Σε μια οικονομικά εύρωστη επιχείρηση, που κατά το 25% ανήκει στο κράτος, αποφασίστηκε να απολυθούν 120 εργαζόμενοι (δεν θα μιλήσω εδώ για τους 150 της «Γερμανός»), και αυτό που επί της ουσίας έγινε ήταν μια 48ωρη απεργία και μερικές άτυπες καταλήψεις κτιρίων.
Σκοπός μου είναι να επικεντρωθώ στην εμπειρία που αποκόμισα τόσο εγώ προσωπικά, όσο και αρκετοί συνάδελφοί μου από τις κινητοποιήσεις, αλλά κυρίως από τη στάση των εμπλεκόμενων πλευρών, δηλαδή της διοίκησης της εταιρίας, του Δ.Σ. του συλλόγου εργαζομένων και της ομοσπονδίας, αλλά και των ίδιων των εργαζόμενων, τόσο αυτών που εθίγησαν άμεσα, όσο και των υπολοίπων που περιμένουν και αναρωτιούνται αν και πότε θα έρθει και η δική τους σειρά.
Ούτε η διοίκηση ούτε ο σύλλογος εργαζομένων μπήκαν στο κόπο να απαντήσουν τα πολλά και εύλογα γιατί. Και καλά, η διοίκηση κάνει τη δουλειά της, η οποία είναι να εξασφαλίζει τα κέρδη των μετόχων, χρησιμοποιώντας πότε το μαστίγιο και πότε το καρότο, αλλά το σωματείο μας, που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να δουλεύει για τους εργαζόμενους, πού ήταν και τι έκανε;
Η αίσθηση που έχω -και όχι μόνο εγώ απ' όσο ξέρω- είναι ότι παρά τις ρητορικές κορώνες των πρώτων ημερών για «συνεχιζόμενες δυναμικές κινητοποιήσεις» και την επιβεβλημένη 48ωρη απεργία, οι συνδικαλιστές του συλλόγου μας «χαθήκαν» και από Τρίτη η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου ήταν στα γραφεία του και εργάζονταν κανονικά, ενώ το HR καλούσε συναδέλφους σε καφετέριες και στο Μέγαρο του ΟΤΕ για να υπογράψουν τις «συναινετικές» αποχωρήσεις.
Αυτό που μου έμεινε ήταν η ολιγωρία που είδα, η ασυνέπεια και ασυνέχεια των ενεργειών του σωματείου, με αποτέλεσμα οι κινητοποιήσεις να ξεφουσκώσουν και τελικά να χάσουν τη δυναμική τους.
Έτσι, η πλειοψηφία των συναδέλφων που είχαν προγραφεί από τη διοίκηση, οι οποίοι, είτε γιατί δεν είχαν πείρα από εργατικές κινητοποιήσεις είτε γιατί θεώρησαν την υπόθεση χαμένη για χαμένη, ήραν την εμπιστοσύνη τους στο σύλλογο και προτίμησαν το «πακέτο», εγκαταλείποντας τη μάχη και τη θέση εργασίας τους.
Καιρό τώρα λέω -και γίνομαι δυσάρεστος- ότι το πρωτοβάθμιο σωματείο μας δεν θέλει να έχει μέλη αλλά πελάτες. Ο κόσμος φοβήθηκε και υπέκυψε στον εκβιασμό της διοίκησης διότι δεν έχει εκπαιδευτεί σε συλλογικούς αγώνες και δεν έχει αποκτήσει τη συνείδηση ότι μόνο διαμέσου αυτών κερδίζονται τα διάφορα εργατικά ζητήματα. Τώρα αν μου πείτε αυτό δεν είναι πρόβλημα μονάχα της Cosmote αλλά ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας, θα συμφωνήσω αν και αυτό δεν αλλάζει κάτι.
Κανένας εργαζόμενος από μόνος του δεν μπορεί να τα βάλει με την Cosmote -ή την όποια εταιρία- και να έχει ελπίδες να κερδίσει. Αντίθετα, με συλλογικούς αγώνες και με συσπειρωμένους τους εργαζόμενους απέναντί της, η διοίκηση της Cosmote είναι αυτή που δεν θα είχε καμιά ελπίδα, διότι η εταιρία είναι στον όμιλο ΟΤΕ που είναι κατά το 25% κρατικός, άρα και πιο ευαίσθητος σε πολιτικές πιέσεις, ενώ συμβάλλει αποφασιστικά στην κερδοφορία του ομίλου ΟΤΕ και η ενδεχόμενη αποσταθεροποίηση της εύρυθμης λειτουργίας της κοστίζει στους μετόχους παρά πολλά χρήματα.
Ο ρόλος του σωματείου: ποδηγέτηση και κομματικοί μηχανισμοί
Δεν υπάρχουν φόρμουλες επιτυχίας για εργατικούς και κοινωνικούς αγώνες, καθώς, όσο κι αν το παρελθόν διδάσκει ποιο είναι το γενικό πλαίσιο που αυτοί πρέπει να διεξάγονται για είναι νικηφόροι, υπάρχουν ορισμένα ζητήματα που πρέπει να τα δει κανείς κατά περίπτωση.
