Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου 2013

Η Τίρυνθα και η νόσος των τρελών αγελάδων , του Πιγκουίνου

Posted by ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΤΩ Δευτέρα, Σεπτεμβρίου 09, 2013
Προημερών πηγαίνοντας προς το Ναύπλιο, πέρασα με το αυτοκίνητο από την Τίρυνθα. 
Kαι επειδής με ξεύρεις πόσο αρχαιολάτρης είμαι (εγώ και ο Άδωνις), έβγαλα φλας και μπήκα. Ναι, σήμερα έχει αρχαιολογικό περίπατο. Θα δούμε τείχη, θα πάρουμε φωτογραφίες, θα κάμουμε κουτσομπολιό, γουάντερφουλ θα την ...
περάσουμε! 
Την Τίρυνθα την ενθυμούμαι από τα βιβλία ιστορίας του σχολείου. Που τη μνημονεύαμε ως μεγάλο κέντρο του μυκηναϊκού πολιτισμού. Με τους θρύλους της, τις ιστορίες της και τα κυκλώπεια τείχη της. Για να σου δώκω και στίγμα, μην τρέχεις κι ανοίγεις το γκούγκλ μαπς, η αρχαία πόλη βρισκόταν κάπου ανάμεσα στο Άργος και στο Ναύπλιο. Σε ωραιότατο σημείο παραθαλάσσιο -μη βλέπεις τώρα που σηκώθηκε κι έφυγε η θάλασσα και πήγε καναδυό χιλιόμετρα πιο πέρα.
Η πόλη ήταν χτισμένη απάνου σε έναν χαμηλό λόφο -πολύ ανηφόρα δεν θ'ανέβεις- κι αγνάντευε όλη την Αργολίδα. Και μπορεί μεν σήμερα -τριανταπέντε αιώνες μετά τη μεγάλη της ακμή- το τοπίο τριγύρω να'χει λιγουλάκι αλλάξει, η θέα όμως παραμένει ιμπρέσιβ! 
Δεδομένου ότι η Τίρυνθα είναι από τις αρχαιότερες πόλεις του ελλαδικού χώρου, μην περιμένεις να ιδείς εδώ εντυπωσιακούς κλασικισμούς, ναούς και κίονες. Πέτρες μονάχα και τείχη. Αλλά σπουδαίες πέτρες και απίθανα τείχη! Θα σου το εξηγήσω με ιστορική αναδρομή -ναι, βγάζουμε και πάλι το γνωστό τετραδιάκι. 
Ιδρυτής και πρώτος βασιλιάς της Τίρυνθας ήταν ο Προίτος, ο οποίος παντρεύτηκε τη γλυκιά Σθενέβοια (που μπορείς να την επείς και Στέβια, να την βάλεις στο κέικ και να γλιτώσεις τις θερμίδες) και απέκτησαν τρεις κόρες: τη Λυσίππη, την Ιφινόη και την Ιφιάνασσα (δώσε προσοχή στα ονόματα, θα σε εξετάσω στο τέλος). Εντούτοις, όταν μεγάλωσαν οι κοράκλες έγιναν πολύ ξιπασμένες, τύπου σε έβλεπαν στο δρόμο και δεν σου μίλαγαν. Επειδής μάλιστα ήσαν και όμορφες και πλούσιες, καυχιόντουσαν ότι ήταν καλύτερες από τις Καρντάσιανς και από την Ήρα -χιουτζ μιστέικ, όπως καταλαβαίνεις. 
Διότι οι Καρντάσιανς χέστηκαν, αλλά η Ήρα ήταν γνωστή παρεξηγιάρα και δεν τις ανεχόταν τέτοιες προσβολές. Μία μέρα, οι τρεις αδελφάδες μπήκαν στο ναό της Ήρας και έκλεψαν τα κοσμήματα που στόλιζαν το ξόανό της, προκειμένου να τα φορέσουν (τα έκαμαν σετάκι με κάτι τσίλικα φορεματάκια που'χαν βρει στο μολ) και η θεά -με τα δίκια της δηλαδής- αφηνίασε, καταδικάζοντας τις τρεις σνομπαρίες, σε μανιώδη τρέλα. 
Πιο συγκεκριμένα, οι αδελφές ενόμιζαν πως ήσαν γελάδες, μουγκανίζαν ολημερίς και έτρεχαν στα λιβάδια για βοσκή. Ειδικά αυτή η στροφή στο βετζετέριαν, πολύ επροβλημάτισε τους γονείς, οι οποίοι και εφώναξαν τον γνωστό θεραπευτή και psychic Μελάμποδα. Ο οποίος, τους βρήκε στην ανάγκη τους ανθρώπους και τους ζήτησε για αμοιβή, τα δύο τρίτα του βασιλείου -όχι για να μη διαμαρτύρεσαι σήμερα όταν σου ζητούν φακελάκι οι γιατροί. 
Αφού πήρε το οκ, ο Μελάμποδας με τον αδελφό του Βίαντα, πήραν στο κατόπι τις τρελές αδελφές (που πολύ αργότερα ενέπνευσαν ως κόνσεπτ και ταινία με τη Γούπι Γκόλντμπεργκ), η μία δυστυχώς κουτρουβαλιάστηκε και την εχάσαμε, αλλά οι άλλες δύο πιάστηκαν και θεραπεύτηκαν με τα ειδικά μαντζούνια που τους έδωσαν. Επειδής το στόρι είναι ελληνική ταινία, στο τέλος οι δύο θεραπευμένες κόρες παντρεύτηκαν τον Μελάμποδα και τον Βίαντα και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα, μία παραγωγή της Φίνος Φιλμ.
Αδελφός του Προίτου ήταν ο Ακρίσιος, βασιλιάς του Άργους. Ο οποίος πολλά χρόνια αργότερα, σκοτώθηκε κατά λάθος από τον εγγονό του τον Περσέα που έριξε με φάλτσο έναν δίσκο και τον εβρήκε στο δόξα-πατρί τον παππού. Επειδής ο Περσέας το έφερε βαρέως το θέμα "σκότωσα τον παππού", δεν του πήγαινε να αναλάβει το θρόνο του Άργους. Εξού και ζήτησε από τον εξάδελφό του, τον Μεγαπένθη (γιο του Προίτου και αδελφό των τριών αγελάδων) που βασίλευε τότες στην Τίρυνθα, να ανταλλάξουν βασίλεια. Όπερ και εγένετο. Πού θέλω να καταλήξω; Στο ότι σε ετούτο εδώ το μέρος εβασίλεψε και ο Περσέας. Ο οποίος σύμφωνα με το μύθο, έφερε από την Ασία τους Κύκλωπες και τους έβαλε να του χτίσουν αυτά τα τείχη. Ναι, και τότες οικονομικοί μετανάστες δούλευαν τα μεγάλα έργα για ένα μεροκάματο.
Πέραν της πλάκας πάντως, τα τείχη αυτά είναι όντως ζούπερ θεώρατα και είναι ν'απορεί κανείς πόσοι άνθρωποι ξεμεσιάστηκαν για να κουβαλήσουν όλες ετούτες τις χιουτζ κοτρόνες και να τις αποθέσουν τη μία απάνου στην άλλη. 
Οι οχυρώσεις βέβαια είχαν ως σκοπό περισσότερο την επίδειξη δύναμης των ηγεμόνων, παρά την αμυντική θωράκιση των πόλεων. Όπως και να'χει όμως, τα τείχη αυτά της Τίρυνθας (όπως και εκείνα των Μυκηνών), αποτελούν μέχρις και σήμερα, απόδειξη ενός ένδοξου (και συνάμα σκληρού) παρελθόντος.    
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά σημεία της οχύρωσης είναι αυτό που οι πέτρες σχηματίζουν έναν τοξωτό διάδρομο. Αν πας, να έχεις τον νου σου να τον αναζητήσεις, διότι δεν είναι εύκολο να τον εντοπίσεις στη βόλτα σου στον αρχαιολογικό χώρο (ναι, αυτό ήταν μπηχτή για τη σήμανση).
Τελειώσαμε; Όχι ακριβώς. Θέλω να σου δείξω κάτι ακόμη! Όταν ολοκλήρωσα την επίσκεψή μου στον αρχαιολογικό χώρο, ακολούθησα με το αμάξι τις πινακίδες που λένε "προς μυκηναϊκό θολωτό τάφο". Η σήμανση με οδήγησε σε ένα χωματόδρομο (μουχφ!) όπου άφησα το αμάξι. Κι ύστερα διέσχισα κάποια κτήματα -μετρώντας από μέσα μου το θυμό μου για τη μη-αξιοποίηση και ετούτου του ατράξιον από την ελληνική Πολιτεία.

Εντέλει έφθασα στην είσοδο του τάφου. Κατηφόρισα με αρκετή περιέργεια για το τι θα συναντήσω μέσα σε ετούτες τις ερημιές.


Η πύλη ήταν ζωσμένη στα ξερόχορτα. Κι έκρυβε μέσα της σκοτάδια. Σαν πόρτα στον κάτω κόσμο έμοιαζε -ελπίζω να τον έχουνε δεμένο τον Κέρβερο, σκέφτηκα.


Καθώς έμπαινα, στάθηκα και εθαύμασα την τεχνική με την οποία σιάχτηκε ετούτο εδώ το μέρος. Κοίταξα το υπέρθυρο. Μία μονολιθική πλάκα στέκεται απάνου στα τοιχώματα της πόρτας.


Κι ύστερα τρύπωσα στο εσωτερικό. Οι κατώτερες στρώσεις έχουν γίνει με μεγάλες πέτρες, οι υπόλοιπες με ασβεστολιθικές πλάκες.


Που σχηματίζουν ομόκεντρους κύκλους. Και καταλήγουν στη θολωτή κορυφή.


Κι αν αναρωτιέσαι τί είναι ετούτο κάτου, θα σου πω ότι κατά τη ρωμαϊκή περίοδο, ο τάφος είχε μετατραπεί σε ελαιοτριβείο. Και αυτό που μοιάζει με μεγάλη κοτρόνα, είναι το αρχαίο πέτρινο τριβείο!


Δεν έχει σήμερις συμπεράσματα. Μήτε γκρίνιες θα ακούσεις, μήτε διδακτισμούς. Θα αρκεστώ να σου πω δύο πράγματα: (α) σε κάποιο σημείο της διαδρομής μπερδεύτηκα και ρώτηξα μία κυρία που μόλις έβγαινε από το εξοχικό της με γυαλί ηλίου και πετσέτα θαλάσσης, να μου πει προς τα που είναι ο τάφος και μου είπε "α, δεν ξέρω, τάφος; τι τάφος;" (ο τάφος ήταν τρακόσια μέτρα από το σπίτι της) και (β) όταν επισκέφτηκα τον τάφο ήμουν κατάμονος, αλλά με μεγάλη μου χαρά όταν έφευγα είδα ένα τροχόσπιτο (με μία οικογένεια) να προσπαθεί να χωθεί στο χωματόδρομο και τον οδηγό του να κοιτάζει με διερευνητικό βλέμμα για να ιδεί προς τα που οδηγούν οι πινακίδες. Ήταν Γερμανοί.

πηγη
  • Blogroll

  • Blog Archive