Τετάρτη 22 Αυγούστου 2018

Respect στη βασίλισσα

Posted by ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΡΑΤΣΙΩΤΗ Τετάρτη, Αυγούστου 22, 2018
«Οταν η Αρίθα τραγουδά, η αμερικανική ιστορία βουρκώνει». Πριν από τρία χρόνια, στη σκηνή του Κένεντι Σέντερ η «βασίλισσα της σόουλ» ερμήνευε όπως μόνο αυτή ήξερε το...
«You Make Me Feel Like A Natural Woman» και ο Μπαράκ Ομπάμα συγκινημένος σχολίαζε: «Κανείς δεν ενσωματώνει πληρέστερα τη σχέση μεταξύ αφρικανικής και αμερικανικής μουσικής, τον τρόπο που η δυσκολία και η θλίψη μετουσιώθηκαν σε κάτι όμορφο, γεμάτο ζωή κι ελπίδα».

Η γυναίκα που με τη φωνή της έδωσε ψυχή στην Αμερική πέθανε στα 76 της χρόνια -από καρκίνο- στο σπίτι της στο Ντιτρόιτ, περιτριγυρισμένη από την οικογένεια και τα αγαπημένα της πρόσωπα.

«Δεν μπορούμε να βρούμε κατάλληλες λέξεις για να εκφράσουμε τον πόνο που αισθανόμαστε στις καρδιές μας. Χάσαμε τον βράχο της οικογένειάς μας. Η αγάπη που έτρεφε για τα παιδιά της, τα εγγόνια της, τα ανίψια και ξαδέλφια της δεν γνώριζε όρια», ανέφερε η ανακοίνωση της οικογένειας με την οποία επιβεβαιωνόταν η δυσάρεστη είδηση.

Καμιά ερμηνεύτρια δεν τραγούδησε με το πάθος της, καμιά δεν μπόρεσε να μιμηθεί το σαρωτικό της στιλ, καμία δεν αγκάλιαζε με τόση γλύκα και λατρεία τη μουσική.

Είναι, λοιπόν, πολλοί εκείνοι που από χθες έχουν λόγους να θρηνούν: πρώτη από όλους η μουσική, που χάνει το πιο πολύτιμο διαμάντι της, την πρώτη γυναίκα που μπήκε στο πάνθεον της αμερικανικής μουσικής «Rock ’n’ Roll Hall of fame», οι τέσσερις γιοι της (έγινε πρώτη φορά μητέρα στα 13), το γυναικείο κίνημα, στο οποίο σε δύσκολες εποχές έδωσε φωνή και θάρρος τραγουδώντας ιστοριούλες που έμοιαζαν απλοϊκές αλλά βοήθησαν να καταγραφεί στη συνείδηση του μέσου Αμερικανού η γυναικεία διάθεση για ισότητα και ειλικρινή αγάπη.

Και φυσικά όλοι εμείς που σε κάποια στιγμή της ζωής μας «λιώσαμε» ακούγοντάς τη να τραγουδά «(You Make Me Feel Like) A Natural Woman», «Respect», «Spanish Harlem», «Think», «I Never Loved a Man the Way I Love You», «Young, Gifted and Black», «Amazing Grace», «Freeway of Love», «A Rose Is Still A Rose».

Οι πωλήσεις δίσκων της μιλούν για 75 εκατομμύρια αντίτυπα, τα βραβεία Γκράμι είναι δεκάδες, ανάμεσά τους κι εκείνο για τη Συνολική της Προσφορά στο τραγούδι το 1994 (είναι η δεύτερη πιο πολυβραβευμένη γυναίκα στην ιστορία του θεσμού). Μάλιστα υπήρξε μια περίοδος -μεταξύ 1968 και 1975- που κέρδισε έξι συνεχόμενα βραβεία υποχρεώνοντας το κοινό να αποκαλεί την κατηγορία Καλύτερη Γυναικεία Ερμηνεία «Βραβείο της Αρίθα».

Η Φράνκλιν γεννήθηκε στις 25 Μαρτίου 1942 στο Μέμφις του Τενεσί κι έπειτα από μια μικρή στάση στη Νέα Υόρκη μετακόμισε με την οικογένειά της στο Ντιτρόιτ.