Οι αγώνες έχουν τη σημασία τους στην εποχή που συμβαίνουν και οι μορφές που παίρνουν καθορίζονται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες κάτω από τις οποίες συμβαίνουν. Στις μέρες μας όπου τα πράγματα είναι για όλους στριμωγμένα -μέχρι τώρα το στρίμωγμα το είχαν μόνο οι εργαζόμενοι και κυρίως τα λαϊκά στρώματα- ο κάθε ένας οφείλει να αγωνιστεί σκληρότερα και, βέβαια, οι θυσίες που απαιτούνται είναι αναλογικά μεγαλύτερες.
Μέχρι τώρα με δεδομένα την υψηλότατη κερδοφορία της εταιρίας και το γεγονός ότι η Cosmote ανήκει εξ ολοκλήρου στον ΟΤΕ, ο οποίος με τη σειρά του είναι κατά το ένα τέταρτο κρατικός, θεωρούσαμε (όχι όλοι μας βέβαια) ότι εφόσον εργαζόμαστε με ζήλο και είμαστε παραγωγικοί, οι δουλειές μας ήταν σε ένα μεγάλο βαθμό εξασφαλισμένες. Έτσι θεωρούσαμε ότι είμαστε σε λίγο καλύτερη μοίρα από τους εργαζόμενους στον αμιγώς ιδιωτικό τομέα.
Αυτή η συνθήκη ίσχυε μέχρι πριν κάποιο διάστημα, αλλά το πρόβλημα φυσικά είναι ότι δεν καταλάβαμε πότε έπαψε να ισχύει, κι εδώ είναι που λέω ότι ο σύλλογος εργαζομένων δεν έπαιξε το ρόλο που του αναλογούσε. Στις συνελεύσεις που έγιναν την περίοδο των απολύσεων, είδα πολλούς συναδέλφους να κατηγορούν ευθέως το Δ.Σ. του συλλόγου ότι ενώ γνώριζε ότι επίκειντο απολύσεις, δεν βγήκε να το πει επίσημα.
Για εμένα το πρόβλημα δεν είναι αυτό, διότι πώς θα μπορούσαν να πουν επίσημα για απολύσεις τη στιγμή που η διοίκηση το διέψευδε; Αποδείξεις δεν θα μπορούσαν να υπάρχουν εφόσον επρόκειτο απλά για πρόθεση, αλλά οι ενδείξεις ήταν πολλές, εξ ου και οι φήμες που κυκλοφορούσαν επί μήνες, και εντέλει ο κόσμος πιάστηκε ανενημέρωτος, στον ύπνο.
Ο Σύλλογος Εργαζομένων της Cosmote είναι μέλος της ΟΜΕ-ΟΤΕ και αριθμεί 1.600 περίπου εγγεγραμμένα μέλη, από τα οποία, αν και όλοι πληρώνουν συνδρομή, ζήτημα είναι αν 100–200 συμμετέχουν τακτικά στις διαδικασίες του. Πρόκειται για ένα θεσμό απαξιωμένο στα μάτια των εργαζόμενων, που ποτέ δεν στάθηκε στα αλήθεια δίπλα τους, αλλά κύριο μέλημά του ήταν να στήσει και να συντηρεί ένα μηχανισμό από πράσινα, γαλάζια και ροζ παιδιά, που ψηφίζουν σύμφωνα με τις κομματικές επιταγές, εξασφαλίζοντας έτσι το «δικαίωμα» του προνομιακού συνομιλητή με τη διοίκηση.
Έχοντας ως δεδομένο ότι οι συνδικαλιστικές παρατάξεις που κατεβαίνουν στις εκλογές του συλλόγου είναι κομματικά παραμάγαζα και λειτουργούν με τις πλάτες και τις μεθόδους των αστικών κομμάτων, εγώ ο ίδιος αμφισβητώ το θεσμικό ρόλο του Δ.Σ. του συλλόγου και προτάσσω την από τα κάτω οργάνωση των εργαζόμενων, και την ενεργή συμμετοχή του κάθε ενός στις διαδικασίες και στις μάχες.
Προτάσσω τη δημιουργία μιας διαρκούς επιτροπής αγώνα, η οποία θα λειτουργεί αμεσοδημοκρατικά - αδιαμεσολάβητα, και που ως σκοπό θα έχει την ενημέρωση και την οργάνωση κινητοποιήσεων και δράσεων ενάντια στις αντεργατικές επιλογές της διοίκησης της εταιρίας και ενάντια στο Δ.Σ. του συλλόγου που έχει στόχο του να ποδηγετήσει τους εργαζόμενους και να τους καταστήσει πελάτες κομματικών μηχανισμών.
Το τι θα συμβεί στις επόμενες εκλογές του συλλόγου δεν θα προσπαθήσω να το προβλέψω, πολύ δε περισσότερο να το προδικάσω, μια και εκεί, λόγω του μηχανισμού που ανέφερα παραπάνω, είναι το δικό τους γήπεδο. Αυτό που ξέρω πολύ καλά, όμως, είναι ότι στους αγώνες και στις κινητοποιήσεις θα μας βρίσκουν μπροστά μπροστά, να τους έχουμε ξεπεράσει.
Όσο για τις συνελεύσεις, Ε! και σ' αυτές εκεί θα είμαστε να τους ξεμπροστιάζουμε…
Νίκος Θωμάς
Εργαζόμενος στην Cosmote
Από το 5ο τεύχος της εργατικής εφημερίδας ΔΡΑΣΗ που κυκλοφορεί
http://efimeridadrasi.