«Κουβανός συγγραφέας
γεννημένος στην Ουρουγουάη». Ετσι προσδιόριζε τον εαυτό του ο Ντανιέλ
Τσαβαρία, από τους σπουδαιότερους συγγραφείς της Λατινικής Αμερικής, ο
οποίος άφησε την περασμένη Παρασκευή την τελευταία του πνοή στην
αγαπημένη του Αβάνα, σε ηλικία 85 ετών.
Λάτρης του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, πιστός του Φιντέλ Κάστρο, ορκισμένος κομμουνιστής, αιώνιος επαναστάτης αλλά και ....
τυχοδιώκτης, έζησε μια ζωή απίστευτα περιπετειώδη, πιο μυθιστορηματική και από τα μυθιστορήματά του, την οποία αφηγήθηκε στην αυτοβιογραφία του «Είδα να φτάνει ένας γέρος» (εκδ. Οpera).
O Nτανιέλ Τσαβαρία, που γεννήθηκε το 1933 στο Σαν Χοσέ δε Μάγιο της Ουρουγουάης και μιλούσε πέντε γλώσσες, θεωρούσε τον εαυτό του συγγραφέα από τα εννιά του χρόνια, παρότι δεν είχε γράψει ούτε μία γραμμή τα πρώτα 50 χρόνια της ζωής του. Γιος μιας δασκάλας γαλλικών και ενός οδηγού λεωφορείου, εγκατέλειψε το σχολείο και στα είκοσί του μπάρκαρε σε ένα πλοίο για την Ισπανία. Στο ταξίδι ερωτεύτηκε μια αινιγματική φοιτήτρια της Σχολής Καλών Τεχνών και την ακολούθησε στη Μαδρίτη δουλεύοντας παράνομα ως ξεναγός. Οπως αποδείχτηκε, η αγαπημένη του ήταν κυνηγός των ναζί και το 1999 έγινε ηρωίδα του βιβλίου του «Κάποτε στη Μαδρίτη».
Τα ταξίδια του συνεχίστηκαν στο Αμβούργο, όπου εργάστηκε ως
φορτοεκφορτωτής, μετά μπάρκαρε σε ελληνικό πλοίο και περιπλανήθηκε στην
Ιταλία, ενώ επιστρέφοντας στη Λατινική Αμερική σπούδασε Φιλολογία και
εργάστηκε ως ηθοποιός στο Μοντεβίδεο. Στα 1964, όπως πολλοί αριστεροί
διανοούμενοι, βρίσκεται στη Βραζιλία. Οταν το στρατιωτικό πραξικόπημα
ανατρέπει τον Ζοάο Γκουλάρτ, ο Τσαβαρία καταφεύγει στον Αμαζόνιο έχοντας
μαζί του τα «Ποιήματα» του Οράτιου και τις «Μεταμορφώσεις» του Οβίδιου.
Μετά από οκτώ μήνες παραμονής στη ζούγκλα καταλήγει στις ακτές του
Ειρηνικού. Εκεί πιάνει δουλειά στο Duty Free του τοπικού αεροδρομίου,
κάνει λαθρεμπόριο ποτών και τσιγάρων, ενώ παράλληλα συνδέεται με το
κίνημα ELN των ανταρτών της Κολομβίας. Είναι η εποχή που αποφασίζει να
καταφύγει στην Κούβα.
Στις 28 Οκτωβρίου του 1969 επιβιβάζεται σε ένα μικρό αεροπλάνο στην Μπογκοτά και οπλισμένος με ένα περίστροφο αναγκάζει τον πιλότο να προσγειωθεί στην Κούβα. Οπως λέει ο ίδιος: «Τη χρονιά εκείνη έγιναν 65 αεροπειρατείες με προορισμό την Κούβα». Ετσι, στα 36 του αρχίζει μια καινούργια ζωή στην Αβάνα: Με τη συγγραφή μυθιστορημάτων που εκφράζουν τον κοινωνικό και πολιτικό παλμό της εποχής του, με τη διδασκαλία αρχαίων ελληνικών, λατινικών και κλασικής φιλολογίας στο πανεπιστήμιο, ενώ παράλληλα ωριμάζει πολιτικά.
«Από το 1978, που κυκλοφόρησε στην Κούβα το πρώτο του (κατασκοπικό) μυθιστόρημα, παρακολουθεί τα έργα και τις ημέρες μιας απίστευτης ποικιλίας αντισυμβατικών, μποέμ ή περιθωριακών χαρακτήρων. Οπως η αντεπαναστάτρια πόρνη Μπίνι, που διδάσκει τι σημαίνει αλληλεγγύη στο «Κόκκινο στο φτερό του παπαγάλου», επισημαίνει η Μικέλα Χαρτουλάρη στη στήλη της στην «Εφ.Συν.» (22/1/2016). «Μέσα από τέτοιους ήρωες μιλά για την Κούβα, και έμμεσα σχολιάζει τη μεγάλη εικόνα: τις κοινωνικές ανατροπές στη Νότια Αμερική αλλά και την κοινωνική παθολογία και ειδικότερα τις πληγές που άφησαν πίσω τους η αποικιοκρατία, οι πολιτικές της Δύσης και ο βρόμικος πόλεμος της CIA, oι δικτατορίες, η παγκοσμιοποίηση, τα πολιτικά σκάνδαλα ή η κρίση αξιών».
