως τα διόδια έχουν σχέση με αυτοκίνητα και άλλα τροχοφόρα, όπως φορτηγά, νταλίκες, λεωφορεία κ.λπ. Δεν περίμεναν οι Ελληνες πολιτικοί να εφευρεθούν τα αυτοκίνητα για να βάλουν διόδια. Ηταν πρωτοπόροι. Είχαν βάλει διόδια πολλά χρόνια πριν εμφανιστούν στην Ελλάδα τα αυτοκίνητα, σε όλα τα τροχοφόρα και τετράποδα, άλογα, μουλάρια, γαϊδούρια, βόδια, πρόβατα, γουρούνια, γίδια. Αρκεί να είχαν την ατυχία να περάσουν την εθνική οδό Αθηνών - Πειραιώς, κάνοντας το τελευταίο τους ταξίδι πριν καταλήξουν στους χασάπηδες και τα σφαγεία! Και για του λόγου το αληθές, παραθέτουμε το κείμενο:
Τιμές ανά κεφάλι ζώου
«Επί των ιππασίμων, φορτηγών και υποζυγίων ζώων, των διαβαινόντων την εθνική οδόν την συνδέουσα τας Αθήνας με τον λιμένα Πειραιώς επιβάλλονται διόδια επί νέαν τριετίαν ως εξής:
1 Δι' έκαστον ίππον ή ημίονον, μετά ή άνευ φορτίου, μετά ή άνευ ιππέως, λεπτά πέντε (5).
2 Δι' έκαστον όνον ωσαύτως λεπτά τρία (3).
3 Δι' έκαστον βουν προς εμπορίαν ή κρεουργίαν λεπτά οκτώ (8).
4 Δι' έκαστον προς εμπορίαν ή κρεουργίαν πρόβατον, αίγα, χοίρον και λοιπά μικρά ζώα λεπτόν εν (1).
5 Δι' έκαστον δίτροχον ή τετράτροχον όχημα συρόμενον υφ' ενός ίππου ή ημιόνου, λεπτά δέκα (10).
6 Ομοίως συρόμενον υπό δύο ίππων λεπτά δέκα πέντε (15).
7 Δι' έκαστον περιπλέον ίππον εζευγμένον εις τα ειρημένα οχήματα λεπτά πέντε (5).
8 Δι' εκάστην φορτηγόν δίτροχον άμαξαν συρομένην υφ' ενός ίππου ή ημιόνου ή δύο βοών, εάν μεν η άμαξα η κενή λεπτά επτά (7), εάν δ' έχει φορτίον, λεπτά δέκα (10).
9 Δι' εκάστην τοιαύτην τετράτροχον άμαξαν, συρομένην υπό δύο ίππων ή ημιόνων ή τεσσάρων βοών, εάν μεν η κενή λεπτά δέκα (10), εάν δ' έχει φορτίον, λεπτά δέκα πέντε (15).
10 Δι' έκαστον περιπλέον ίππον ή ημίονον ή ζεύγος βοών, εάν μεν η άμαξα η κενή λεπτά δύο (2), μετά φορτίου λεπτά τέσσαρα (4).
Τετράτροχος άμαξα, συρομένη υφ' ενός ίππου ή ημιόνου ή δύο βοών εξομοιούται προς δίτροχον».