Οι φτωχοί γείτονες της Σίλικον Βάλεϊ

Στην όμορφη διαδρομή από το νοτιότερο τμήμα της κομητείας San Mateo στη βόρεια Καλιφόρνια οι δύο λωρίδες του highway 1 περιβάλλονται από θάλασσα. Το μέρος προσφέρεται για...
εκδρομές, πικ-νικ, δοκιμές κρασιού και αγορές φρέσκων αγροτικών προϊόντων από τα τοπικά καταστήματα. Το «Slowcoast», όπως μαρτυρά και το προσωνύμιο του, έχει έναν απροσδόκητα ήρεμο ρυθμό. Όμως, το ζήτημα δεν είναι το φυσικό κάλλος, ούτε οι αργοί ρυθμοί, αλλά το γεγονός ότι έχει την ατυχία να γειτονεύει με τη Silicon Valley (στα ανατολικά και με το Σαν Φραντσίσκο στα βόρεια).

Η Νότια Ακτή με τους 3.000 κατοίκους είναι το λιγότερο πυκνοκατοικημένο σημείο της περιοχής. Ανήκει στην επαρχία San Mateo, η οποία βρίσκεται ακριβώς πάνω από τα βουνά της Santa Cruz, στο σημείο όπου έχουν την έδρα τους οι γίγαντες της τεχνολογίας, όπως το Facebook και η Oracle.

Στο San Mateo είναι η γειτονιά των κροίσων: Η πόλη Atherton, που βρίσκεται σε απόσταση 30 μιλίων από τη Νότια Ακτή, ήταν, σύμφωνα με το Forbes, η πιο ακριβή περιοχή στις ΗΠΑ το 2015 και η τρίτη ακριβότερη το 2016. Όπως γράφει το theatlantic.com, μια -απλή- μονοκατοικία κόστιζε πέρυσι 1,2 εκατομμύρια δολάρια.

Παρότι η ακτή φέρει τα χαρακτηριστικά μίας κατεξοχήν αγροτικής κοινότητας, οι τιμές έχουν εκτοξευθεί. Στην πραγματικότητα, η περιοχή δεν έχει καμία σχέση με τον απόλυτο πλούτο της Σίλικον Βάλεϊ. Για την ακρίβεια, το χάσμα που τους χωρίζει είναι τεράστιο.

Σύμφωνα με το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα της Silicon Valley SVCF «η Silicon Valley βρίσκεται ακριβώς πάνω από το λόφο, αλλά όπως λένε οι κάτοικοι, δεν έχει αγγίξει [τους ανθρώπους στη Νότια Ακτή], εκτός από το γεγονός ότι ανέβασε το κόστος ζωής».

Η έκθεση του SVCF  καταγράφει το προφίλ των οικογενειών της περιοχής, όπως ένα ζευγάρι με τρία παιδιά σχολικής ηλικίας που ζουν σε ένα σκουριασμένο τροχόσπιτο χωρίς θέρμανση, η στέγη του οποίου είναι σε κακή κατάσταση. Οι γονείς, που κερδίζουν λιγότερα από 11 δολάρια την ώρα εργάζονται σε ένα φυτώριο και πληρώνουν 1.100 δολάρια τον μήνα μόνο για στέγη. Σύμφωνα με την έκθεση, η κατάσταση της οικογένειας δεν αποτελεί εξαίρεση. Είναι η πραγματικότητα εκατοντάδων κατοίκων της Νότιας Ακτής, κυρίως οικογένειες αγροτών. «Υπάρχουν άνθρωποι που ζουν σε συνθήκες Τρίτου Κόσμου μέσα στην καρδιά του Πρώτου Κόσμου, στην ευημερία που έρχεται με τη Σίλικον Βάλεϊ», λέει η Erica Wood, επικεφαλής της έρευνας για το Ίδρυμα, το οποίο πέρυσι είχε προϋπολογισμό 22,4 εκατ. δολαρίων.