Ο Ντανιέλ Τσαβαρία βραβεύτηκε το 2010 με το Premio Nacional de Literatura de Cuba. Στα ελληνικά τα μυθιστορήματά του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Οpera: «Για τα μάτια σου», «Πρίαπος», «Το έκτο νησί», «Το μάτι της θεάς», «Αν με ξαναδείτε γράψτε μου» κ.ά. Το τελευταίο του βιβλίο, αμετάφραστο στα ελληνικά, έχει επίκεντρο τη ζωή του Ραούλ Σεντίκ, ηγέτη του Εθνικού Απελευθερωτικού Κινήματος Τουπαμάρος.
efsyn.gr
Λάτρης του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, πιστός του Φιντέλ Κάστρο, ορκισμένος κομμουνιστής, αιώνιος επαναστάτης αλλά και ....
τυχοδιώκτης, έζησε μια ζωή απίστευτα περιπετειώδη, πιο μυθιστορηματική και από τα μυθιστορήματά του, την οποία αφηγήθηκε στην αυτοβιογραφία του «Είδα να φτάνει ένας γέρος» (εκδ. Οpera).
O Nτανιέλ Τσαβαρία, που γεννήθηκε το 1933 στο Σαν Χοσέ δε Μάγιο της Ουρουγουάης και μιλούσε πέντε γλώσσες, θεωρούσε τον εαυτό του συγγραφέα από τα εννιά του χρόνια, παρότι δεν είχε γράψει ούτε μία γραμμή τα πρώτα 50 χρόνια της ζωής του. Γιος μιας δασκάλας γαλλικών και ενός οδηγού λεωφορείου, εγκατέλειψε το σχολείο και στα είκοσί του μπάρκαρε σε ένα πλοίο για την Ισπανία. Στο ταξίδι ερωτεύτηκε μια αινιγματική φοιτήτρια της Σχολής Καλών Τεχνών και την ακολούθησε στη Μαδρίτη δουλεύοντας παράνομα ως ξεναγός. Οπως αποδείχτηκε, η αγαπημένη του ήταν κυνηγός των ναζί και το 1999 έγινε ηρωίδα του βιβλίου του «Κάποτε στη Μαδρίτη».
Στις 28 Οκτωβρίου του 1969 επιβιβάζεται σε ένα μικρό αεροπλάνο στην Μπογκοτά και οπλισμένος με ένα περίστροφο αναγκάζει τον πιλότο να προσγειωθεί στην Κούβα. Οπως λέει ο ίδιος: «Τη χρονιά εκείνη έγιναν 65 αεροπειρατείες με προορισμό την Κούβα». Ετσι, στα 36 του αρχίζει μια καινούργια ζωή στην Αβάνα: Με τη συγγραφή μυθιστορημάτων που εκφράζουν τον κοινωνικό και πολιτικό παλμό της εποχής του, με τη διδασκαλία αρχαίων ελληνικών, λατινικών και κλασικής φιλολογίας στο πανεπιστήμιο, ενώ παράλληλα ωριμάζει πολιτικά.
«Από το 1978, που κυκλοφόρησε στην Κούβα το πρώτο του (κατασκοπικό) μυθιστόρημα, παρακολουθεί τα έργα και τις ημέρες μιας απίστευτης ποικιλίας αντισυμβατικών, μποέμ ή περιθωριακών χαρακτήρων. Οπως η αντεπαναστάτρια πόρνη Μπίνι, που διδάσκει τι σημαίνει αλληλεγγύη στο «Κόκκινο στο φτερό του παπαγάλου», επισημαίνει η Μικέλα Χαρτουλάρη στη στήλη της στην «Εφ.Συν.» (22/1/2016). «Μέσα από τέτοιους ήρωες μιλά για την Κούβα, και έμμεσα σχολιάζει τη μεγάλη εικόνα: τις κοινωνικές ανατροπές στη Νότια Αμερική αλλά και την κοινωνική παθολογία και ειδικότερα τις πληγές που άφησαν πίσω τους η αποικιοκρατία, οι πολιτικές της Δύσης και ο βρόμικος πόλεμος της CIA, oι δικτατορίες, η παγκοσμιοποίηση, τα πολιτικά σκάνδαλα ή η κρίση αξιών».
Ο Ντανιέλ Τσαβαρία βραβεύτηκε το 2010 με το Premio Nacional de Literatura de Cuba. Στα ελληνικά τα μυθιστορήματά του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Οpera: «Για τα μάτια σου», «Πρίαπος», «Το έκτο νησί», «Το μάτι της θεάς», «Αν με ξαναδείτε γράψτε μου» κ.ά. Το τελευταίο του βιβλίο, αμετάφραστο στα ελληνικά, έχει επίκεντρο τη ζωή του Ραούλ Σεντίκ, ηγέτη του Εθνικού Απελευθερωτικού Κινήματος Τουπαμάρος.
efsyn.gr