Εχασε τη μητέρα της στα 10 και ο πατέρας της Κλέρενς Λαβόν Φράνκλιν που ήταν ιερέας την παρότρυνε να γίνει μέλος στη χορωδία της εκκλησίας όπου λειτουργούσε.

Αυτό ήταν το πρώτο κοινό που μάγεψε τραγουδώντας. Από τις γκόσπελ απαιτητικές δοκιμασίες πέρασε το 1956 -και πάλι με τη συνδρομή του μπαμπά που στο μεταξύ είχε μετατραπεί σε μάνατζέρ της- στη δισκογραφία, ενώ από τη δεκαετία του ’60 (και κυρίως υπογράφοντας στην Atlantic το 1966) άρχισε να «βομβαρδίζει» τον πλανήτη με συγκλονιστικές ερμηνείες και αδιανόητα σουξέ («Natural Woman», «I say a Little Prayer», «Respect» κ.ά.).

Ομως, έκανε και κάτι άλλο σπουδαιότερο η Αρ. Φράνκλιν όταν με τραγούδια που επιφανειακά έμοιαζαν εύκολα σουξέ (όπως το «Do Right Woman-Do Right Man», «Think», «Chain of Fools») όριζε από την αρχή τα σύγχρονα θηλυκά αρχέτυπα που ήταν γυναίκες αισθησιακές, αδιαπραγμάτευτες, ισχυρές, που ζητούσαν αγάπη και ισότητα.

«Εάν ένα τραγούδι μιλά για κάτι που έχω βιώσει ή που θα μπορούσε να μου συμβεί, είναι καλό. Αν μου είναι εντελώς ξένο, δεν έχω τίποτα να του προσφέρω», είχε πει, ξεκαθαρίζοντας πως το μεγαλύτερό της χάρισμα δεν ήταν η φωνή αλλά το βίωμα και η μοναδική της ικανότητα να σε πείθει με την ερμηνεία της ότι έχετε αισθανθεί τον ίδιο πόνο.

Δεν είναι τυχαίο πως ο ένας μετά τον άλλον οι πρόεδροι των ΗΠΑ την τιμούσαν με τις μεγαλύτερες διακρίσεις.

Τον Σεπτέμβριο του 1999 τής αποδόθηκε το βραβείο Εθνικό Μετάλλιο των Τεχνών από τον Μπιλ Κλίντον, το 2005 ο Τζορτζ Μπους τής απένειμε το Μετάλλιο της Ελευθερίας, κορυφαία τιμητική διάκριση για Αμερικανό πολίτη.

Εκείνη από τη μεριά της φορούσε τα πιο πλουμιστά της κοστούμια και τις γούνες της, παραλάμβανε τα βραβεία κλαίγοντας με όλη της την ψυχή και ήταν πάντοτε παρούσα όταν γραφόταν η ιστορία της πατρίδας της: το 1977 ερμήνευσε «God Bless America» στην τελετή ορκωμοσίας του Τζίμι Κάρτερ, τραγούδησε σε αυτήν του Μπιλ Κλίντον το 1993 και φυσικά ήταν εκεί στην πρώτη γραμμή για να υποδεχτεί, το 2009, ερμηνεύοντας «My Country, Tis of Thee» τον Μπαράκ Ομπάμα, πρώτο Αφροαμερικανό πρόεδρο στην ιστορία των ΗΠΑ.

Ολοι ξέραμε ότι η Αρίθα ήταν άρρωστη από το 2010, όταν διαγνώστηκε με όγκο. Τελευταία φορά στη σκηνή ανέβηκε τον περασμένο Νοέμβριο τραγουδώντας στο γκαλά του Ιδρύματος Ελτον Τζον για τον αγώνα κατά του AIDS καθώς λίγο καιρό πριν είχε ανακοινώσει ότι αποσύρεται.

Αποδεχόμενη τη γλυκόπικρη γεύση που της άφησε το αντίο είχε τότε πει: «Τραγουδούσα όλη μου τη ζωή. Αλλά, πια, νιώθω πολύ πλούσια και ικανοποιημένη από την καριέρα που έκανα». Εμείς, πάλι, κι όλη μας τη ζωή να της τραγουδάμε «Respect» δεν φτάνει για να ανταποδώσουμε όλα εκείνα που μας πρόσφερε.













efsyn

  • Blogroll

  • Blog Archive