Επισχέσεις εργασίας και επισχέσεις νοητικής δραστηριότητας...
Αλλά και άλλοι διαχωρισμοί...
Η επιστολή-καταγγελία της Λέτας Ζωτάκη, ακτινολόγου στο Γ.Ν. Κιλκίς, γνωστής για την έντονη συνδικαλιστική της δράση με την ιδιότητα της προέδρου της Ε.Ν.Ι.Κ. (Ένωση Νοσοκομειακών Ιατρών Κιλκίς), έχει ιδιαίτερη σημασία. Περιγράφει εν συντομία τη δίωξη που υφίσταται ως εργαζόμενη στο εν λόγω νοσοκομείο εξαιτίας της δράσης της αυτής. Αν η αιτία της δίωξης ήταν διαφορετική το ζήτημα πιθανόν να μην παρουσίαζε κανένα δημόσιο ενδιαφέρον. Αλλά η συγκεκριμένη περιπέτεια της Λ.Ζ. προφανώς ενδιαφέρει όχι μόνο τους συναδέλφους της γιατρούς αλλά και άλλους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα που τόλμησαν ή θα τολμήσουν να προβάλουν αντίσταση στην κυβερνητική αλαζονεία και... βαρβαρότητα.
Οι συνδικαλιστικές πρωτοβουλίες της καταγγέλλουσας, με κορυφαία την πολυσυζητημένη ακόμα και στο εξωτερικό κατάληψη του νοσοκομείου του Κιλκίς, αποτελούν πρόκληση για τα ανδρείκελα της ιεραρχίας, εμπόδιο στα σχέδιά τους και προσβολή του γοήτρου της εξουσίας τους, επομένως έπρεπε να ληφθούν δραστικά μέτρα εναντίον της. Τα μέτρα προφανώς δεν αποσκοπούν στο να συνετίσουν την ίδια (προφανώς γνωρίζουν εδώ και πολλά χρόνια την ανυποχώρητη αφοσίωσή της στους αγωνιστικούς στόχους που θέτει) αλλά στον εκφοβισμό των συναδέλφων της και των εργαζομένων εκείνων που αρχίζουν να σηκώνουν κεφάλι.
Φυσικά δε σηκώνουν όλοι κεφάλι. Πολλοί το σκύβουν, ενώ κάποιοι προτιμούν το λύγισμα της μέσης... Και μεταξύ των τελευταίων, ίσως το πιο σιχαμένο και μάλλον το πιο επικίνδυνο είδος αποτελούν εκείνοι που ο ατομισμός τους δε συνδέεται καν με υψηλές ιδιοτελείς προσδοκίες για μια «αξιοζήλευτη» σύμφωνα με τα αστικά τους πρότυπα κοινωνική ή οικονομική θέση. Είναι όσοι διαγκωνίζονται απλώς για μια θέση στο πίσω κάθισμα του λεωφορείου, όσοι εποφθαλμιούν τη θέση του μπροστινού τους στην ουρά της ΔΕΗ και της εφορίας, την ίδια στιγμή που ονειρεύονται μια θέση έστω στο πάνω κατάστρωμα ενός «love boat».
Τα τεκταινόμενα στο χώρο της υγείας φαίνεται να αποτελούν μια σύντομη εισαγωγή στην ηθική της νέας διακυβέρνησης γενικότερα, και της εργατικής της πολιτικής ειδικότερα, μια ηθική που φαίνεται να αντλεί τα πρότυπά της από τη φάμπρικα του 19ου αιώνα, αν όχι από τα φέουδα των προηγούμενων αιώνων. Αν είναι έτσι, οι εργαζόμενοι ίσως χρειαστεί να κάνουν μια οπισθόδρομη κοπιαστική και άχαρη ανάβαση προς το εργασιακό καθεστώς του 20ου αιώνα το οποίο θα πρέπει να επανακτήσουν πριν επιστρέψουν στη διεκδίκηση του πραγματικού τους μέλλοντος.
Αυτή είναι η… πρόοδος του «εξορθολογισμού», του «νοικοκυρέματος», της «ανταγωνιστικότητας» και της «εξυγίανσης» που επιφυλάσσουν στο λαό και τους εργαζόμενους οι στρατηγοί του νεοφιλελευθερισμού και οι πρόθυμες ορντίναντσες τους. Σε κάθε δε πόλεμο έχει ιδιαίτερη σημασία ο ρόλος των χαμηλόβαθμων αξιωματικών. Στον πόλεμο των καπιταλιστών εναντίον της κοινωνίας η επικράτηση των πρώτων δεν εξαρτάται τόσο από τις επιθυμίες και τα σχέδια των ιδίων, όσο από τη στήριξη και την αφοσίωση που βρίσκουν στα ανθρωπάκια που κυκλοφορούν ανάμεσά μας, στο γραφείο, στο εργοστάσιο, στο σωματείο, στο κόμμα, στην παρέα. Οι πλούσιοι και ισχυροί δε θα ήταν τίποτα χωρίς τους πολιτικούς τους λακέδες, κι αυτοί δε θα κατάφερναν να εξυπηρετήσουν τα αφεντικά τους χωρίς τη βοήθεια των σφέτερων στην ιεραρχία, χωρίς τους επίδοξους δερβέναγες, τους υπό παραίτηση Χατζησάββες και τους υπό αυτούς Χατζηαβάτες με εκείνη την ακόρεστη επιθυμία για αναρρίχηση, Σκόρδα στα μάτια τους….
Τώρα πλέον όταν ένας απλήρωτος εργαζόμενος κάνει μέχρι την ημέρα της εξόφλησής του επίσχεση εργασίας –όπως έχει κάθε νόμιμο δικαίωμα- κάποιος Χατζησάββας ή Χατζηαβάτης θεωρεί ότι μπορεί να του μειώνει το μισθό για τις ώρες που νομίμως βρισκόταν σε επίσχεση! Με άλλα λόγια αντί ο οφειλέτης (εδώ το κράτος) να ζητήσει συγνώμη για την καθυστέρηση των οφειλομένων ημερομισθίων, ωρομισθίων, εφημεριών κ.λπ. και να φροντίσει για την έστω καθυστερημένη εξόφλησή τους, τώρα θα μας τιμωρεί από πάνω επειδή εμπράκτως διαμαρτυρηθήκαμε!
Μέσα στη συστημική αυτή κρίση, όπως και σε κάθε μεγάλη κρίση, αρχίζουν όχι μόνο να ξεχωρίζουν καλύτερα τα όρια μεταξύ τάξεων αλλά και να αναδύονται νέα σύνορα μεταξύ κοινωνικών υποσυνόλων. Εδώ λοιπόν αντιμετωπίζουμε ένα πρόσθετο πρόβλημα αφού δεν έχουμε απλώς δια-ταξικές διαφορές αλλά και ενδο-ταξικές. Στο μέτωπο της εργασίας π.χ. δεν έχουμε μόνο την αντιπαράθεση εργαζομένου-αφεντικού αλλά και την αντιπαράθεση μεταξύ εργαζομένων. Επίσης όσοι σύντροφοι ονειρεύονται μια εργατική επανάσταση πρέπει πρώτα να απαντήσουν σε ερωτήματα σχετικά με τον ακριβή ορισμό της έννοιας της εργατικής τάξης. Στη συνέχεια πρέπει να ασχοληθούν με τις… διαβαθμίσεις της εργατικής συνείδησης. Έχουμε διαφορές στις ιδέες, στις αντιλήψεις, στις τακτικές, στην αγωνιστική συμπεριφορά. Αποδεικνύεται ότι η ιδιότητα του εργάτη ή του εργαζόμενου δεν είναι ασύμβατη με του δεξιού και του φασίστα. Έχουμε εργάτες δεξιούς και αριστερούς, σοσιαλδημοκράτες και κομμουνιστές. Έχουμε εργαζόμενους που απεργούν και άλλους που θέλουν να δουλέψουν. Έχουμε κάποιους που βρίσκονται σε επίσχεση εργασίας και άλλους που τους εναντιώνονται ευρισκόμενοι πιθανόν σε επίσχεση νοητικής δραστηριότητας.
Αλλά αν μπλέξεις με τους διαχωρισμούς και τις ομαδοποιήσεις παίζεις άθελά σου ή μη το παιχνίδι της εξουσίας. Δυστυχώς τα ανθρωποειδή και τα ανθρωπάκια δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο της άρχουσας τάξης. Θα ήταν πολύ βολικό για μας τους από κάτω αν ήταν έτσι. Ανθρωπάκια υπάρχουν δίπλα μας και μέσα μας. Ποιος θα αναλάβει το διαχωρισμό;
Εμείς θα προτείναμε να ξεκινήσουμε με κάτι πιο χοντροκομμένο: ας απαλλαγούμε από το υποκοριστικό το σχετιζόμενο με την ανθρώπινη ιδιότητα. Ας μιλήσουμε απλώς για ανθρώπους που λένε ‘όχι’ και χαλάνε την πιάτσα, επικίνδυνους για την ευταξία που ονειρεύονται οι μεγαλοσχήμονες, και οι προνομιούχοι, ανθρώπους που αντιστέκονται με προσωπικό κόστος μιας και ευτύχησαν να πιστέψουν σε κάτι υψηλότερο από το προσωπικό όφελος, το βόλεμα και την αναρρίχηση πάνω στις πλάτες άλλων. Για εργαζόμενους και μη, που εννοούν να είναι πραγματικοί πολίτες και όχι φιλήσυχοι υπήκοοι, που αν διαδηλώνουν, απεργούν και προχωρούν σε επισχέσεις, καταλήψεις ή εγχειρήματα αυτοοργάνωσης και αγώνες, δεν το κάνουν απλώς διαμαρτυρόμενοι επειδή είναι οι ίδιοι απλήρωτοι, ή επισφαλείς, ούτε επειδή έτσι αποφάσισε η παράταξη ή το κόμμα τους, αλλά επειδή δεν διαχωρίζουν τα συμφέροντά τους από εκείνα της κοινωνίας που ονειρεύονται, μιας κοινωνίας με ισότητα και δικαιοσύνη, αδιαίρετης και δημοκρατικής.
Υπάρχουν και σήμερα, όπως και παλιά, αρκετοί τέτοιοι πολίτες και εργαζόμενοι που κινδυνεύουν όχι μόνο από εχθρικά αλλά και από «φίλια» πυρά, από διάφορους κατά δήλωση συνδικαλιστές, συντρόφους ή συναδέλφους, από επαγγελματίες πολιτικούς και από θανάσιμους κομματικούς εναγκαλισμούς, από την απάθεια και το φόβο των ιδεολογικά ουδέτερων. Κάποιοι από μας που δεν διαχωρίζουμε την τύχη μας από τη δική τους θα συνεχίσουμε να τους υποστηρίζουμε. Όμως αλήθεια, τι θα κάνουν οι υψηλόβαθμες συνδικαλιστικές τους ηγεσίες και τα κόμματα; Μπορούμε να περιμένουμε κάτι παραπάνω από φραστικές καταδίκες και καταγγελίες ετούτη τη φορά;
Ας περιμένουμε να το διαπιστώσουμε.
