Είναι σαφές πώς οι ...
τέχνες μπορούν να ωφελήσουν την υγεία και την ευημερία. Θα μπορούσαμε μάλιστα να το προχωρήσουμε ένα βήμα παρακάτω, καθώς τα οφέλη που αποκομίζει κανείς από τη δημιουργικότητα είναι τεράστια και συνεπώς θα ήταν καλό να επενδύσουμε σε αυτή για ένα πιο ευτυχισμένο μέλλον. Οι άνθρωποι τείνουν να σκέφτονται την προσωπική υγεία με λανθασμένο τρόπο, αφού περιορίζονται στης ιατρικές συμβουλές των γιατρών που τους ενθαρρύνουν να σταματήσουν το κάπνισμα, να πιουν λιγότερο αλκοόλ, να χάσουν βάρος και να ασκηθούνε. Βέβαια τα τελευταία χρόνια η ιδέα της ευημερίας έχει αρχίσει να αλλάζει. Η γιόγκα και ο διαλογισμός είναι δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα, που συνδέονται σήμερα με την ιδέα της υγείας.
Ωστόσο, οι άνθρωποι σπάνια ενθαρρύνονται από τους γιατρούς να ξεκινήσουν κάποιο δημιουργικό χόμπι. Η τέχνη μπορεί να αποτελέσει μεταξύ άλλων και έναν «καθρέφτη» στις σκέψεις και στα συναισθήματα, δίνοντας τους μορφή μέσα από την εικόνα ή τη μουσική και τα αποτελέσματα της είναι φοβερά στον τομέα της υγείας. Μάλιστα έρευνες έχουν δείξει ότι μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν τους ανθρώπους να παραμείνουν υγιείς ή να αναρρώσουν γρηγορότερα όταν πάσχουν από κάποια ασθένεια.
Ειδικότερα, η ενασχόληση με δημιουργικές δραστηριότητες όπως η μουσική, ο χορός, η ζωγραφική, ο κινηματογράφος, το διάβασμα, η επίσκεψη σε μουσεία και γκαλερί μπορούν να βελτιώσουν τη σωματική και ψυχική μας υγεία, κυρίως μέσω των αυξημένων κοινωνικών συνδέσεων που δημιουργούν. Δεν είναι μάλιστα τυχαίο που τα τελευταία χρόνια η τέχνη έχει μπει στον τομέα της υγείας, με τη μουσικοθεραπεία, την χοροθεραπεία και το ψυχοδράμα. Και τα αποτελέσματα για την προώθηση της υγείας και της ευημερίας είναι τεκμηριωμένα.
Τα τελευταία δέκα χρόνια, οι έρευνες απέδειξαν τη σημασία της δημιουργικότητας στις τέχνες και τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μπορούν να συμβάλουν στη διατήρηση της υγείας, να «γκρεμίσουν» τα κοινωνικά εμπόδια, να βοηθήσουν στην έκφραση των συναισθημάτων και να βοηθήσουν στην ανάπτυξη εμπιστοσύνης, κατανόησης και συμπόνιας. Παράλληλα, μας βοηθούν να επικοινωνήσουμε με το ασυνείδητο και να κατανοήσουμε τα προβλήματα της ανθρώπινης ύπαρξης, ενώ πολλές φορές μπορούν να διευκολύνουν ψυχολόγους κι άλλους γιατρούς να κατανοήσουν ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα συμπεριφοράς ή ψυχικές ασθένειες.
Το 2017, η βρετανική κυβέρνηση δημοσίευσε μια έκθεση σχετικά με τα οφέλη της δημιουργικότητας στην υγεία και την ευημερία. Ένα ερευνητικό πρόγραμμα στο οποίο ηγήθηκε ο Paul Crawford, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Nottingham, συγκέντρωσε κάποια πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία. «Σε αυτό το πενταετές πρόγραμμα, αναλύσαμε τα οφέλη της δημιουργικότητας στην ψυχική υγεία. Ιδιαίτερα συναρπαστικά αποτελέσματα προέκυψαν από την ενασχόληση με τα ντραμς, που φαίνεται ότι μπορούν να μειώσουν το άγχος και να βοηθήσουν στην καταπολέμηση της κατάθλιψης», ανέφερε στο Conversation. «Πάντως δεν επωφελούνται από τη δημιουργικότητα μόνο όσοι πάσχουν από κάποιο πρόβλημα υγείας. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι βελτιώνεται η ευημερία και με τη μουσική, το τραγούδι, τη ζωγραφική και την ενασχόληση γενικότερα με τα εικαστικά και τοπν χορό», πρόσθεσε.
Συνεπώς οι δημιουργικές τέχνες και οι ανθρωπιστικές επιστήμες είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για την ενίσχυση της δημόσιας υγείας και της κοινωνικής συνοχής. Η κοινωνία πρέπει να να δώσει τη δέουσα σημασία και να υπάρχει κι η απαραίτητη παρακίνηση από τους γιατρούς γα ένα καλύτερο μέλλον και καλύτερη ποιότητα ζωής.
Απλά φανταστείτε για μια στιγμή ένα κόσμο χωρίς μουσική, τραγούδι, ταινίες, θέατρο και άλλες τέχνες. Μια σύντομη σκέψη για μια τέτοια προοπτική σίγουρα σας φέρνει τρόμο. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπάρχει συνεχής κριτική για τον τρόπο με τον οποίο η δημόσια χρηματοδότηση για τις τέχνες τείνει να ευνοεί το Λονδίνο σε σχέση με άλλες περιοχές. Αυτό φυσικά συμβαίνει και σε άλλες πόλεις του κόσμου, όπου οι περικοπές των δαπανών γίνονται ολοένα και πιο έντονες, κυρίως στα μουσεία και στις γκαλερί. Είναι πλέον καιρός οι κυβερνήσεις των εκάστοτε χωρών να μην αφήνουν τις τέχνες και τις ανθρωπιστικές επιστήμες στο περιθώριο, αλλά να τις κάνουν ενεργό κομμάτι της ζωής των πολιτών.
Μάρθα Κίσκιλα