Στην έκθεση αναφέρεται επίσης στο πως οι τέσσερις μικροσκοπικές πόλεις της ακτής - Pescadero, La Honda, San Gregorio και Loma Mar - παραμένουν αξιοσημείωτα απομονωμένες, ενώ βρίσκονται τόσο κοντά στη Σίλικον Βάλεϊ.

Οι κοινότητες δεν συνδέονται μεταξύ τους με δημόσια συγκοινωνία και στερούνται βασικών υποδομών, όπως για παράδειγμα, σύστημα αποχέτευσης,. Γιατροί ή κέντρο υγείας δεν υπάρχουν, ούτε ένας δημοτικός χώρος για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης ή υπηρεσίες ίντερνετ και παρόλο που οι περισσότεροι εργάζονται στα χωράφια οι τιμές των τροφίμων είναι απαγορευτικά υψηλές. Το νερό σε δύο από τα τρία σχολεία της περιοχής είναι μολυσμένο, άρα μη πόσιμο. Οι περισσότερες οικογένειες πηγαίνουν στο Watsonville, ταξιδεύοντας μια ώρα με το αυτοκίνητο για να βρουν πλυντήρια και να ψωνίσουν τρόφιμα.

Μόνο στο γραφικό Pescadero, ένα χωριό με 250 κατοίκους και καμιά ντουζίνα καταστήματα, υπάρχει αποχέτευση και ίντερνετ. Στα περίχωρα της πόλης, δίπλα στο δημοτικό σχολείο του Pescadero είναι το Puente de la Costa Sur, ή απλά Puente. Πρόκειται για ένα κοινοτικό κατάστημα που ιδρύθηκε το 1998 και το οποίο χρηματοδοτείται από τη νομαρχία, από ιδρύματα και ιδιώτες, σε μία προσπάθεια να καλυφθούν στοιχειωδώς οι βασικές ανάγκες των κατοίκων. Για παράδειγμα, παρέχει ιατρικές υπηρεσίες για δύο ώρες μία φορά την εβδομάδα.

Όμως, το πιο σοβαρό πρόβλημα της περιοχής είναι οι τιμές των κατοικιών. Τα ενοίκια στην περιοχή του κόλπου εκτοξεύθηκαν τα τελευταία χρόνια εν μέρει λόγω των πολιτικών στέγασης στο Σαν Φρανσίσκο, που εξάπλωσαν πρόβλημα σε μια πολύ μεγάλη ακτίνα.

Για παράδειγμα, η ζήτηση κατοικιών από τα στελέχη της Silicon Valley άλλαξε την εικόνα της περιοχής. Οι ντόπιοι αδυνατούσαν να ανταγωνιστούν τα στελέχη και η Santa Cruz έγινε η «λιγότερο προσιτή πόλη στην Καλιφόρνια» γεγονός που ενέτεινε το πρόβλημα στέγης σε όλη την περιοχή.

Κάτι ανάλογο συνέβη και με τα ενοίκια στη Νότια Ακτή: Τον περασμένο Οκτώβριο μια οικογένεια πέντε ατόμων αδυνατώντας να βρει σπίτι, αναγκάστηκε να κοιμηθεί όλο το χειμώνα στο αυτοκίνητο. Τα μικρά δίκλινα δωμάτια κοστίζουν 2.500 δολάρια μηνιαίως, τιμή απλησίαστη για το εισόδημα των δύο γονιών οι οποίοι είναι εργάτες σε αγροτικές καλλιέργειες.

Και μπορεί οι τιμές των κατοικιών να έχουν ανέβει, δεν έχει συμβεί όμως το ίδιο με τους μισθούς. Στην περιφέρεια San Mateo, το εισόδημα μια τετραμελούς οικογένειας είναι σήμερα 115.300 δολάρια, σύμφωνα με το Τμήμα Στέγασης του νομού. Αλλά για τις οικογένειες της Νότιας Ακτής που εργάζονται στις καλλιέργειες, είναι 26.000 δολάρια.

