Έχασα τη γης μου, ένα τρακτόρι μου πήρε τη γης μου.
Είμαι ολομόναχος και σαστισμένος.
Και μες τη νύχτα, μια οικογένεια κατασκηνώνει σε μια λακκούβα, κι έρχεται ακόμα μια οικογένεια και στήνουν τα τσαντήρια τους.
Οι δυο άντρες ανακαθίζουν πάνω στα μεριά τους και οι γυναίκες αφουγκράζονται μαζί με τα παιδιά. Εδώ βρίσκεται ο κόμπος-όλοι εσείς που εχθρεύεστε τις μεταβολές και φοβόσαστε την επανάσταση. Θέλετε να χωρίσετε αυτούς τους δυο ανακαθισμένους άντρες, να τους κάνετε να μισούν, να φοβούνται, να υποψιάζονται ο ένας τον άλλον.
Εδώ βρίσκεται ο πυρήνας εκείνου που φοβόσαστε. Αυτός είναι ο άξονας. Γιατί εδώ, το "έχασα τη γης μου" παθαίνει μία μεταβολή, ένα κύτταρο χωρίζεται, κι από το κύτταρο αυτό ξεφυτρώνει εκείνο που φοβόσαστε:"Χάσαμε τη γης μας".
Εδώ βρίσκεται ο κίνδυνος, γιατί δυο άνθρωποι μαζί δεν είναι πια τόσο...
μονάχοι και τόσο σκοτισμένοι όσο ο ένας άνθρωπος.
Και από το πρώτο αυτό "εμείς" γεννιέται κάτι ακόμα πιο επικίνδυνο: "το φαΐ μου είναι λίγο" συν "δεν έχω να φάω".
Αν το πηλίκον σ'αυτό το πρόβλημα είναι :"Το φαΐ μας είναι λίγο", το ζήτημα προχώρησε, η κίνηση έχει μια κατεύθυνση.
Τώρα, ένας μικρός πολλαπλασιασμός, και η γης αυτή, το τρακτόρι αυτό, είναι δικά μας.
Δυο ανακαθισμένοι άντρες μέσα σε μια λακκούβα, η μικρή φωτιά, το λαρδί που βράζει σε μια μοναδική χύτρα, σιωπηλές γυναίκες με πετρωμένη ματιά, πίσω τους, παιδιά που αφουγκράζονται με όλη τους την ψυχή λόγια που δεν καταλαβαίνει το μυαλό τους. Νυχτώνει. Το μωρό κρυολόγησε. Νά, πάρε τούτη την κουβέρτα. Είναι μάλλινη. Ήταν της μητέρας μου-παρ'την για το μωρό.
Αυτό να χτυπηθεί. Αυτό είναι η αρχή-από το "εγώ" στο "εμείς".
Τζον Σταινμπεκ--Τα σταφυλια της Οργης.