Το ένα τρίτο των αγροτών ζει σε σπίτια που παρέχουν οι εργοδότες, τα περισσότερα από τα οποία χρειάζονται επισκευές και βελτιώσεις, ενώ οι υπόλοιποι παλεύουν να βρουν λύση. Αποτέλεσμα αυτού είναι ότι εκατοντάδες οικογένειες καταλήγουν σε κατεστραμμένα τροχόσπιτα, με τα παιδιά να κοιμούνται σε καναπέδες, ακόμη και στο πάτωμα.

Αν η ιστορία είχε εξελιχθεί διαφορετικά, μπορεί η Νότια Ακτή να έμοιαζε τώρα με την Νότια Καλιφόρνια, όπου η… ανάπτυξη φτάνει μέχρι τις παραθαλάσσιες πολυτελείς κατοικίες.

Κάπως έτσι φαίνονταν τα πράγματα τη δεκαετία του 1970, όταν η Silicon Valley άρχισε να επεκτείνεται στην περιοχή του κόλπου Αλλά μια μικρή ομάδα φρόντισε η επέκταση να σταματήσει και να μην συνεχίσει προς τα δυτικά: «Δεν θέλουμε η ακτογραμμή μας να μοιάζει στην κομητεία του Orange, γεμάτη αρχοντικά και πολυκοσμία», λέει ο Marti Tedesco, αντιπρόεδρος μάρκετινγκ του Peninsula Open Space Trust ή POST. Η οργάνωση  ιδρύθηκε το 1977 και έχει από θέσει υπό την προστασία της 75.000 στρέμματα, 24.000 εκ των οποίων βρίσκονται εντός των ορίων των σχολικών συγκροτημάτων της La Honda και του Pescadero. Συνήθως, η POST μεταβιβάζει την ιδιοκτησία της γης που αγοράζει σε δημόσιο οργανισμό, όπως σε ένα εθνικό πάρκο. Με περίπου 12.000 στρέμματα παραμένει ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης γης στη νότια ακτή.

Ωστόσο, οι πλούσιοι της Silicon Valley έχουν αγοράσει ήδη χιλιάδες στρέμματα γης.


Ο Don Horsley, ο προϊστάμενος του νομού που περιλαμβάνει τη Νότια Ακτή εξηγεί ότι οι πλούσιοι κοιτάζουν τη Νότια Ακτή και την ορέγονται. «Η γη αυτή, που κατά παράδοση είναι αγροτική αγοράζεται από πλούσιους οι οποίοι δεν βλέπουν καμία αξία σε αυτήν πέραν της επένδυσης. Ο τζίρος της αγροτικής οικονομίας είναι 140 εκατ. δολάρια ετησίως. Ακούγονται πολλά αλλά μπροστά στα δισ. της Σίλικον Βάλεϊ, δεν είναι τίποτα» καταλήγει, σημειώνοντας ωστόσο ότι ένας από τους λόγους που η περιοχή πρέπει να διατηρήσει τη φυσιογνωμία της η αυξανόμενη ζήτηση για τα τοπικά βιολογικά προϊόντα.

Όμως, υπάρχει ένα πρόβλημα. Η έλλειψη φθηνής στέγης στη Νότια ακτή καθιστά δύσκολη την προοπτική αυτή. Χωρίς τους αγρότες ο αγροτικός τομέας θα καταρρεύσει.

Η γεωργική παραγωγή στην κομητεία υπέστη ζημιά ρεκόρ 20 εκατ. δολαρίων το 2015 και η POST διαπίστωσε ότι ο νομός έχει χάσει το 35% της αγροτικής γης μέσα 30 χρόνια. Η απώλεια οφείλεται στον ανταγωνισμό από το εξωτερικό, στην έλλειψη νερού και στην έλλειψη εργατικού δυναμικού.

Βάσει μιας εκτίμησης της κομητείας που δόθηκε στη δημοσιότητα το περασμένο φθινόπωρο, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της στέγης των εργατών της γης χρειάζονται περίπου 1.000 κατοικίες.















tvxs

Categories: